اگه اهل ماشین و تکنولوژی باشی، حتماً می‌دونی چند وقته همه جا صحبت از ماشین‌های برقیه. ولی خب، تو آمریکا ماجرا یه‌کم کند پیش میره و بازارش اون‌قدر که فکر می‌کردن رو به رشد نیست. حالا فورد اومده یه خبر پر سر و صدا داده: می‌خوان تا ۲۰۲۷ یه وانت برقی با قیمت حدود ۳۰ هزار دلار بدن بیرون! یعنی تقریباً یه گزینه ارزون حساب میشه (البته با وضعیت آمریکا!). جالبیش اینه که میگن دلیل می‌تونن این‌قد ارزون‌ترش کنن، ساخت یه پلتفرم جدید تولیده که کلی هزینه‌ها رو پایین میاره.
اول یه توضیح کوچیک: وانت یا همون “تراک” تو آمریکا عین آب خوردن می‌خرن و خیلی روش تعصب دارن! این سبک ماشین‌ها حسابی محبوبن، پس هر برندی بتونه یه نمونه برقی و ارزون بده بیرون، قطعاً می‌تونه مردم رو هیجان‌زده کنه.
اما بیا یه نگاهی بندازیم به همین سال‌های گذشته. فورد قبلاً هم قول یه وانت برقی خفن به اسم F-150 Lightning داده بود و کلی ملت بهش دل بسته بودن! حتی سال ۲۰۲۳، این ماشین رو به عنوان یکی از ۱۰ تکنولوژی برتر سال انتخاب کرده بودن و خیلی‌ها فکر می‌کردن فورد همهٔ بازی رو عوض می‌کنه و برقیا میشن قهرمان شهر! اما چی شد؟
وقتی F-150 برقیش رو معرفی کردن، می‌گفتن قیمتش حدود ۴۰ هزار دلاره (که انصافاً برای آمریکایی‌ها خوب بود). اما وقتی واقعا فروختن شروع شد، قیمت پرید روی ۵۲ هزار دلار! و کم‌کم شد نزدیک ۶۰ هزار تا. خب، این قیمت‌ها دیگه زیاد برای خیلی‌ها جذاب نبود و استقبال داشت کم می‌شد. فورد هم ناچار شد خط تولیدش رو کوچیک‌تر کنه و حتی بعضی کارگرها رو اخراج کنه. خلاصه زیاد موفق نشد اونجوری که قول داده بودن.
حالا فورد باز اومده یه وعده جدید داده: وانت برقی ارزون‌تر و حتی از F-150 هم پایین‌تر. قراره این دفعه با ساده‌سازی کارها و استفاده از یه پلتفرم مشترک (پلتفرم یعنی همون زیربنای فنی خودرو که می‌تونه رویش مدل‌های مختلف بسازن) بتونه نه فقط وانت، بلکه کلی ماشین دیگه مثل ون و SUV هم روی همین پلتفرم تولید کنه. حتی تو خط تولید جدیدشون هم خلاقیت زدن، به‌جای یه خط مونتاژ عادی، دارن چند خط رو به شکل یه «درخت مونتاژ» به‌هم وصل می‌کنن تا همه چی سریع‌تر و ارزون‌تر بشه.
یه نکته مهم تو کاهش قیمت، استفاده از باطری LFP هست. اگه تا حالا نشنیدی، LFP یه نوع باطری لیتیومی هست که توش از نیکل و کبالت خبری نیست. این دو فلز معمولاً گرونن و نبودشون باعث ارزون‌تر شدن باطری میشه. تازه اونجایی جالب میشه که گفتن حجم باطری این وانت جدید تقریباً ۱۵ درصد کمتر از مدل Atto چینیه، که حدود ۶۰ کیلووات ساعت ظرفیت داره. یعنی باطری فورد میشه تقریباً ۵۱ کیلووات ساعت – که نصف باطری F-150 برقیشه و مشابه مدلی مثل تسلا مدل ۳ با باطری کوچیکه. البته این یعنی برد این وانت احتمالاً کمتر باشه، ولی فعلاً دقیق نمی‌گن چقدر.
حالا توی کل ماجرا، مدیرعامل فورد خودش خیلی رک و راست حرف زده و حتی گفته چندین ماشین ارزون و “با نیت خوب” تو آمریکا تولید شدن و بعد از یه مدت، تولیدشون رو خوابوندن و کلی ضرر زدن. یعنی حس می‌کنن کارشون یه جور شرط بندیه!
یه مشکل بزرگ الان اینه که دلگرمی مردم به برقی‌ها هی داره کمتر میشه. دولت ترامپ مشوق‌های مالی (یعنی همون تخفیف مالیاتی یا Tax Credit که خریدار می‌تونست تا ۷۵۰۰ دلار از قیمت ماشین کم کنه) رو داره حذف می‌کنه، یا حداقل کمتر می‌کنه، که یعنی برای مردم خریدش سخت‌تر میشه. تازه تعرفه‌ها (تعرفه یعنی هزینه گمرکی واردات) هم زیاد شده و روی خودروسازهای داخلی مثل فورد هم اثر میزاره، چون خیلی از قطعات مثل فولاد یا آلومینیوم رو از خارج وارد می‌کنن.
یه سری گزارش جدید از شرکت BNEF (یه شرکت مشاوره بازار انرژی) اومده که برآورد فروش ماشین‌های برقی رو حسابی آورده پایین. پارسال فکر می‌کردن تا ۲۰۳۰ حدود ۴۸ درصد کل ماشین‌های جدید آمریکایی برقی میشه، ولی امسال همون پیش‌بینی رو زدن رسوندن به ۲۷ درصد! یعنی هنوز تعدادش زیادتر میشه، اما انتظارات پایین‌تر اومده و دلیلشم همون حمایتی هست که کم شده.
در کل، شاید این کار جدید فورد و تلاش برای ساخت وانت برقی ارزون واقعاً بتونه یه تکون اساسی به بازار بده. ولی خب با توجه به سابقه و جو سیاستی آمریکا، خیلی‌ها هنوز مطمئن نیستن که این دفعه هم واقعاً نتیجه بده یا نه. باید منتظر باشیم ببینیم وانت جدید فورد می‌تونه بتونه بازار رو نجات بده، یا قراره مثل خیلی وعده‌های دیگه، حرفش فقط بمونه و سر و تهش یکی شه!
منبع: +
