یه خبر باحال از دنیا باستان‌شناسی برات دارم! دانشمندای آرژانتینی یه فسیل جدید پیدا کردن که حسابی سر و صدا کرده. ماجرای این فسیل به جنوب پتاقونیا برمی‌گرده، جایی که کلی دایناسور و موجودات عجیب غریب دیگه زندگی می‌کردن. این کشف، یه شکارچی کروکودیل‌مانند به اسم Kostensuchus atrox (کاستنسوچوس اتروکس) رو معرفی می‌کنه که واقعاً بی‌اعصاب و ترسناک بوده!
حالا بذار راحت توضیح بدم چی پیدا کردن:
فسیل این شکارچی تو یه لایه سنگی به اسم Chorrillo Formation (تشکیل چورییو) پیدا شده؛ اینم بگم، لایه‌های سنگی یعنی همون بخش‌هایی از سنگ که توشون فسیل درست میشه. این منطقه حدود ۷۰ میلیون سال پیش، توی دوران کرتاسه آخر، پر از رودخونه و مرداب بوده و دماشم گرم و مرطوب بوده. اون موقع جایی بوده که دایناسورها، لاک‌پشت‌ها، قورباغه‌ها و اولین پستاندارها همه کنار هم زندگی می‌کردن.
حالا چیزی که این کشف رو خاص می‌کنه اینه که فسیل تقریباً کامل مونده؛ یعنی کله‌اش، فک‌هاش و حتی استخوان بدنش دست نخورده مونده. اصولاً فسیل‌هایی به این کاملی خیلی کم پیدا می‌شن و به دانشمندها کمک می‌کنن بفهمن این حیوون چه‌شکلی بوده و چطوری زندگی می‌کرده.
بذار درباره این شکارچی برات بگم:
Kostensuchus atrox اصلاً کوچیک نبوده! دانشمندها تخمین زدن طولش تقریباً ۳.۵ متر (یعنی اندازه یه ماشین ون!) و وزنش حدود ۲۵۰ کیلو بوده. جمجه‌ش رو که نگاه می‌کنی، فک‌های عریض و پر از دندون‌های بزرگ و تیز داشته، یعنی شکار دایناسورهای متوسط تو دهنش بازی می‌کرده!
اسم این موجودم خودش داستان داره. “Kosten” تو زبان قبیله‌ای محلی پتاقونیا یعنی «باد پتاقونیا». “Souchos” هم از خدای سرکروکودیلی مصر باستان اومده. “Atrox” هم یعنی وحشی و ترسناک. پس همه چی دست به دست هم داده تا یه سوپراستارِ شکارچی باشه!
جالبه بدونی این حیوون اصلاً دایناسور نبوده. تعلق داشته به یه گروه باحال به اسم peirosaurid crocodyliforms (پئیروسارید کروکودیلیفورم‌ها) — یعنی اجداد قدیمی‌تر و عجیب و غریب‌تر کروکودیل‌های امروزی. اینا برخلاف کروکودیل‌های الان، فقط توی آب نبودن و رو خشکی هم راحت زندگی می‌کردن. خلاصه هر جا دلشون می‌خواست، جولون می‌دادن!
کشف این فسیل چندتا نکته جالب داره:
۱. این دومین شکارچی بزرگیه که از این منطقه تا حالا پیدا شده. یعنی تو زنجیره غذایی اون منطقه، حسابی برای خودش بر و بیایی داشته و جای بالایی رو می‌گرفته.
۲. این اولین فسیل کروکودیلیفورم از این لایه سنگیه. تا قبلش اکثراً دایناسور و جونورای کوچیک کشف کرده بودن. پس این کشف نشون می‌ده اون موقع‌ها، جمعیت شکارچی‌ها فقط محدود به دایناسورها نبوده و این نوع خزنده‌ها هم نقش مهمی داشتن.
۳. کامل بودن فسیل به دانشمندها اجازه می‌ده از نزدیک ساختار بدن و عادت‌هاش رو بررسی کنن. همین موضوع باعث میشه بفهمن این حیونا چه‌جوری تکامل پیدا کردن، چطوری شکار می‌کردن یا با بقیه جاندارها چه ارتباطی داشتن.
انواع فسیلای اینچنینی برای دانشمندها حکم تکه‌های پازل گذشته زمین رو دارن. مثلاً بدون این کشف‌ها، نمی‌فهمیدن روابط شکارچی و شکار تو اون دوره‌ها چطور بوده یا چه حیوونایی واقعاً زورشون به دایناسور می‌رسیده!
طبق تحقیقات، Kostensuchus atrox احتمالاً با بقیه شکارچی‌ها سر غذا رقابت می‌کرده ولی به خاطر قدرت زیادش و بدن ورزیده‌ای که داشته، جایگاه خاص خودش رو به‌دست آورده بوده. کشفش نشون می‌ده خانواده کروکودیلیفورم‌ها تو آخرین روزهای دوران دایناسورها خیلی متنوع و همه جا بودن.
در کل، با هر کشف جدید از این فسیلا، یه تیکه دیگه از رازای گذشته زمین رو پیدا می‌کنیم. جنوب پتاقونیا، الان تبدیل شده به معدن کلی اطلاعات درباره زندگی تو اون دوران‌های خاص زمین. این کشف جدید هم نشون می‌ده چطور شکارچی‌های گردن‌کلفت (مثل کی.اتروکس) بالای زنجیره غذایی بوده‌ن و دایناسورها هم همیشه راحت و بی‌خیال نبوده‌ن!
همه این جزئیات تو مجله معتبر «PLOS One» هم منتشر شده، پس دیگه شک نداشته باش که با یه کشف علمی حسابی طرفیم!
منبع: +
