اگه این روزا خبر تکنولوژی رو دنبال میکنی یا حتی اسم متاورس رو شنیدی، شاید با خودت فکر کرده باشی این دنیای مجازی دقیقاً چیه و چه مشکلاتی میتونه داشته باشه. خب، بذار برات راحت و خودمونی توضیح بدم که جدیداً یه بررسی حسابی روی متاورس شده که همه تکنولوژیهای پایهای و مشکلات امنیتی این دنیا رو زیر ذرهبین برده.
متاورس یعنی یه دنیای مجازی بزرگ که ترکیبی از تکنولوژیهایی مثل XR (که همون واقعیت افزوده و واقعیت مجازیـه – جایی که میتونی کاملاً غرق دنیای دیجیتال بشی)، هوش مصنوعی یا همون AI (که میتونه خودش تصمیم بگیره و محتوا بسازه)، بلاکچین (یه نوع سیستم خیلی امن برای ذخیره و انتقال اطلاعات و پول دیجیتال مثل بیتکوین)، و Digital Twinها (یه نسخه مجازی دقیق از هر چیزی تو دنیای واقعی، مثلاً ماشین، شرکت یا حتی خود آدمها) دور هم جمع شدن تا برات یه تجربه تعاملی و غرقکننده رقم بزنن.
حالا این همه هیجان بیاد، اما خطرات و چالشهای امنیتی هم پشت درن! مثلاً بحث مدیریت هویت (یعنی این که مطمئن باشی کسی که توی متاورسه، واقعاً خودشه، نه یک نفر دیگه)، حریم خصوصی یا همون privacy (که اطلاعاتت لو نره و کسی نفهمه تو کجا و چطور فعالیت میکنی)، یا حتی اینکه تعامل کاربرا با هم دیگه بدون مشکل و تهدید باشه.
نکته اینه که متاورس نسبت به پلتفرمهای دیجیتال قدیمی خیلی بیشتر در معرض حمله قرار میگیره، چون ویژگیهایی مثل غرقکنندگی، غیرمتمرکز بودن (یعنی مثلاً هیچ رئیس یا ناظر اصلی نداره و خیلی چیزا دست خود کاربراست)، و دائمی بودن (یعنی اتفاقاتش قابل حذف نیستن) باعث میشن خطرات و آسیبپذیریهاش زیاد بشه.
توی این تحقیق مفصل، اومدن مروری حسابی بر تکنولوژیهای بک-اند متاورس کردن و کلی مقاله و پژوهش رو بررسی کردن (به این کار میگن Systematic Literature Review، یعنی سراغ همه منابع معتبر میرن تا نتیجه دقیقتری بگیرن)، بعدش آسیبپذیریها و تهدیدهای اصلی رو شناسایی کردن و راهکارهای فعلی رو هم توضیح دادن. البته بیشتر این راهکارها یا هنوز فقط روی کاغذن یا فقط تو آزمایشگاه تست شدن، نه توی شرایط واقعی و شلوغ متاورس.
یه سری از مهمترین تهدیدها اینان:
- دستکاری هویت کاربرا (فکر کن کسی خودش رو جای تو بزنه!)
- هک کردن دادهها و سوءاستفاده از اطلاعات شخصی
- سوءرفتار بین کاربرا و تهدیدهای اجتماعی و سایبری
در نهایت، این تحقیق نشون داده که با وجود پیشرفتهای تکنولوژی، هنوز تو زمینه امنیت و کنترل متاورس کلی جای کار و پژوهش وجود داره. محققها گفتن تمرکز آینده باید بر ایجاد بسترهایی باشه که متاورس امنتر، مقاومتر و البته با رعایت مسائل اخلاقی (یعنی قانونمند و مراقب حقوق کاربرا) باشه.
خلاصه کلام اینکه متاورس قراره بخش بزرگی از آینده دیجیتال باشه، ولی تا وقتی خیالمون از امنیت و حفظ اطلاعات راحت نشه، هنوز راه درازی پیش رو داریم! پس اگه اهل تکنولوژی و فضاهای جدیدی، یادت باشه امنیت همیشه باید اولویت باشه.
منبع: +