یه خبر داغ از آینده انرژی‌ها! آلمانی‌ها یه حرکت انقلابی زدن و اولین سکوی شناور تولید سوخت مصنوعی رو راه انداختن که رو آب‌های ساحلی‌شون شناوره و مستقیماً از باد، هوا و آب دریا سوخت می‌سازه. یعنی واقعاً تکنولوژی رفته تو مرحله بعد! کل این پروژه به اسم «PtX-Wind» اجرا میشه و توسط مؤسسه فناوری کارلسروهه (KIT) هدایت میشه. این مؤسسه واقعاً تو کار نوآوری انرژی حرفی برای گفتن داره.
داستان اینجوریه که یه کارخونه کوچیک و ماژولار رو آوردن گذاشتن روی یه شناور (بخوانیم بارج) و تو بندر برمرهافن لنگر انداختن. مثلاً ماژولار یعنی هر قسمت دستگاه‌هاش جداست و هر موقع خواستن می‌تونن اضافه یا کمش کنن. این سکوی باحال، قراره اواخر امسال بره نزدیکی جزیره هلگلند و تولید سوخت رو شروع کنه.
حالا سوخت مصنوعی چیه؟ همون سوختیه که مثلاً توش از منابع فسیلی استفاده نشده، بلکه یه جور سوخت پایدار و قابل تجدید حساب میشه. این پروژه هم از دل پروژه بزرگ‌تر آلمان به اسم «H2Mare» بیرون اومده که هدفش توسعه تولید هیدروژن و سوخت پاک توی عمق دریاست!
تجهیزات این سکوی شناور از چند بخش خفن تشکیل شده: یه واحد «Direct Air Capture» (که یعنی CO₂ مستقیم از هوا می‌گیره؛ همون گازی که باعث گرمایش زمین میشه)، یه نمک‌زدای آب دریا (که آب شور رو به آب تمیز تبدیل میکنه)، و یه الکترولایزر دمای بالا (وسیله‌ای که آب رو به هیدروژن و اکسیژن جدا میکنه). هیدروژن تولیدشده بعداً با CO₂ از هوا مخلوط میشه و با یه واکنش خاص به اسم واکنش فیشر-تروپش (Fischer-Tropsch؛ روشی کلاسیک برای تبدیل گاز به سوخت مایع)، سوخت مصنوعی ساخته میشه. به همین راحتی!
یه نکته جذاب این ماجرا اینه که کل سیستمش «آف‌گرید» کار میکنه؛ یعنی به شبکه برق سراسری وصل نیست و می‌تونه خودش رو با میزان باد دریا هماهنگ کنه. مثلاً امروز باد کمه، دستگاه خودش می‌دونه کمتر کار کنه؛ فردا باد زیاده، سیستم باهاش هماهنگ میشه و بیشتر کار میکنه.
برنامه اینه: اول تو تابستون ۲۰۲۵ از داخل بندر شروع کنن به تست، بعدش برن وسط آب‌های آزاد تا ببینن تو شرایط واقعی دریا چه بلایی سر دستگاه‌ها میاد و چطوری جواب میدن. مهندس‌ها هم حسابی دارن رفتار مواد، تأثیرات زیست‌محیطی، و حتی قوانین مربوط به تولید سوخت در دریا رو می‌سنجن.
هدف غایی پروژه خیلی فراتر از همین سکوهای کوچیکه. میخوان تجربه جمع‌کنن که برای ساخت سکوی بزرگ‌تر و جدی‌تر آماده باشن، مثلاً وقتی بخوان تولید تو مقیاس صنعتی کنن. پروفسور رولند دیت‌مایر، رئیس این پروژه، خودش گفته: «هدفمون این بوده کل پروسه، از برنامه‌ریزی تا ساخت و بهره‌برداری رو تست کنیم تا راه رو برای کارخونه‌های بزرگ‌تر هموار کنیم.»
به جز سوخت مصنوعی که معروفش e-fuel هست (e-fuel یعنی همون سوخت مصنوعی که از انرژی پاک حاصل میشه)، پژوهشگرها قراره تکنولوژی‌های دیگه Power-to-X رو هم بسنجن. پاور-تو-ایکس یعنی تبدیل برق به هر ماده مفیدی – مثلاً ساخت متان مایع، متانول یا حتی آمونیاک در محیط دریایی. این مواد همشون کاربرد دارن: هم برای حمل‌ونقل، هم تو صنایع شیمیایی.
حالا چرا رو دریا این کار رو می‌کنن؟ اولاً، توربین‌های بادی دریایی، نسبت به توربین‌های خشکی، قدرت و ثبات خروجی بیشتری دارن. مثلاً رو دریا میانگین تولید ۵ مگاوات قدرت دارن در صورتی که خشکی حدوداً ۳.۵ مگاوات. این یعنی برق پاک‌تر و بیشتر برای ساخت هیدروژن سبز، اونم بدون نیاز به وصل شدن به شبکه برق سراسری.
جالبه که چین هم اخیراً بزرگ‌ترین توربین بادی دریایی دنیا رو راه‌اندازی کرده که رکورد ۱۷ مگاوات رو شکسته! اینجوری هر لحظه یه حرکت انقلابیه تو دنیا داریم.
آلمانی‌ها برا این پروژه کلی سرمایه‌گذاری کردن، چون با تکنولوژی‌هایی مثل H2Mare میشه از آب شور دریا به جای آب شیرین استفاده کرد، و این خودش کمکیه به بحران آب. پروژه‌های زیرمجموعه مثل H2Wind و OffgridWind هم وظیفه بهینه‌سازی الکترولایزرها (یعنی دستگاه‌هایی که برق رو به هیدروژن تبدیل می‌کنن) و توربین‌ها برای آب و هوای دریا دارن.
در کل، آلمانی‌ها دارن نشون میدن که تولید سوخت پاک مستقیماً از باد، هوا و آب دریا، از رویا داره به واقعیت تبدیل میشه. این کارها، هم کمک به حفظ محیط زیست میکنه، هم وابستگی به سوخت‌های فسیلی رو کم میکنه، و هم آینده انرژی تو دنیا رو تغییر میده. باید منتظر باشیم ببینیم این سکوی شناور چه شگفتی‌هایی رو به ارمغان میاره!
منبع: +
