کشف «حلزون شنی غول‌پیکر» در قزاقستان؛ یه جاذبه عجیب که شاید به زودی سر جاش بمونه!

احتمالاً باور نمی‌کنی که همچین چیزی وجود داشته باشه: یه منطقه بزرگ و عجیب از تپه‌های شنی توی قزاقستان هست که دقیقاً انگار یه حلزون غول‌پیکر رو گذاشتن وسط دشت! این تپه‌های شنی بامزه کنار روستای اوییل (Oyyl) توی دشت وسیع قزاق قرار گرفتن. دشت قزاق همون منطقه بزرگیه که بیشترش علفزار بازه و شمال قزاقستان و بخشی از روسیه رو پوشش داده.

این «حلزون شنی» در واقع اسمش میدان شنی اویله (Oyyl dune field) و درست حدود ۲۸۰ کیلومتر اونورتر از دریای خزر قرار گرفته. جالبه بدونید ابعاد این منطقه رو که بخوایم بدونیم، حدود ۱۹۰ کیلومتر مربع یعنی تقریباً سه برابر جزیره منهتن تو آمریکا! و بیشترین عرضش حدود ۲۱ کیلومتره؛ واقعاً بزرگه!

یکی از جالب‌ترین نکاتش اینه که عکس ماهواره‌ایش رو یه فضانورد که نمی‌دونیم کی بوده، ۱۵ ژوئن سال ۲۰۲۲ از روی ایستگاه فضایی بین‌المللی گرفته. عکس رو اگه ببینی، شبیه‌ترینه به یه حلزون درست دراز کشیده رو سد آبی!

تپه‌های شنی چطوری اینجا جمع شدن؟ معمولاً تپه‌های شنی توی قسمتی از زمین جمع می‌شن که بهش می‌گن «depression» یا گودال. این گودال تقریباً ۹۰ متر از زمین دور و برش پایین‌تره. دلیلش هم بادهای شدیدیه که توی این مناطق وجود دارن و شن رو از دشت‌های اطراف میارن و اینجور جاها جا می‌ذارن.

منبع بیشتر این شن‌ها از دشت‌های سیلابی کناری اومده؛ یعنی وقتی این دشت‌ها خشک می‌شن، رسوبات سنگین قبلی که گیر افتاده بودن آزاد می‌شن و با باد پخش می‌شن همه‌جا! دشت سیلابی یا floodplain هم یعنی جایی که آب رودخونه‌ گاهی از مسیر خودش خارج میشه و می‌ریزه روی زمین اطراف و رسوب می‌ذاره.

اگه به عکس دقت کنی می‌بینی یه عالمه خط موازی روی این تپه‌ها هست. این خطوط، همون ریشه‌های تپه‌های شنی‌ان که باد حرکتشون داده و همه رو کشیده به سمت شمال. به مرور زمان این ریشه‌ها همشون توی همون جهت جا به جا می‌شن.

یه نکته بامزه دیگه اینکه، روی این تپه‌ها لکه‌های تیره‌ای می‌بینی که پر از گیاهان ریشه‌دارن. وقتی تعداد این گیاه‌ها زیاد بشه، باعث میشن تپه‌‌های شنی دیگه نتونن حرکت کنن و ثابت بمونن، درست مثل بعضی جاهای ساحلی دنیا که تپه‌های شنی رو گیاه‌ها «فریز» کردن! یعنی دیگه باد هر چقدر هم شدید باشه، نمی‌تونه اون تپه رو جابه‌جا کنه.

تو منطقه اوییل بیشتر این گیاه‌ها کناره‌های جنوب و غرب حلزون شنی رشد کردن. احتمالاً علتش آبه، چون رودخانه Uil (توضیح: تلفظش همون ئویل هست) دور روستا می‌چرخه و به گیاه‌ها آب می‌رسونه.

دانشمندا هنوز مطمئن نیستن که آیا کل این منطقه شنی به مرور با گیاه پوشیده می‌شه و کامل ثابت می‌مونه یا نه. شاید یه روز دیگه این حلزون شنی اصلاً حرکت نکنه و فقط یه یادگار سبز و ثابت بشه.

در مجموع، عکس این حلزون شنی بزرگ و جذاب، یه‌جور عجیبی به آدم نشون میده که زمین چقدر پدیده‌های عجیب و غریب داره که تا از فضا نگاهشون نکنیم، اصلاً توجه‌مون بهشون جلب نمی‌شه! راستی، این فقط یکی از نمونه‌های جالب عکاسی از زمین از فضاست، و کلی تپه شنی و منطقه عجیب دیگه هم هستن که تو گوشه‌کنار دنیا خوابیدن و فقط منتظرن یکی پیداشون کنه!

منبع: +