بیاید امروز یه گپ راحت و دوستانه بزنیم راجع به اینکه چطور کشورهای بزرگی مثل آمریکا و انگلیس، دارن سیستم سلامت جمعیت (یا همون Population Health Management، که به اختصار PHM صداش می‌کنن) رو با کمک هوش مصنوعی، ژنتیک و فناوری‌های خفن روز، زیر و رو می‌کنن!
همه چیز از یه توافق جدی شروع شد
بین آمریکا و انگلیس یه تفاهم‌نامه مهم (MoU) بسته شد که توش کلی درباره زیرساخت‌های هوش مصنوعی (AI) صحبت کردن. یکی از موضوعات کلیدی، ساخت و گسترش یه چیز باحال به اسم Human Phenotype Ontology (که اگر بخوای ساده بگیم، یعنی: یه سیستم طبقه‌بندی جهانی برا ویژگی‌های انسانی که دانشمندا بتونن راحت‌تر بیماری‌ها رو شناسایی و پیش‌بینی کنن) بود. این موضوع برای هر دو کشور در اولویته.
قوانین قدیمی، اما فکرهای جدید!
مثلاً قانون NHS انگلیس در سال ۱۹۴۶ و قانون Medicare و Medicaid آمریکا در ۱۹۶۵ جفتشون به ژنتیک توی مراقبت‌های اولیه اشاره دارن و روی این موضوع حسابی تمرکز کردن. خلاصه، با این حرکت‌ها می‌خوان اون ایده PHM رو جهانی کنن!
HEMSS کیه و چی کار می‌کنه؟
حالا یه گروه به اسم HEMSS (مخفف Higher Expert Medical Science Safety، یعنی تخصصی‌ترین گروه ایمنی علمی پزشکی) اومده وسط و رهبری این پروژه رو تو دست گرفته. این گروه با کمک NHS انگلستان، بخش ژنتیک، و کسایی که روی بانک داده‌های زیستی (Biobank، جایی که اطلاعات ژنتیکی افراد رو ذخیره می‌کنن) کار می‌کنن، برنامه‌های خلاقانه‌ای دارن.
برنامه‌هاشون چیه؟ خیلی باحاله! مثلاً پیش‌بینی سلامت مردم با تست‌های پیش‌گیرانه، ساخت پرونده‌های دیجیتال سلامت، و دسته‌بندی دقیق آدم‌ها برا معاینه و پیش‌بینی بیماری‌ها. خلاصه، با این کارها دارن سلامت عمومی یا همون Public Safety رو بالاتر می‌برن.
نگاه به آینده با Value-Based Care و Biobank
تو بحث اصلاحات PHM، کلی فرصت برای Value-Based Care ایجاد می‌شه. Value-Based Care یعنی درمان‌ها رو براساس ارزشی که به بیمار می‌رسونن، ارزیابی و برنامه‌ریزی کنن. اونا با بررسی اطلاعات ژنتیکی (Genomic) و عوامل محیطی و اجتماعی (Socio-environmental)، می‌خوان بفهمن تو هر قشر یا جمعیت، کدوم مریضی‌ها پرخطرتره.
استانداردهای پیشرفته برای داده‌ها و هوش مصنوعی
نویسنده تحقیق یه روش استاندارد و پیشرفته رو برای PHM و HPO بررسی کرده. کل قضیه اینه که باید داده‌ها با هم حرف بزنن و سیستم‌ها بتونن با هم کار کنن – به اصطلاح «استانداردهای Interoperable»، یعنی سیستم‌هایی که با هم سازگارن. اونا تو جعبه‌ابزار اصلاحاتشون از مدل‌های عصبی (Neural)، مدل‌های Transformer (ساختار هوش مصنوعی‌هایی مثل ChatGPT)، و مدل adversarial (مدل‌هایی که برای امنیت و دقت بیشتر همزمان با هم کار می‌کنن) هم استفاده می‌کنن. تازه به Generative AI هم اشاره شده – یعنی هوش مصنوعی‌ای که خودش تولید محتوا می‌کنه.
Quantum Intelligence و عدالت داده‌ای
اینجا حتی بحث Quantum Intelligence هم اومده وسط. یعنی هوش مصنوعی‌ای که روی کامپیوترهای کوانتومی اجرا می‌شه و می‌تونه حجم زیادی داده رو خیلی سریع و منصفانه بررسی کنه تا مبادا یه عده از قلم بیفتن.
نگرانی‌ها و اطمینان خاطر بابت حفظ حریم خصوصی
برنامه HEMSS طوری چیده شده که خصوصی بودن داده‌های شهروندها حفظ شه؛ مثلاً دسترسی به بانک‌های زیستی باید امن باشه و «دموکراتیک شدن» اطلاعات DNA یعنی همه حق دارن بدون ترس از سواستفاده به اطلاعات درست دسترسی داشته باشن. امنیت ملی تو این پروسه خیلی مهمه.
نهادهای نظارتی همیشه پای کارن
شرکت‌های بیمه و دولت انگلیس (NHSE) و آمریکا حواسشون به همه‌چی هست – مثلاً هیئت‌های ارزیابی سلامت و نهادی به اسم Centers for Medicare and Medicaid Services تو آمریکا، هرکدوم دارن با روش‌های انعطاف‌پذیر و سریع (Agile) سیستم‌ها رو پایش و اصلاح می‌کنن. Regulatory bodies یعنی همین نهادهایی که مسوول کنترل و نظارت روی شرکت‌ها و سیستم‌ها هستن.
همکاری جهانی؛ الگویی برای دنیا
اون توافق آمریکا – انگلیس روی ایمنی هوش مصنوعی، یعنی این دو تا کشور حسابی می‌خوان جلو برن و راهی بسازن که کشورهای دیگه هم ازش یاد بگیرن. هدفشون اینه که پذیرش HPO و PHM طوری باشه که مردم هم سالم‌تر بمونن، اقتصاد هم رونق بگیره!
بحث‌های اخلاقی و آینده هوش مصنوعی عمومی
در گروه HEMSS درباره موضوعاتی مثل اخلاق مراقبت‌های اولیه، مشارکت مردم و شمولیت جهانی بحث می‌شه و می‌خوان مطمئن شن قوانین جوری باشه که به همه سود برسونه و طبقه‌بندی‌های علمی درست انجام بشه. تازه حتی سر آینده مجوزدهی و قانون‌گذاری برای Artificial General Intelligence (هوش مصنوعی عمومی که می‌تونه مثل آدم فکر کنه) هم صحبت می‌کنن.
خلاصه حرف نویسنده
نویسنده می‌گه این برنامه HEMSS برای توسعه مدیریت سلامت جمعیت هم به نفع دولت‌های آمریکا و انگلیسه، هم کلی به رشد سلامت و وضعیت اجتماعی اقتصادی جهان کمک می‌کنه.
در کل، داریم آینده پزشکی رو می‌بینیم که با کمک هوش مصنوعی و ژنتیک، دقیق‌تر، سریع‌تر و البته عادلانه‌تر از همیشه کار می‌کنه!
منبع: +
