خب رفقا، اگه علاقه‌ای به آسمون و اتفاقات باحال اون دارین، باید بدونین که دوشنبه، ششم اکتبر ۲۰۲۵ (یعنی ۱۴ مهر خودمون) یه اتفاق ویژه قراره بیفته. قراره اولین اَبَرماه (Supermoon یعنی ماه‌کامل وقتی که کمترین فاصله‌اش رو با زمین داره و بزرگ‌تر و درخشان‌تر دیده میشه) سال تو فصل پاییز رو ببینیم که اسمش هست “ماه برداشت” یا همون Harvest Moon.
حالا چرا بهش میگن ماه برداشت؟ چون توی سنت‌های کشاورزی، این ماه‌کامل نزدیک به زمان اعتدال پاییزی (یکی از همون لحظاتی که روز و شب تقریباً برابر میشن، تو آخر شهریور) اتفاق میفته و به کشاورزا این فرصت رو میده که موقع برداشت آخر محصولاتشون از نور قوی ماه تا نصف شب استفاده کنن. امسال اگرچه معمولاً این ماه توی سپتامبره، ولی تقویم قمری باعث شده امسال تو اکتبر باشه!
زمان دقیقش چیه؟ تو ساعت ۱۱:۴۷ شب به وقت شرق آمریکا (که میشه ۳:۴۷ بعد از ظهر روز سه‌شنبه به وقت جهانی)، ماه کامل میشه، ولی از شب قبل و بعدشم که نگاه کنی واقعاً قشنگ و پرنور دیده میشه. بهترین موقع دیدنش هم وقت غروب سه‌شنبه‌ست که ماه داره از افق شرق بالا میاد. ولی یادتون باشه، اگه یکشنبه (۵ اکتبر) هم برید بیرون، می‌تونین ماه تقریباً کامل رو با سیاره زحل که نزدیک‌ترین نقطه‌اش به زمینه، کنار هم ببینین! زحل همون سیاره با حلقه‌های معروفشه که همیشه جذابه.
اگه می‌خواین بهترین تجربه رو داشته باشین، یه جای بلند پیدا کنین که افق شرقی رو به راحتی ببینین. ۱۵-۲۰ دقیقه اول بعد از طلوع ماه، رنگ طلایی-نارنجی خیره‌کننده‌ای داره. براتون لازم نیست تلسکوپ داشته باشین، با چشم غیرمسلح هم خیلی باحاله، فقط می‌خواین جزئیات بیشتری از دهانه‌ها یا نواحی تاریک ماه که اسمشون “ماریا” (mare یعنی دشت‌های گدازه‌ای روی ماه) هست رو ببیند، یه دوربین دوچشمی باحال بردارین.
ماه برداشت امسال فقط یه ماه کامل ساده نیست، بلکه یه ابرماه هم هست، یعنی حدود ۲۲۴۵۹۹ مایل (۳۶۱۴۵۷ کیلومتر) با زمین فاصله داره که تقریباً ۱۰٪ نزدیک‌تر از فاصله متوسطشه (یه چیزی حدود ۳۸۴۴۰۰ کیلومتر معمولاً). این حالت چون مدار ماه به دور زمین بیضی‌شکل هستش پیش میاد، یه نقطه نزدیک (به اسم perigee که یعنی نزدیک‌ترین فاصله) و یه نقطه دور (apogee یعنی دورترین فاصله) داره.
حالا یه نکته خیلی باحال دیگه: امسال دقیقاً ۱.۳ روز بعد از کامل شدن ماه، ماه به نزدیک‌ترین فاصله خودش هم میرسه، یعنی سه‌شنبه شب و چهارشنبه (۸ اکتبر) هم ابرماه رو بزرگ‌تر و نزدیک‌تر خواهید دید. از قضا درست همون شبا بارش شهابی دِراکُنید (Draconid Meteor Shower، یعنی بارش شهابی که از صورت فلکی اژدها میاد) به اوج خودش میرسه. احتمالاً هر ساعت تا ۱۰ شهاب میشه دید، ولی نور زیاد ماه باعث میشه شاید همه رو نبینین.
ولی این فقط اول راهه! توی اکتبر امسال دوتا دنباله‌دار هم میان نزدیک زمین: یکی Lemmon (لِمون) و یکی SWAN R2 که دقیقاً همزمان با بارش شهابی معروف اوریونید (Orionid) شبای ۲۱ تا ۲۲ اکتبر کنار ماه نو تو تیره‌ترین آسمون دیده میشن. یعنی یه جشن ستاره‌بازی کامل!
در ضمن، اگه حال کردین با این ابرماه، یادتون نره که ماه کامل بعدی که به اسم ماه سگ‌آبی (Beaver Moon) شناخته میشه، ۵ نوامبر طلوع میکنه و بزرگ‌ترین ابرماه از سال ۲۰۱۹ تا حالا خواهد بود.
پس خلاصه اگه دنبال یه بهانه برای نگاه کردن به آسمون شب و لذت بردن از یه ماه خیلی بزرگ، درخشان و کلی پدیده باحال آسمونی هستین، اکتبر ۲۰۲۵ رو از دست ندین! این فرصت‌ها رو هیچ وقت نباید گذاشت بره، چون یادآور زیبایی‌های عجیب و غافلگیرکننده دنیا و فضا هستن.
منبع: +
