اگه توی شرکتها یا محیطهای کاری خواسته باشی بفهمی هر کسی چه حسی داره یا حالش چطوره، حتماً میدونی که کار سادهای نیست. مخصوصاً وقتی بعضیها سواد خیلی بالایی ندارن یا جای شلوغیه و همه سرشون شلوغه! تازه ابزارهای تصویری قبلی هم بیشتر فقط میتونستن میزان بیداری و هیجان آدمها رو بسنجن و یه جاهاییش واقعاً کم میاوردن.
اینجا بود که یه تیم اومدن و HDRPS+ رو ساختن! حالا HDRPS+ چیه؟ این یه مقیاس تصویری جدیده که تونسته همزمان دوتا چیز رو باهم بسنجه: “valence” (والنس یعنی اینکه حست مثبته یا منفی – مثلاً خوشحالی یا ناراحتی) و “arousal” (آروزل یعنی اینکه چقدر اون احساس شدیده یا ملایمه، مثلا آروم یا پر انرژی بودن).
جالب اینجاست که این HDRPS+ نسخهی پیشرفتهتر همون HDRPS قبلیه؛ یعنی همون ابزار قبلی رو کلی بهترش کردن که هم راحت کار کنه، هم دقیق باشه، هم توی محیطهای واقعی شرکتها کاربرد داشته باشه. مخصوصاً واسه کسایی که زیاد با کلمات یا پرسشنامههای سخت حال نمیکنن، این ابزار تصویری خیلی کاربردیه.
حالا چطور این کار رو کردن؟ سه تا آزمایش یا “زیرمطالعه” انجام دادن:
- ساختن یه بانک تصویر: اول ۲۰ تا تصویر با موضوعهای مختلف خلق کردن که بتونه همه حالتهای حسی ممکن رو نشون بده. یعنی از خوشحالی و ناراحتی بگیر تا آروم و هیجانزده و …
- غربالگری تصاویر: اومدن این عکسها رو دادن به کلی آدم و با کمک سایتای جمعسپاری (crowdsourcing – یعنی از مردم زیادی به صورت آنلاین کمک گرفتن)، هر تصویر رو دقیقاً روی نقشهی حس آدمها (والنس و آروزل) نشوندن، یعنی مختصات حسیش رو تعیین کردن.
- تست اعتبار ابزار: توی یه مطالعهی دفترچه خاطراتی (یعنی هرکسی هر روز هفت روز پیاپی احساسش رو ثبت میکرد)، ۴۴۲ نفر (از سن ۱۳ تا ۶۹ سال، میانگین ۲۷ سال) شرکت کردن تا بررسی بشه این ابزار واقعاً درست و پایدار کار میکنه یا نه.
نتیجهها واقعاً جالب بود:
- حدود ۸۰ درصد شرکتکنندهها تا پنج روز پای کار موندن و جواب دادن.
- میزان پایداری (یعنی اینکه اگه یه نفر چندبار استفاده کنه، آیا تقریباً همون نتیجه رو میگیره یا نه) رو برای والنس ۰.۶۹ و برای آروزل ۰.۶۵ اندازه گرفتن که قابل قبوله.
- این ابزار باعث نشد حس خود شرکتکنندهها مصنوعی بشه یا رفتاراشون عوض شه، که این خیلی مهمه!
- برای صحت سنجی، این HDRPS+ رو با یه ابزار معروف به اسم SAM (Self-Assessment Manikin – یه مقیاس تصویری قدیمی برای سنجش احساسات) مقایسه کردن و همبستگی خوبی گرفتن: ۰.۶۳ برای والنس و ۰.۵۲ برای آروزل. یعنی نتیجهها تقریباً مشابه هم بودن!
- با ابزار PANAS (یه پرسشنامه مشهور برای اندازهگیری احساسات مثبت و منفی) هم مقایسه کردن، اما رابطهشون زیر ۰.۴۵ بود، که یعنی این مقیاس جدید داره چیز متفاوت و خاص خودش رو اندازه میگیره (این رو میگن Discriminant Validity).
- ۷۸ درصد شرکتکنندهها گفتن این مقیاس دقیق یا خیلی دقیقه دربارهی حسشون!
- نکته جالب اینکه وقتی با SAM مقایسه کردن، مشخص شد تأثیر “میل به پاسخ مورد انتظار” (Social Desirability Bias – یعنی آدمها از روی رودربایستی جواب خوب بدن) تو HDRPS+ کمتره.
خلاصه، HDRPS+ یه ابزار ارزون، سریع، کمدردسر و منعطفه که خیلی راحت توی ادارهها و شرکتهای مختلف میشه باهاش حال و هوای جمع رو بررسی کرد. البته نویسندهها گفتن هنوز جا داره که مدل دقیقتر بشه، کاربردهاش گستردهتر شه و مخصوصاً امتحانش کنن که تو فرهنگها و کشورهای مختلف هم به همین خوبی جواب میده یا نه.
راستی، تصاویر این مقیاس همراه با امتیازهای نرمال شدهش رو گذاشتن تو این سایت: https://osf.io/d4wcn تا هرکسی خواست بره ببینه یا استفاده کنه!
در کل، HDRPS+ اومده که سنجیدن حال و احوال آدمها رو تو محل کار خیلی راحتتر، سریعتر و دقیقتر کنه، مخصوصاً وقتی نمیشه روی کلمه و جمله زیاد حساب باز کرد!
منبع: +