بیا یه داستان خیلی ناراحتکننده اما تأثیرگذار از دنیای عکاسی حیات وحش رو با هم مرور کنیم! یه عکس فوقالعاده و دردناک از یه تنبل دیده شده که توی کاستاریکا به سیمخاردار چنگ زده، چون واقعاً پیدا کردن یه درخت واسهش سخت شده بود! یعنی خیلی دلم سوخت وقتی فهمیدم این عکس یکی از تصاویر راهیافته به فینال مسابقه حیاتوحشعکاس سال (Wildlife Photographer of the Year) شده.
ماجرا از این قراره که یه عکاس فرانسوی به نام امانوئل تردی تونست این تنبل گلو قهوهای (Brown-throated three-toed sloth) رو تو منطقه ال تانکه، استان آلاخوئلا ببینه. حالا اگه نمیدونی تنبل چیه، این یه حیوان کوچولوی عجیبوغریب اهل جنگلهای آمریکای جنوبی و مرکزیه که خیلی آروم و راحت حرکت میکنه و اکثر وقتا هم از شاخههای درخت آویزونه!
امانوئل وقتی دید ترافیک کم شده و مسیر خلوتتره، منتظر موند تا جمعیت متفرق بشن، بعد لحظهای رو شکار کرد که این دوست بیدفاع مونده بود به یه فنس سیمخاردار چسبیده، فقط چون شبیهترین چیز به یه درخت بوده. خود عنوان عکس هم قشنگ گویای ماجراست: “هیچ جایی مثل خونه نیست” (No Place Like Home).
این عکس فقط قشنگی بصری نداره، بلکه یه پیام بزرگ رو هم میرسونه: از بین رفتن زیستگاهها (Habitat fragmentation) داره به شکل عجیبی به تنبلها و کلی حیوان دیگه ضرر میزنه. وقتی درخت ها جدا از هم میشن، حیوانای بیچاره مجبورن روی زمین از این ور به اون ور برن و با کلی خطر روبهرو بشن.
تو همین کاستاریکا دولت با همکاری یه سری سازمان غیردولتی (NGO ها رو میگن سازمانهایی که مال دولت نیستن و معمولاً برای محیط زیست یا حقوق بشر کار میکنن) داره تلاش میکنه “کریدورهای حیاتوحش” درست کنه که این موجودات دوباره راهی بین جنگلا داشته باشن. یعنی مثلاً طناب یا پلهایی که حیوانها روی سیم برق و جاده بتونن رد بشن و زیاد تو زمین گم نشن یا تصادف نکنن!
این عکس تنبل کنار ۱۵ عکس دیگه از همین مسابقه در سال ۲۰۲۵ منتشر شده. جالبه بدونی امسال بیشتر از ۶۰ هزار عکس برای این رقابت فرستاده شده و این خودش یه رکورد حسابی محسوب میشه! قراره صد تا برنده رو هیئتی از داورا انتخاب کنن و نتایج رسمی رو هم ۱۴ اکتبر اعلام کنن.
توی پیشنمایش عکسای دیگه چه خبره؟ مثلاً عکسی داریم از یه رویارویی خفن بین یه مار کبرا و یه شیر ماده توی پارک ملی سرنگتی تانزانیا! گابریلا کامی، عکاس ایتالیایی تونسته این لحظه رو شکار کنه که یه مار کبرا داشت یواشیواش به دو شیر خوابیده نزدیک میشد و بعد یکیشون بیدار میشه و مستقیم با مار چشم تو چشم میشه – واقعاً عکس ترسناکیه!
یه عکس جالب دیگه کار یه عکاس هندی به اسم سیتارام راوله که یه عالمه خفاش میوهخور رو موقع خروج دستهجمعی از یه بنای تاریخی توی ایالت مهاراشترا هند گرفته. خودش گفته موقع عکاسی تو فضای تاریک، کلی خفاش بهش و دوربینش گند زده بودن! (خفاش میوهخور یعنی یه نوع خفاش که عاشق میوهست و خفاشِ خونآشام نیست!)
عکسهای معنایی دیگه هم هستن: از یه عالمه عروس دریایی توی آبای کالیفرنیا تا پنگوئنهای امپراتور کنار یخ، و حتی فیلی که داره توی سایت زبالهدونی سمی توی سریلانکا میچرخه.
چند تا عکس خفن دیگه که داخل گالری نشون دادن:
- “رودخانه زندگی شکننده”: عکس ماهیهای عجیب توی آبای شفاف فلوریدا موقع فصل جفتگیری.
- “ارسال ویژه”: عکس یه زنبور سفالگر که داره کرم شکار شده رو توی پرواز برای بچههاش میبره. (زنبور سفالگر یعنی زنبوری که لونهشو با گل درست میکنه!)
- “طلای ابری”: عکس انعکاس ابرها روی حوضچههای نمک سانفرانسیسکو.
- “خانواده اسلایم”: عکس قارچهای لعابی و عجیب روی چوبِ افتاده تو انگلیس. (قارچ اسلایم نوعی قارچه که ظاهرش خیلی فضاییه!)
- “آواز جفتگیری”: عکس گوزن قرمزِ بریتانیایی که توی فصل جفتگیری نعره میکشه.
- “قصه دو شغال”: شغالا تو پارک برنال هیتس کالیفرنیا توی یه حالت جالب با دم یکی جلو چشمهای اون یکی!
- فوتبالستارههای بیابونی: سه یوز پلنگ جوون آفریقایی بعد از شکار یه آهوچه وحشی.
- “حس کامچاتکا”: خرس قهوهای تنها که کنار دریاچه و جلوی کوه آتشفشونی توی روسیه قدم میزنه.
- “ژست صورتی”: فلامینگوی فرانسوی که داره با پاش سرش رو میخارونه.
- “توی قلب گله”: دسته گرگهای سفید قطبی توی کانادا.
کلاً مسابقه بزرگ عکاس حیاتوحش سال رو موزه تاریخ طبیعی لندن برگزار میکنه و هر سال کلی بیننده تو سراسر دنیا داره. رئیس داورای امسال، کتی موران، گفته: «عکاسی قدرت عجیبی داره و هیچ چیز به اندازه دیدن رابطه ما با طبیعت، با تمام پیچیدگی و بزرگیش، پاداشبخش و تاثیرگذار نیست.»
خلاصه، این عکسها فقط قشنگی ندارن، بلکه باعث میشن فکر کنیم با طبیعت و حیوونا چطور باید تا کنیم، مخصوصاً وقتی داریم هر روز بیشتر و بیشتر خونهشون رو ازشون میگیریم. واقعاً جا داره به عکاسا و همه کسایی که واسه حفاظت از طبیعت و حیاتوحش تلاش میکنن، یه دست حسابی بزنیم!
منبع: +