اگه توی بریتانیا صاحب کسبوکار کوچیکی هستی و کمتر از ۱۰ نفر کارمند داری، احتمالاً اسم HMRC Basic PAYE Tools رو شنیدی یا باهاش سروکله زدی. بذار روراست باشم: این یه برنامهٔ رایگان از طرف خود دولت بریتانیا (HMRC یعنی همون اداره مالیاتشون) برای محاسبه حقوق و دستمزد کارمنداس که خب، استفاده از نرمافزاری که HMRC تأییدش کرده رو عملاً برات اجباری کردن! پس داشتن یه ابزار که خود مرجع قانونگذارت داده، منطقی به نظر میاد.
خب HMRC Basic PAYE Tools چی کار میکنه؟ بذار خلاصه و خودمونی بگم؛ تقریباً همه کارهای پایهای حقوق و دستمزد رو انجام میده. یعنی میتونه مالیات درآمد (Income Tax)، بیمه اجتماعی (National Insurance – همون پولی که واسه خدمات درمانی و بازنشستگی کنار میذارن)، محاسبات و کسر وام دانشجویی (Student Loan Deductions – اگه کسی قسط دانشگاه میده) و چیزای پایه دیگه رو حساب کنه. حتی فیش حقوقی (Payslip) میسازه و گزارشهای لازم رو مستقیماً میفرسته برای HMRC. این گزارش زمان واقعی یا RTI هم هست؛ یعنی اطلاعات رو موقع پرداخت حقوق به سرعت به اداره مالیات گزارش میدی.
اما… یه “اما”ی بزرگ هست! امکاناتش واقعاً مینیمالیستیه؛ یعنی هیچ قابلیت شاخی مثل هوش مصنوعی (Artificial Intelligence مثلاً همون داستانهای خودکارسازی و تولید محتوا که تو نرمافزارای جدید میبینیم) یا انجام خودکار کارها (Automation) یا پورتال مخصوص کارمند (که خودشون بتونن اطلاعاتشون رو ببینن یا تغییر بدن) توش خبری نیست. فقط و فقط میشه کارای ضروری رو انجام داد و لاغیر.
حتی خود HMRC هم با صداقت گفته “اکثر” کارهای حقوق و دستمزدی رو میشه باهاش انجام داد، اما خیلی از امکانات متوسط یا پیشرفته توش نیست. یعنی اگه یه ذره بیشتر از پایه بخوای، باید بری سراغ نرمافزارهای دیگه. مثلاً نرمافزارای رایگان دیگهای مثل 1st Money یا اون قبلاها Payroll Basics از IRIS بودن (البته این یکی هم داره جمع میشه و بعد سال مالی ۲۰۲۶ دیگه خبری ازش نیست!)، یا Primo که امکانات بیشتری میدن و محیطشون باحالتره.
خود برنامه اما واسه همه آماده شده: ویندوز، مک و لینوکس! حتی لازم نیست لزوماً دانلودش کنی؛ میتونی از توی مروگرهایی مثل Chrome، Edge، Firefox یا Safari هم استفاده کنی. فقط یه نکته ریز: رابط کاربریش (User Interface یعنی ظاهر برنامه که باهاش کار میکنی) خیلی حالبههمزن و سادهست. اگر عادت به نرمافزارای مدرن داری، شاید با این یکی یه کم دچار سردرگمی شی یا حس کنی کار کردنت کند پیش میره. مثلاً حتی روی مک که برنامه رو دانلود کردیم، کلی طول کشید تا باز بشه. خلاصه از لحاظ کاربری، ساده و گاهی ناجوریه!
حالا بحث پشتیبانی؛ به عنوان یه برنامه دولتی خیلی انتظاری از بخش پشتیبانی (Support) نداشته باش. هیچ مقاله کمک یا راهنمای خاصی پیدا نمیکنی، منتها اگه واقعاً گیر کردی یا سوال داشتی، میتونی مستقیم با HMRC تماس بگیری و با یه اپراتور زنگ بزنی حرف بزنی. کار خاصی برای خود برنامه نمیکنن ولی در کل پاسخگو به مسائل حقوق و دستمزد هستن.
جمعبندی؟ اگه یه استارتاپ کوچولو هستی و فقط میخوای از پس قانون و حسابرسی و این خردهریزای دولت بربیای –نه بیشتر– HMRC Basic PAYE Tools کارتو راه میندازه. رایگانه، استانداردهای HMRC رو رعایت میکنه و خطر تخلف نداری. اما اگه دنبال امکانات بیشتر، مثل خودکارسازی، محیط قشنگ یا حتی پشتیبانی درست و حسابی هستی، به شدت پیشنهاد میکنم بری سراغ برنامههای دیگهٔ رایگان که امکاناتشون بیشتر و واسه کسبوکارای کوچیک ساخته شدن.
در کل اگه فقط و فقط همون کارای پایه حقوق و دستمزدی میخوای، HMRC Basic PAYE Tools خوبه. ولی اگه یه کم حرفهایتر میخوای، قطعاً گزینههای بهتری هم اون بیرون هست!
منبع: +