چطور سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی همدان رو انتخاب و رتبه‌بندی کردن؟ (یه نگاه دوستانه با روش تاپسیس!)

حتماً براتون پیش اومده که بخواید بدونید بیمارستان‌ها چه جوری نرم‌افزارهاشون رو انتخاب می‌کنن. مخصوصاً توی شهر همدان که کلی بیمارستان آموزشی داره و هر کدوم‌شون از یه سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS) استفاده می‌کنن. حالا اخیراً یه تیم از محققان، اومدن و بررسی کردن که این بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی همدان، چه جور سیستم‌هایی دارن و کدومش رو بیشتر دوست دارن!

سه تا سیستم نرم‌افزاری رو زیر ذره‌بین بردن: پردازشگران، سایان و رایاوران. هر کدوم از این‌ها، یه سری امکانات و کارایی متفاوت دارن، ولی سوال اینه که کدومش برای یه بیمارستان بهتره؟

برای اینکه کارشون دقیق باشه، از یه روش کاملاً منطقی و حرفه‌ای استفاده کردن به اسم “تاپسیس”. حالا تاپسیس چیه؟ تاپسیس (TOPSIS) یعنی “تکنیکی برای رتبه‌بندی بر اساس تشابه به راه‌حل ایده‌آل”؛ یعنی میاد هر گزینه رو با یه حالت ایده‌آل مقایسه می‌کنه و میگه کدومش به اون حالت نزدیک‌تره. البته این مدل بیشتر تو تصمیم‌گیری‌های چند شاخصه کاربرد داره؛ یعنی وقتی قراره بین گزینه‌هایی که با معیارهای مختلف سنجیده میشن، تصمیم بگیریم.

بعدش، هشت تا فاکتور مهم گذاشتن وسط:

  • کیفیت فنی (یعنی چقدر نرم‌افزار از نظر تکنولوژی و پایداری خوبه)
  • کیفیت نرم‌افزاری (مثلاً کارکرد کلی و چقدر باگ داره و اینا)
  • کیفیت پشتیبانی (یعنی تیم پشتیبانی چقدر جوابگو هستن)
  • کیفیت پشتیبانی از جریان کاری (workflow support؛ یعنی نرم‌افزار روند کارهای روزانه بیمارستان رو چقدر راحت و ساده می‌کنه)
  • کیفیت خروجی (مثلاً گزارش‌هایی که تولید می‌کنه چقدر کاربردی و خوب هستن)
  • هزینه
  • رضایت کاربران
  • کیفیت ارتباطات بین بخشی (یعنی نرم‌افزار چقدر به ارتباط بخش‌های مختلف بیمارستان کمک می‌کنه)

این معیارها رو با کمک نظر متخصص‌ها وزن‌گذاری کردن؛ یعنی به هر کدوم یه وزنی دادن که مشخص کنه کدوم برای بیمارستان‌ها مهم‌تره. مثلاً اینجا «هزینه» و «کیفیت خروجی» بالاترین امتیاز رو گرفتن؛ یعنی برای بیمارستان‌ها مهم‌تر بوده که نرم‌افزاری پیدا کنن که هم قیمتش مناسب باشه و هم خروجی‌های خوبی بده.

حالا نتیجه چی شد؟ بین این سه تا سیستم، پردازشگران بالاترین رتبه رو گرفت، بعدش سایان دوم شد و رایاوران در جایگاه سوم قرار گرفت. البته یه نکته مهم: خود محقق‌ها گفتن که نمونهٔ مورد بررسی‌شون زیادی بزرگ نبوده و بهتره موقع تفسیر نتایج، این محدودیت رو هم در نظر بگیرین.

اگه بخوام قضیه رو دوستانه جمع‌بندی کنم: اگه مدیر بیمارستان باشین و دنبال یه HIS خوب توی همدان بگردین، احتمالاً پردازشگران گزینهٔ بهتری به نظر میاد (حداقل الان!). ولی فراموش نکنین که هر بیمارستان شرایط خودش رو داره و این مقایسه ممکنه برای جاهای دیگه فرق کنه. خلاصه، این تحقیق دید خوبی از انتخاب سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی تو همدان بهمون میده؛ اونم با روشی که خیلی از متخصص‌ها قبولش دارن.

منبع: +