قورباغه‌ها واقعاً موجودات عجیب و خاصی هستن! واقعاً فکر کردی آدم‌ها فقط با ریه‌هاشون نفس می‌کشن و آب می‌خورن؟ خب، قضیه برای قورباغه‌ها کاملاً فرق داره؛ اونا فوق‌العاده خفن هستن چون می‌تونن هم نفس بکشن، هم آب بنوشن، فقط و فقط از طریق پوستشون! واسه همین کلی باحال‌تر از ماها هستن!
اول از همه، پوست قورباغه‌ها یه کم پیچیده‌ست. خیلی نازکه، کلی غده داره که ماده چسبناک به اسم مخاط ترشح می‌کنن (همون چیزیه که پوستشونو خیس و لیز نگه می‌داره)، و پر از سوراخای کوچیکه. این سوراخا اجازه می‌دن مولکول‌های هوا و آب از طریق پوستش رد بشن.
یه دانشمند به اسم کریستوفر راکس‌ورثی که متخصص دوزیستانه گفته: «پوست قورباغه جوری ساخته شده که اکسیژن رو به راحتی وارد بدنشون می‌کنه و آب رو هم به راحتی جذب می‌کنن.»
زیر پوست قورباغه پر از رگ‌های خونی ریزه. این رگ‌ها کارشون اینه که اکسیژن رو مستقیماً از آب یا هوا جذب کنن و البته دی‌اکسید کربن رو هم از بدن بفرستن بیرون. این فرایند یه اسم باکلاس داره: “تنفس جلدی” (یعنی همون نفس کشیدن با پوست).
اگه فکر کردی پوستشون فقط یه دکور لیز و بامزه‌ست، اشتباه کردی؛ همین پوست باعث میشه قورباغه‌ها بتونن زیر آب مدت زیادی زنده بمونن، مخصوصاً وقتی زمستون خواب میرن (همون چیزی که بهش میگن “hibernation” یعنی خواب زمستونی). اینجوری حتی اگه کار خاصی هم نکنن، همین که پوستشون خیس باشه و یه‌سری رگ خونی داشته باشن، ولو شده هم باشن، گازها و آب رو از طریق پوستشون تبادل می‌کنن!
البته همه قورباغه‌ها به یه اندازه به تنفس از پوست وابسته نیستن؛ بعضیا بیشتر از ریه استفاده می‌کنن، بعضیا کمتر.
بیشتر قورباغه‌ها هم ریه دارن، هم می‌تونن با دیواره داخلی دهنشون نفس بکشن، ولی بدون تنفس جلدی اصلاً این شکلی نمی‌تونستن زیر آب یا تو زمستون زنده بمونن.
یه قضیه باحال دیگه درمورد بچه‌قورباغه‌ها یا همون “Tadpole” ـها (که همون لارو قورباغه‌ست) اینه که وقتی هنوز کله‌گنده نشدن و آبشش ندارن، مجبورن از سطح آب اکسیژن بگیرن. اما چون انقدر کوچیکن که سطح آب رو نمی‌شکنن، روش خودشونو دارن: میرن نزدیک سطح و سریعاً هوای اونجا رو مک میزنن، یه حباب هوا درست می‌کنن و این حباب رو می‌فرستن تو ریه‌هاشون! اینو یه دانشمند دیگه به اسم کرت شوئنک ۲۰۲۰ تو تحقیقاتش دیده بود!
حالا بریم سراغ آب خوردن! قورباغه‌ها هم از طریق پوست می‌تونن آب جذب کنن. چی کار می‌کنن؟ آب وارد خلل‌فرجای پوستشون میشه، بعدش از اونجا سلول‌ها و خونشون آب رو جذب می‌کنن. جالبه بدونی خیلی از قورباغه‌ها یه قسمت ویژه به اسم «Drinking Patch» دارن (یعنی یه ناحیه خاص روی پوستشون که رگای خونی زیادی داره تا راحت‌تر آب بنوشن). اساساً نیازی به لیوان آب ندارن، فقط کافیه یه ذره رو سطح خیس بشینن!
یه سری قورباغه تو مناطق خشک (مثل صحرای استرالیا) هستن که واقعاً نابغه‌ان! مثلاً قورباغه Trilling یا Water-Holding Frog موقع بارون، تا می‌تونن آب جذب می‌کنن، بعد خودشونو تو خاک یا لونه‌شون قایم می‌کنن، حتی یه لایه ضخیم مخاط هم دور خودشون درست می‌کنن (همون چیز چسبناک مخصوص خودشون) و می‌تونن ماه‌ها یا حتی سال‌ها با همون آب ذخیره‌ای دوام بیارن تا وقتی که دوباره بارون بیاد!
درسته که این ویژگی‌ها کارشونو راه انداخته، ولی یه بدی هم داره: چون پوستشون خیلی نازک و منفذه، هرچی آلودگی شیمیایی یا میکروپلاستیک تو طبیعت باشه، قورباغه‌ها اولین قربانی‌ان. این باعث شده دانشمندا حسابی نگران باشن، چون با خشک‌تر شدن هوا و گرم شدن زمین (همون “تغییرات اقلیمی” یعنی تغییر آب و هوا و گرم شدن زمین)، قورباغه‌هایی که نیاز به پوست مرطوب دارن، به شدت در خطر حذف شدن از طبیعت، مخصوصاً تو جاهایی مثل جنگل‌های آمازون و جنگل‌های بارانی برزیل و آرژانتین و پاراگوئه.
قورباغه‌ها چون وسط زنجیره غذایی هستن، نبودشون کلی به هم ریختگی درست می‌کنه؛ چون هم کَلی حشره رو کنترل می‌کنن و هم خودشون غذای مارها و پرنده‌ها میشن. شاید به نظر باحال بیاد که قورباغه بتونه از پوستش نفس بکشه و آب بخوره، ولی اگه شرایط محیطش به هم بخوره، همین ویژگی می‌تونه دردسرساز بشه.
در نهایت، سوال خیلی مهم اینه که آیا قورباغه‌ها با سرعت می‌تونن خودشونو با تغییرات اقلیمی وفق بدن یا نه؟ دانشمندا میگن بحران تغییرات آب و هوا سریع‌تر از سرعت سازگاری خیلی از حیوانات اتفاق می‌افته، پس باید حواسمون به دوستای قورباغه‌مون باشه!
خلاصه، دفعه بعدی که یه قورباغه لیز و کوچولو دیدی و فکر کردی فقط واسه پریدن و سروصداکردنه، یادت باشه اینا استادهای نفس کشیدن و آب خوردن با پوست هستن و کلی چیز ازشون میشه یاد گرفت!
منبع: +
