خب بذار مستقیم برم سر اصل مطلب: اگه یه گربه دارین یا تازگیا به فکر گربه خریدن افتادین، باید بدونین که زندگیتون فقط با صدای خرخر و بقل گرفتن گربه عوض نمیشه؛ حتی مغزتون هم کم‌کم تغییر می‌کنه! بله، جدی میگم! این قضیه فقط به خاطر عشق و علاقه‌مون به این فسقلیای استقلال‌طلب نیست، بلکه ما یه پیوند شیمیایی عجیب باهاشون پیدا می‌کنیم که دانشمندا تازه دارن حسابی روش کار می‌کنن.
خب حالا داستان از چه قراره؟ پای یه هورمون به نام اوکسی‌توسین وسطه. اوکسی‌توسین همون هورمونی هست که بهش می‌گن “هورمون عشق و اعتماد”؛ مثلا وقتی مامان بچه‌ش رو بغل می‌کنه یا دو تا دوست صمیمی همدیگه رو بغل می‌کنن یا با کسی یه لحظه عمیق احساسی دارین، این هورمون تو مغزتون ترشح میشه و حس صمیمیت، اعتماد و آرامش میده. تازه یکی از معروف‌ترین نقشاش اینه که سطح استرس رو پایین میاره و احساس امنیت میده.
حالا شاید فکر کنین اینا فقط بین آدما اتفاق میفته یا فقط سگ‌ها با صاحباشون اینجوری میشن. ولی جدیدا تحقیقات نشون داده که بین آدم‌ها و گربه‌ها هم این حس و حال هست! مثلاً تو یه تحقیق تو ژاپن، به چندتا از خانوم‌ها گفتن با گربه‌شون کمی بازی کنن، نازش کنن یا باهاش حرف بزنن. واقعاً جالب بود که بعد این ارتباط کوتاه، سطح اوکسی‌توسینِ بزاق این خانما بالا رفت، یعنی بدنشون واقعا به گربه واکنش شیمیایی نشون داده بود.
این وسط، ارتباط بدنی اهمیت خاصی داره. ناز کردن گربه، بغلش کردن، حرف زدن با لحن ملایم یا حتی فقط کنار هم بودن، باعث ترشح اوکسی‌توسین میشه؛ البته به یه شرط مهم! گربه‌تون باید خودش هم حال کنه و دوست داشته باشه نزدیک‌تون بشه، وگرنه مجبوری بغل گرفتن و اذیت کردن حتی ممکنه نتیجه عکس بده.
تحقیقات جدید که حتی تا فوریه ۲۰۲۵ هم ادامه داره، میگه وقتی گربه‌ها شروع می‌کنن به ارتباط گرفتن (مثلاً میشینن روی پاتون یا خودشون رو بهتون می‌مالن)، اوکسی‌توسین هم تو مغز صاحب و هم خود گربه بالا میره. اما گربه‌هایی که مضطرب یا گوشه‌گیر باشن یا ارتباط اجباری باهاشون داشته باشین، معمولاً همچین اثری رو نشون نمیدن و اصلاً ممکنه برعکس استرسشون بیشتر شه. یعنی یه جورایی باید به سبک و سیاق خودشون احترام بذارید تا پیوند واقعی شکل بگیره.
اگه فکر می‌کنین دلیل احساس آرامش موقع ناز کردن گربه فقط نرمی موهاشه، باید بدونین اشتباه می‌کنین! خود صدای “پِررر” یا همون خرخر هم باعث آزاد شدن اوکسی‌توسین میشه. این خرخر رو دانشمندا یه جور صدای آرامبخش می‌دونن که حتی می‌تونه فشار خون رو پایین بیاره و سطح استرس رو کم کنه. خلاصه اینکه گربه‌ها یه بمب کوچک از انرژی ضد استرس هستن که همینجوری هر روز هم دارین ازش بهره می‌برین و خودتون خبر ندارین!
جالبه بدونین گربه‌ها مثل سگ‌ها تو ابراز احساسات خیلی شفاف نیستن، یعنی شاید مدام دنبال چشم‌تو‌چشم شدن و ابراز محبت شدید سگ‌ها نباشن. اما مثلا وقتی گربه‌تون یواشکی چشماشو آهسته می‌بنده و باز می‌کنه، این یه نوع “لبخند گربه‌ای” یا سیگنال اطمینان و دوستیه! (انگار داره میگه: داداش، بهت اعتماد دارم!)
البته اگه اهل مقایسه باشین: سگ‌ها نسبت به آدم‌ها واکنش شیمیایی قوی‌تری نشون میدن. مثلا تو یه آزمایش معروف سال ۲۰۱۶، سطح اوکسی‌توسین سگ بعد از ۱۰ دقیقه بازی حدود ۵۷٪ بالا رفته بود و برای گربه‌ها فقط حدود ۱۲٪. دلیل اینه که سگ‌ها به صورت دسته‌جمعی و اجتماعی پرورش پیدا کردن و دوست دارن همیشه با آدما در تماس باشن، درحالی‌که گربه‌ها بیشتر اجدادشون تنها شکارچی بودن.
ولی همین کم‌محلی یا غیرقابل پیش‌بینی بودن گربه‌هاست که وفاداریشون رو خاص می‌کنه. اعتماد یک گربه به شما یهو و بی‌دلیل به‌وجود نمیاد و باید واقعاً ازشون قاپ بزنین! اما اگه بهتون اعتماد کنه و بیاد روی پاتون لم بده یا با اون نگاه خاص و پلک زدن‌های ملایمش تحسینتون کنه، بدونین قشنگ همین هورمون‌های عشق و اعتماد بین جفت‌تون رد و بدل شده و حسابی پیوند مغزی گرفتین.
یه نکته خیلی دوست‌داشتنی اینجاست که این رابطه فقط صرفاً آرامش لحظه‌ای نیست. در بلندمدت، همین تعامل‌ها باعث میشه کمتر احساس اضطراب یا افسردگی کنین، حتی بعضی از تحقیقات معتقدن داشتن یک گربه تو خونه می‌تونه به اندازه یه شبکه اجتماعی قوی آدمو آروم کنه. این همه انرژی مثبت رو دست کم نگیرید!
پس دفعه بعد که گربه‌تون میاد رو پاتون لم میده، آروم پلک می‌زنه یا با اون صدای خرخرش حالتون رو جا میاره، یادتون باشه که دارین با هم دیگه یک پیوند قدیمی و عمیق زیستی رو تجربه می‌کنین که در سطح هورمونی حسابی مغزتون رو شاد و مثبت می‌کنه. خلاصه، گربه‌ها خودشون استاد واقعی ایجاد حس دوست‌داشتنی تو مغزمون هستن – فقط باید روشون رو بفهمین و بهشون احترام بذارین!
منبع: +
