تا حالا فکر کردی زیردریاییها چطور حرکت میکنن و چرا معمولاً صدای زیادی درمیارن؟ خب، اون پروانههایی که میچرخن مسئول بیشتر این سر و صدا هستن. حالا تصور کن یه زیردریایی داشته باشی که اصلاً هیچی توش نچرخه و تو سکوت کامل مثل نینجا از زیر آب حرکت کنه! این دقیقا همون چیزیه که قراره واقعیت پیدا کنه، اونم با یه تکنولوژی باحال که اسمش هست پمپهای MHD یا Magnetohydrodynamic. (راستی MHD یعنی حرکت دادن آب با استفاده از میدان مغناطیسی به جای قطعات مکانیکی!)
ماجرا از این قراره که یه شرکت انگلیسی به اسم Tokamak Energy (توکامک انرژی) قرار شده برای یه پروژه بزرگ آمریکایی، تکنولوژی آهنربای ابررسانا تولید کنه. ابررسانا یا HTS یعنی موادی که وقتی خیلی خنک میشن، هیچ مقاومتی در برابر عبور جریان ندارن و میتونن میدان مغناطیسی خیلی قوی ایجاد کنن، اونم تو یه حجم کوچیک! این قضیه باعث میشه پمپ MHD انرژی رو خیلی خوب و بیصدا به حرکت آب تبدیل کنه.
اینجوری دیگه خبری از چرخیدن پروانه یا قطعه مکانیکی نیست و زیردریاییها عملاً بیصدا میشن! خب این اتفاق برای ارتش آمریکا اهمیت زیادی داره، چون کسی راحت نمیتونه جاشون رو توی دریا پیدا کنه. شرکت General Atomics (جنرال اتمیکس) آمریکا هم تو این پروژه همکاری میکنه و قرار شده این تکنولوژی آهنرباها رو با سیستمهای دیگه زیردریایی هماهنگ کنه.
این پمپهای جدید چطور کار میکنن؟ خیلی ساده بگم: آب دریا خاصیت رسانا داره (یعنی الکتریسیته رو تا یه حدی عبور میده)، وقتی که جریان برق رو ازش رد کنی و یه میدان مغناطیسی قوی بندازی روش، طبق قانون دستراست فیزیک (حتماً تو دبیرستان شنیدی!)، آب خودش به حرکت درمیاد و زیردریایی بدون هیچ قطعه چرخانی پیش میره. نتیجه؟ حرکت آروم، بیسروصدا و کلی راندمان بیشتر نسبت به مدلهای عادی!
Tokamak Energy گفته که از ابزارهای مدلسازی و شبیهسازی پیشرفته خودش استفاده کرده تا این آهنرباها رو طراحی کنه و حسابی هم اونها رو تو آزمایشگاه تست کرده. این تکنولوژی اصلاً در اصل قرار بود برای تولید انرژی هم استفاده بشه، چون هدف Tokamak Energy تولید انرژی پاک و بینهایت با روش همجوشی هستهای بود.
اما ترکیب توانایی مغناطیسی این شرکت با تجربه سیستمهای الکترود شرکت HRL Laboratories (آزمایشگاه HRL که روی مواد و الکترودهای مخصوص کار میکنه)، باعث شده این پروژه جدیتر از قبل پیش بره. قبلاً مشکل این بود که آهنرباها و الکترودها جواب نمیدادن، اما حالا برای اولینبار دارن راهحل پیدا میکنن.
جان اسمیت، مدیر ارشد پروژهها در جنرال اتمیکس هم گفته واقعاً به این همکاری افتخار میکنن، چون هرکدومشون تخصص خاصی دارن و بالاخره تونستن پیچیدگی این نوع موتور رو رفع کنن. اونها تجربه ساخت تکنولوژیهای پیچیده برای امنیت ملی رو هم دارن پس میدونن دارن چی کار میکنن.
در ضمن، DARPA (آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی آمریکا)، یه برنامه به اسم PUMP از سال ۲۰۲۳ راه انداخته تا موادی برای الکترودها بسازه که بتونن داخل این پمپهای فوقمدرن استفاده بشن و بازده فناوری رو خیلی بالا ببرن.
خلاصه اینکه اگه این پروژه موفق بشه، زیردریاییهای آینده انگار با جادوی علمی بیصدا زیر آب حرکت میکنن و دیگه پیدا کردنشون با سونار و این حرفا خیلی سخت میشه! تازه، کلی هم انرژی ذخیره میکنن و نگهداریشون راحتتر میشه چون قطعه متحرک خاصی ندارن.
به نظرت با این پیشرفتها بالاخره صداهای مرموز زیر آب کمتر میشن یا فقط زیردریاییها هوشمندتر میشن؟!
منبع: +