خب بیا با هم یه سفر جذاب به اعماق کهکشان‌ها داشته باشیم! این دفعه تلسکوپ معروف هابل یه تصویر جذاب از یه کهکشان مارپیچی به اسم NGC 6000 گرفته که کلی حرف پشتشه.
اول یه توضیح سریع: NGC 6000 اسم یه کهکشان مارپیچی خیلی خوشگل هست که حدود ۱۰۲ میلیون سال نوری با ما فاصله داره! یعنی نوری که الان ازش می‌بینیم، اصلاً زمان دایناسورها تازه راه افتاده بوده!
داستان از این قراره که هابل رفته بود دنبال شکار ابرنواخترها (ابرنواختر یعنی ستاره‌هایی که عمرشون تموم میشه و منفجر میشن، مثل یه انفجار فضایی فوق‌العاده بزرگ)، ولی سر راهش یه چیز جالب‌تر پیدا کرد که اصلاً انتظار نداشت!
توی عکس جدید هابل، مرکز کهکشان NGC 6000 کلی به رنگ زرد درمیاد و حاشیه‌هاش آبی جذابی داره. این رنگا فقط قشنگ نیستن، کلی اطلاعات در مورد سن ستاره‌ها و دمای اون‌ها بهمون میدن:
• اون زردی وسط نشون میده ستاره‌های مرکز کهکشان پیر و کوچیک و نسبتاً خنکن. خنک توی زبان نجوم یعنی نسبت به بقیه ستاره‌ها دماشون پایین‌تره و نورشون بیشتر قرمز و زرده. این ستاره‌ها واقعاً سنشون به میلیاردها سال می‌رسه و دیگه از شادابی افتادن.
• ولی حواشی که آبی‌رنگ شده، یعنی ستاره‌هاش جوون و پرانرژی هستن! بهشون میگن ستاره‌های داغ و بزرگ؛ اینا تازه شکل گرفتن و حسابی پرنورن.
خلاصه که کلی داستان داغ و سرد توی رنگ‌های عکس معلومه!
حالا جالب اینجاست که هابل اصلاً رفته بود دنبال اثرهای دو تا ابرنواختر توی این کهکشان (یکی به اسم SN 2007ch و یکی هم SN 2010as؛ اینا اسمای فنی هر ابرنواختر هستن)، که زمانی تو سالای ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ منفجر شده بودن.
ولی از شانس، وقتی داشت عکس می‌گرفت، درست سمت راست عکس چهار تا خط نقطه‌چین کم‌رنگ دیده میشه! ماجرا اینه که این خطوط در واقع رد عبور یه سیارک بوده که همزمان با عکاسی، از جلوی هابل رد شده. سیارک یعنی سنگ فضایی کوچیکی که تو منظومه شمسی سرگردون می‌چرخه. عکس با فیلترهای قرمز و آبی گرفته شده، واسه همین رد سیارک هم قرمز و آبیه!
این فیلترها (یعنی همون شیشه‌رنگی‌هایی که جلوی دوربین میذارن تا نورها رو جدا کنن) به اخترشناس‌ها کمک می‌کنه ستاره‌ها رو با انواع مختلفتشون راحت‌تر تشخیص بدن.
یه نکته باحال دیگه: همین کهکشان NGC 6000 تو صورت فلکی عقرب یا همون اسکروپیوس واقع شده (صورت فلکی یعنی مجموعه‌ای از ستاره‌ها که وقتی بهشون نگاه می‌کنی، شبیه یه چیز آشنا میشن)، اما جنوب استوای آسمونی قرار گرفته. نتیجه‌اش اینه که اگه تو نیمکره جنوبی باشی راحت‌تر می‌تونی ببینیش. از این طرف، اگر اینجایی، باید یه تلسکوپ حداقل ۱۰ اینچی (یعنی عدسی درست و حسابی) داشته باشی و آسمون کاملاً تاریکی رو پیدا کنی.
در ضمن، اگه علاقه‌مند به عکسای فضایی بیشتری هستی، حتماً یه سری به آرشیو “عکس فضایی هفته” بزن؛ کلی عکس و داستان خفن منتظرته!
خلاصه که هر وقت فکر کردی فضا فقط سیاهی و هیچی نیست، بدون که هر عکس ساده یه دنیا حرف و داستان توشه—شاید حتی رد پای یه سیارک بی‌خیال هم توش پیدا بشه! 😉
منبع: +
