می‌تونی دست هوش مصنوعی رو تو عکس‌ها بگیری؟ یه آزمایش جالب نشون می‌ده که کار راحتی نیست!

Fall Back

این روزا با این همه سر و صدای هوش مصنوعی، خیلیا می‌پرسن واقعاً میشه فرق عکس واقعی رو با اون عکس‌هایی که هوش مصنوعی ساخته تشخیص داد یا نه؟ اگه بهت بگم حتی کاربرای سراسر دنیا هم چندان موفق نبودن تو این کار، تعجب نمی‌کنی؟

یه سری محققا یه بازی آنلاین خیلی باحال با اسم “Real or Not Quiz” راه انداختن. تو این بازی، به آدم‌ها یه عالمه عکس نشون می‌دادن: بعضیاش واقعاً عکس واقعی بودن، بعضیاشم عکس‌هایی که AI ساخته بود. (AI یعنی هوش مصنوعی، مثل همون چیزی که متن یا عکس می‌سازه.) فقط باید حدس می‌زدی کدوم عکس واقعیه و کدوم ساختگی.

تو این تحقیق، بیشتر از ۱۲,۵۰۰ نفر از سراسر دنیا شرکت کردن و علاوه بر این، حدود ۲۸۷ هزار بار عکس‌ها توسط این آدما قضاوت شد! یعنی داده خیلی خوبی جمع شد تا ببینن دست آدم‌ها چقدر توی تشخیص قوی یا ضعیفه. نتیجه چی شد؟ فقط ۶۲٪ موارد درست جواب دادن! یعنی عملاً یه کم بهتر از شانسی جواب دادن بود. (اگه شانسی انتخاب می‌کردی، احتمال درست بودن ۵۰٪ بود.)

یه نکته جالب اینه که آدم‌ها بیشتر تو تشخیص عکس‌های پرتره (یعنی عکس صورت آدم‌ها) موفق بودن؛ ولی وقتی عکس طبیعت یا عکس شهر (یعنی منظره‌های شهری) دیده بودن، قاطی می‌کردن و اشتباه زیاد بود. دلیلشم واضحه: تو پرتره‌ها معمولاً هنوزم یه ذره ردپا یا غیرطبیعی بودن توش پیدا می‌شه، ولی طبیعت و شهر رو هوش مصنوعی خیلی خوب جعل می‌کنه و سخته بشه تفاوت رو فهمید.

این نتایج یه پیام مهم دارن: با پیشرفت مدل‌های هوش مصنوعی، واقعاً تشخیص عکس ساختگی از واقعی داره خیلی سخت می‌شه و این تازه کار کسایی بود که داوطلبانه بازی کردن و حتی حواس جمع بودن! اگه عکس یه جایی تو شبکه‌های اجتماعی باشه و تو عجله ببینی، تازه اوضاع سخت‌تر هم میشه.

حالا اینجاست که یه دغدغه مهم مطرح می‌شه: تو این شرایط، اگه ابزارهای شفافیت و تشخیص نباشه، حسابی راه برای شایعه و فیک‌نیوز (یعنی خبر و محتوای جعلی) باز می‌شه. برای همینم محققا گفتن باید سرمایه‌گذاری بشه رو ابزارهایی مثل واترمارک (یعنی یه علامت ویژه که نشون بده عکس ساخته شده) و سیستم‌های قوی تشخیص عکسِ به درد بخور برای همه.

اگه خیلی خلاصه بخوام بگم: با هوش مصنوعی و مدل‌های جدیدش، دیگه تشخیص واقعی از تقلبی کار هر کسی نیست. پس باید حواسمون جمع باشه و به ابزارهای جدید برای کشف عکس‌های ساختگی تکیه کنیم. به‌خصوص وقتی پای خبر و اطلاعات مهم وسطه، دیگه نباید چشم‌بسته باور کنیم!

منبع: +