خب دوستای عزیز، بیاید با هم یه گشتی تو دنیای اسکلت بدن انسان بزنیم! اصلاً میدونستی اسکلت ما همین چیزی نیست که فقط تو کتابای زیست میخوندیم؟ کلی داستان پشت این استخونها هست!
اول از همه، اسکلت انسان فقط چندتا استخون کنار هم نیست. توی این سیستم حرفهای و خفن، هم استخون داریم و هم غضروف (یعنی اون بافت نرم و انعطافپذیری که بین بعضی استخوناست تا ضربهها رو بگیره و استخونا رو بهم وصل کنه). این اسکلت ما طی میلیونها سال تکامل به این شکلی که الان هست دراومده؛ یعنی اجدادمون همینجوری آروم آروم این ساختار رو ساختن.
حالا اسکلت ما دو بخش اصلی داره: یه بخش به اسم «اسکلت محوری» که شامل جمجمه (همون کاسه سر خودمون!) و ستون فقراته. بعدش داریم «اسکلت ضمیمهای» که اون شونهها، لگن، و دست و پاهامون رو شامل میشه. اینجوری تقریباً همهٔ بدنمون رو پوشش داده و منظم نگهمون میداره.
شاید فکر کنید فقط کار اسکلت اینه که بدنت رو سرپا نگه داره، ولی نه! یکی از اصلیترین کاراش محافظت از بخشهای نرم و حساس بدنمونه. مثلاً همین دندهها که مثل یه قفس از قلب و ریههامون مواظبت میکنن! یا جمجمه که حواسش به مغزت هست.
ولی بازم تموم نشده! استخونا یه جورایی مثل اهرم کار میکنن (اهرم هم یعنی چیزایی که کمک میکنن چیزی رو راحتتر حرکت بدی)، البته با کمک ماهیچهها، تاندونها (تاندون یعنی بافتهای محکمی که عضله رو به استخون وصل میکنن) و لیگامانها (لیگامان هم یعنی بندها و نوارهایی که دو استخون رو به هم وصل میکنن). خلاصه، این تیم همکاری باعث میشه راه بری، بدوی، یا حتی یه توپ رو پرتاب کنی.
جالبه بدونی حتی فک و دندونهاتم جزو اسکلت بدن هستن و حسابی تو خوردن و حرف زدن بهت کمک میکنن. از بالاترین استخون سرمون (استخون آهیانه) تا نوک ریزترین انگشت پاهامون (یعنی فالانژهای انگشت پا – فالانژ یعنی همون بندهای انگشت)، همه جاش مهمه و همیشه کنارمون بودن، فقط شاید تا الان زیاد بهش فکر نکرده بودیم!
حالا اگه فکر میکنی حسابی اسکلت بدنت رو میشناسی، میتونی بری کوییز اسکلتی بزنی که کلی سوال باحال داره! تازه اگه لاگین کنی، میتونی رتبهات رو تو جدول امتیازات هم ببینی! اگه یه جایی گیر کردی هم، با زدن دکمه زرد رنگ میتونی یه راهنمایی بگیری.
خلاصه، جای ترس نیست؛ بدون دل و جرات هیچ کاری جلو نمیره! (همون جمله معروف: «No guts, no glory!»)
راستی، دنبال کوییزهای علمی بیشتری؟ اینا رو هم میتونی امتحان کنی:
- کوییز نظریههای توطئه: ببین چقدر عقاید عجیب مثل زمین تخت یا آدم فضاییها میشناسی (نظریه توطئه یعنی باورهایی که بیشترش ریشه علمی نداره و به شایعه و خیال نزدیکه)
- کوییز مغز: فکری داری درباره پیچیدهترین عضو بدنت؟
- کوییز قلب: چقدر از این عضله خفن که بیوقفه میزنه سر در میاری؟
پس آمادهای؟ اسکلتت رو بهتر بشناس تا ببینی بدنت چه معجزههایی داره!
منبع: +