آیا تا حالا فکر کردی که یه ربات بتونه تست حافظه و کارهای روان‌شناسی رو به جای دکتر انجام بده؟ خب، یه تیم تحقیقاتی رفته بودن سراغ همین ایده جذاب! موضوع اصلیشون هم بررسی تأثیر ربات انسان‌نمای “پپر” (همون Pepper دوست‌داشتنی معروف!) توی سنجش اختلالات شناختی ملایم بود. یه مقدار توضیح: اختلال شناختی ملایم یا همون “MCI” یعنی وضعیتی که آدم‌ها کمی توی فکر کردن یا یادآوری مشکل پیدا می‌کنن، اما هنوز اونقدر شدید نشده که بشه بهش آلزایمر گفت.
خب حالا قضیه از چه قراره؟ این تیم اومدن و ۱۰۰ نفر که MCI داشتن رو به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم کردن: نصفشون تست معروف Mini-Mental State Examination یا همون MMSE رو (یه جور تست سنجش حافظه و تفکر که روان‌شناس‌ها انجام میدن) با پپر انجام دادن و نصف دیگه رو یه نوروسایکولوژیست (یعنی روان‌شناس متخصص مغز و اعصاب) تست کرد. بعد از تست، هر دو گروه یه پرسشنامه رضایت‌سنجی هم پر کردن تا حس و حالشون رو نسبت به کل مراحل ارزیابی ببینن چیه و آیا با ربات راحت‌تر بودن یا با آدم واقعی.
جالب اینجاست که از نظر نمره‌های تست MMSE، بین دو گروه تفاوت معنی‌داری دیده نشد؛ یعنی نتیجه تست حافظه با پپر و با دکتر تقریباً یکی بوده! این یعنی ربات هم تونسته مثل یک متخصص به خوبی کارش رو انجام بده و اشتباه نداشته باشه. اماااا… توی پرسشنامه رضایت، افراد اون گروهی که پپر براشون تست گرفته بود، خیلی حس بهتری داشتن. فقط ۴۰٪ اونایی که با دکتر تست داده بودن راضی بودن ولی توی گروه پپر، این عدد رسید به ۹۰٪! تازه میزان عصبانیت و کلافگی هم توی گروه پپر خیلی کمتر بوده. از همه جالب‌تر اینکه ۹۲٪ افرادی که با پپر تست داده بودن، گفتن دفعه بعد هم دوست دارن باز همین روش رو امتحان کنن.
یه نکته تکنیکی که این وسط هست اینه که محققین دقیقاً داده‌های مختلف رو با هم مقایسه کردن و تفاوت معنادار بین گروه‌ها دیدن، مثلاً توی سن و توی سؤالای رضایت، با اون p-valueهایی که آماریا دوست دارن! (p-value یعنی احتمال اینکه این تفاوتا شانسی باشه یا نه. هرچی کمتر باشه، جدی‌تر می‌گیرنش.)
در نهایت، چی درمیاد؟ این نتایج نشون میده که ربات‌هایی مثل پپر شاید آینده سنجش حافظه و تست‌های روان‌شناسی باشن. چون جدا از دقت قابل قبول، خیلی از بیمارا باهاش راحت‌تر بودن، استرس کمتری حس کردن و راحت‌تر حاضر بودن دوباره تست بدن. مخصوصاً برای کسایی که پیرتر هستن یا نسبت به محیط بیمارستان و روان‌شناس حس خوبی ندارن، اینجور تستای رباتیک می‌تونه خیلی مفید باشه.
اینجا هوش مصنوعی یا همون AI هم وسط میاد: یعنی اگه این سیستم‌ها ترکیب بشن با تکنولوژی‌های پیش‌بینی‌کننده (که می‌تونن با تحلیل اطلاعات مختلف به تشخیص زودهنگام آلزایمر و اختلالات مغزی کمک کنن)، شاید در آینده بتونیم زودتر و مؤثرتر جلوی روند این بیماری‌ها رو بگیریم یا حداقل شرایط بیمارا رو بهتر مدیریت کنیم.
در کل، این تحقیق نشون داد که استفاده از ربات‌های انسان‌نما برای تست‌های روان‌شناسی می‌تونه هم علمی باشه و هم به تجربه بیمارا کلی کمک کنه. بعید نیست چند سال دیگه، تست‌های حافظه برامون بیشتر یه تجربه دیجیتالی و رباتیک بشه تا یه مراسم خشک و رسمی پیش یه متخصص!
منبع: +
