اگه بهت بگم مادهای که توی سرم صورتت پیدا میشه، الان داره دنیای تکنولوژی رو تغییر میده، باور میکنی؟! دانشمندای دانشگاه لا تروب تو استرالیا با یه ذره خلاقیت رفتن سراغ چیزی به اسم “اسید هیالورونیک” – همون مادهای که همیشه توی کرمهای آبرسان و سرم ضدپیری میبینیم و کلی کمک میکنه پوستت شاداب بمونه!
ماجرا اینه که این محققها اومدن کاری کردن کارستون: اسید هیالورونیک رو مستقیم روی سطح طلا مالیدن و نتیجه چی شده؟ یه لایه خیلی نازک و تقریباً نامرئی به اسم 2D PEDOT ساختن که نه تنها قشنگ برق رو مثل فلزات رد میکنه، بلکه فوقالعاده انعطافپذیره و اصلاً چشم با دیدن معمولی نمیتونه پیداش کنه.
ابتا بذار یه توضیح بدم: 2D PEDOT یه نوع “پلیمر رسانا”ست. پلیمرها معمولاً زنجیرههای بلند مولکولی هستن که توی دنیای پلاستیک و لاستیک و… استفاده میشن، اما اگه طوری طراحی بشن که برق رو هم از خودشون عبور بدن، دیگه میشن پلیمر رسانا که خیلی توی الکترونیک آینده مهمه.
تا حالا مشکل این بود که پلیمرهای رسانا رو یا نمیشد خیلی شفاف و نازک ساخت، یا اینکه کیفیتشون ثابت نبود و هربار یه جور درمیومد. این دانشمندا ولی یه تکنیک جدید به اسم “tethered dopant templating” رو استفاده کردن — یعنی قالبگیری مولکولها با چسبوندن مستقیم دوپنتها (که موادی هستن که ویژگیهای الکتریکی رو تنظیم میکنن) روی سطح طلا. کلی هم کنترل دارن روی ضخامت، شفافیت و رسانایی این لایه. تازه این کار به راحتی توی مقیاس صنعتی هم قابل اجراست، یعنی یه فرایند پایدار و تکرارپذیر دارن که اصلاً دردسرای قبلی رو نداره.
خود اسید هیالورونیک هم تا حالا فقط توی بحث پوست و زیبایی مشهور بود، چون کلی آب تو خودش نگه میداره و باعث میشه پوستت همیشه مرطوب بمونه. کسی فکرش رو نمیکرد یه روز بخش مهمی از تکنولوژی آینده رو بسازه!
دکتر لوئیزا آگویار دو ناسیمِنتو (که دکتراشو داره میگیره) گفته: «ما خودمونم شگفتزده شدیم، وقتی دیدیم با این روش نهتنها پلیمرها شکل میگیرن، بلکه اینقدر نازک و با کیفیت و رسانا شدن که تقریبا خطا هم ندارن!»
تا الان پلیمرهای رسانا همیشه مشکل داشتن: یا خوب برق رو رد نمیکردن، یا توی فرایند ساخت خیلی تفاوت داشتن و اصلاً قابل اعتماد نبودن. اما این لایه 2D PEDOT هم مثل فلز برق رو رد میکنه، هم فوقالعاده منعطف و موندگاره، هم تقریباً نامرئیه.
این ویژگیها برای دستگاههایی مثل بیوسنسورها (یعنی اون سنسورهایی که وضعیت بدن رو لحظهای کنترل میکنن، حتی گاهی به شکل “خالکوبیهای زیستی” روی پوست)، ایمپلنتهای دارویاب (ابزاری که تو بدن دارو رو مستقیماً به جاهای خاص میرسونن)، و انواع گجتهای پوشیدنی واقعا لازمه. هر میلیمتر اضافی فضای دستگاه رو زیاد میکنه و هر چی نازکتر و شفافتر، بهتر.
استاد گرین اضافه کرده: «تا الان پلیمرهای رسانا تقریباً ۵۰ ساله ساختیم، اما هیچوقت به اندازهای که دوست داشتیم خوب نبودن، مشکل ساخت داشتن، شفاف نبودن یا رساناییشون همیشه متفاوت درمیومد.» ولی الان بهنظر میاد گروه لا تروب بالاخره راه حلش رو پیدا کردن!
خلاصه این کشف، آینده گجتهای پزشکی و حتی موبایلها یا ساعتهای هوشمند رو میتونه زیر و رو کنه. حتی شاید بزودی روی پوستت یه چسب هوشمند داشته باشی که لحظهای وضعیت سلامتی یا دارو رو کنترل میکنه! خودت فکر کن این همه پیشرفت از قفسه سرویس بهداشتی خونه شروع شده باشه!
جالب اینجاست که این پروژه مشترک بین مرکز لیمس، مرکز پژوهش بهترین حسگرهای زیستپزشکی و محیطی (BEST)، و مدرسه کشاورزی، پزشکی زیستی و محیطی بوده. تحقیق هم توی مجله ACS Applied Materials and Interfaces منتشر شده هست، که یه مجله خیلی معتبر تو زمینه مواد پیشرفتهست.
واقعا بعضی وقتا باید باور کنیم جواب معمای آینده تکنولوژی، یه گوشه توی وسایل آرایشیمون قایم شده بود!
منبع: +