خب بذار خیلی ساده و خودمونی برات توضیح بدم که این مقاله درباره چی بوده و به چه نتایجی رسیده.
داستان از این قراره که بعد از دوران کرونا، کلی تغییر تو رفتار مردم نسبت به تکنولوژیها مخصوصاً بانکداری موبایل پیش اومده. تو این تحقیق که تو تایلند انجام شده (یعنی نظر مردم اونجا رو پرسیدن)، دانشمندا داشتن بررسی میکردن که چه عواملی باعث میشه مردم بیشتر سمت اپلیکیشنهای بانکداری موبایلی برن.
حالا اینجا یه تئوری وجود داره به اسم UTAUT که یعنی «تئوری یکپارچه پذیرش و استفاده از تکنولوژی» – خلاصهش اینه که میگه چرا آدما یه تکنولوژی رو قبول میکنن یا استفاده میکنن. اینا یه کمی بیشترش کردن و دو ویژگی مهم هوش مصنوعی رو هم بهش اضافه کردن:
- Perceived Intelligence یعنی هوشمندیای که آدما از یه سیستم احساس میکنن. یعنی فکر میکنی اون اپلیکیشن چقدر باهوشه و میتونه کارت رو راه بندازه، توضیح بده، یا حتی پیشنهاد خوب بده!
- Perceived Anthropomorphism، این اسم عجیب رو ولش کن، یعنی سیستم چقدر شبیه انسانه. مثلاً اگه چتبات بانک باهات حرف بزنه و احساس کنی طرف یه آدم پشت خطه نه فقط یه ربات خشک و بیاحساس، این میشه anthropomorphism.
چه کار کردن؟
اومدن از ۴۱۲ نفر تو تایلند پرسیدن و دادههاشون رو با مدلی به اسم “مدل معادلات ساختاری” تحلیل کردن (یه جور روش آماری پیچیده است برای کشف ارتباط بین چندتا عامل مختلف).
به چه نتایجی رسیدن؟
اول از همه، مشخص شد که اگه مردم احساس کنن یه اپلیکیشن بانکداری موبایل واقعاً هوشمنده و مثل آدم باهاشون ارتباط برقرار میکنه، احتمال داره خیلی بیشتر ازش استفاده کنن. این یعنی نه تنها کار «راحت» باشه (Effort Expectancy یعنی راحتی استفاده)، نه فقط «کارآمد» بودنش (Performance Expectancy یعنی انتظار اینکه به دردت بخوره)، بلکه اون حس هوشمند بودن و انسانگونه بودن شدیداً روشون اثرگذاره.
از طرف دیگه عوامل دیگهای که قبلاً فکر میکردن مهمه، مثل «قیمت»، «عادت» یا حتی «حس امنیت» چندان روی استفاده از بانکداری موبایل اثر نذاشته! یعنی الان برای مردم خیلی مهمتره که با یه سیستم باهوش و باحال سر و کار داشته باشن تا اینکه هزینهش چقدره یا چقدر بهش عادت دارن.
سایر چیزهایی که موثر بودن، اینا بودن:
- تاثیر اجتماعی (Social Influence): یعنی اگه بقیه دوستا و خانواده دارن استفاده میکنن، احتمال اینکه خودت هم بری سراغش بیشتره.
- شرایط آسانکننده (Facilitating Conditions): مثلاً اپلیکیشن روون باشه، آموزش داشته باشه، راحت نصب شه اینا.
- اعتماد (Trust): خب معلومه! باید به بانک و اپلیکیشنش اعتماد کنی.
- حس حریم خصوصی (Perceived Privacy): ببینی چقدر دادههاتو محافظت میکنه.
نتیجه کلی چی شد؟
این تحقیق نشون داد که هوش مصنوعی واقعاً داره مسیر آینده بانکداری موبایل رو عوض میکنه. یعنی اگه بانکها برن سمت ساخت اپهایی که هوشمند و «آدمگونه» باشن، با حس و حال و ارتباط انسانی، مردم بیشتر بهشون جذب میشن. حتی پیشبینی شده بانکها میتونن با دادههایی که دارن بهت مشاوره مالی شخصی بدن، نیازهای آیندهات رو پیشبینی کنن و کارای تکراری رو خودکار انجام بدن (مثلاً قسطاتو خودش یادآوری کنه یا پساندازت رو جمع کنه).
خلاصهش:
اگه علاقه داری بانک آیندهت آدمگونه باشه و هوش مصنوعی باهات مثل دوستت حرف بزنه، بدون همینه که همه دارن میخوان و احتمالاً روند آینده بانکها هم به این سمت میره که دیگه اصلاً حس نکنی با یه ربات بیروح طرفی!
منبع: +