خب، بیاید یه خبر باحال رو با هم بررسی کنیم: هند تونسته موشک اتمی جدیدش رو با موفقیت از روی قطار آزمایش کنه! اسم این موشک Agni-Prime یا همون Agni-P هست؛ این Agni تو زبان سانسکریت یعنی “آتش”، پس اسم با مزه‌ای برای یه موشک حسابی داغه!
حالا موشک Agni-P چی کار می‌کنه؟ این موشک از برنامه نسل جدید موشک‌های هند محسوب می‌شه و می‌تونه تا ۲ هزار کیلومتر (یعنی حدود ۱۲۵۰ مایل) دورتر رو بزنه. جالبه بدونید این موشک هم سبک‌تره، هم دقتش بیشتر شده و هم کلی سیستم جدید مثل راهبری پیشرفته (یعنی می‌دونه کجا بره و پرت نمی‌زنه)، ارتباطات بهتر، و کلاهک پیشرفته داره.
چیزی که این آزمایش رو خاص کرده اینه که برای اولین بار تو تاریخ هند، این موشک رو روی یه سکو (لانچر) متحرک که روی قطار نصب می‌شه، آزمایش کردن. یعنی فکر کن قطار نه تنها مسافر جابجا می‌کنه، بلکه موشک اتمی هم حمل می‌کنه و هر جا لازم باشه، می‌تونه اونو شلیک کنه!
لانچر ریلی یا rail-based missile launcher یعنی دقیقا همین: واگن‌هایی که خودشون مستقلن و می‌تونن موشک‌های بالستیک (موشک‌هایی که وقتی شلیک می‌شن، مسیر منحنی طی می‌کنن و از جو خارج و دوباره وارد می‌شن) رو از هرجای شبکه ریلی کشور پرتاب کنن. این مدل کلی مزیت داره: مثلا دشمن نمی‌تونه راحت اون‌ها رو پیدا کنه چون مدام جابجا می‌شن، خطر حمله کم‌تر می‌شه و سرعت عمل هند خیلی بالا می‌ره چون لازم نیست جای خاص یا تاسیسات ویژه‌ای درست کنن تا موشک رو آماده پرتاب کنن.
این سیستم جدید هند مثل قطارهای عادی می‌تونه تو کل کشور حرکت کنه، بدون اینکه نیازی به ساخت‌وساز و زیرساخت ویژه‌ای باشه. همین باعث می‌شه آماده‌شدن برای پرتاب موشک خیلی کم‌تر طول بکشه.
توی سیستم مورد آزمایش، تجهیزات ارتباطی پیشرفته و سیستم‌های محافظتی قوی هم هست که باعث می‌شه حتی اگه اوضاع کشور بحرانی باشه یا در شرایط سخت، بازم امکان پرتاب موشک وجود داشته باشه و هند غافلگیر نشه.
بد نیست بدونیم این ایده‌ی قطار-موشکی رو روس‌ها (قبلا به اسم شوروی سابق) تو دوران جنگ سرد امتحان کردن و کلی موشک ICBM (یعنی موشک بالستیک قاره‌پیما، همون‌هایی که می‌تونن قاره‌ها رو بزنن) رو روی قطار گذاشتن تا دشمن نتونه جای اون‌ها رو راحت پیدا کنه و ضربه اول رو بزنه. چین هم چنین سیستمی داره و تو استراتژی خودش ازش سود می‌بره. آمریکا هم یه مدت رفت دنبال این ایده، ولی به خاطر هزینه زیاد و تغییر سیاست‌هاش، ادامه نداد.
حالا چرا این سیستم‌ها مهمن؟ تو مباحث هسته‌ای حرف از “بازدارندگی” زیاد می‌شه. بازدارندگی اتمی یعنی یه کشور با داشتن توانایی پاسخ به حمله (یعنی اگه کسی حمله کنه، بتونی تلافی کنی)، دشمن رو منصرف می‌کنه که اصلا سمت حمله بیاد. حالا اگر موشکات فقط تو سیلوهای ثابت باشه (مثل سیلوهای زیرزمینی)، دشمن می‌تونه مکان همه رو کشف و تو یه ضربه نابود کنه. ولی اگه موشک‌هات دائم جابجا شن (روی جاده یا ریل)، هیچ‌کس نمی‌تونه دقیقا بفهمه کجان و احتمال تلافی بالا می‌ره، یعنی هنوز می‌تونی حمله‌ی دوم رو جواب بدی.
هند با آوردن سیستم ریلی به کنار لانچرهای جاده‌ای‌اش، حالا سلاح‌های هسته‌ایشو تو کل کشور پخش می‌کنه تا ریسک حمله غافلگیرانه کم شه. این‌جوری دشمن تا آخر نمی‌دونه چندتا موشک باقی موندن و کجا قرار دارن. دلیل اصلیش هم اینه که سیاست اتمی هند بر مبنای “تلافی مطمئن” (آسور ریتالییشن) بنا شده، یعنی دشمن هرکاری کنه، جوابش قطعیه! اضافه‌شدن سیستم ریلی به این داستان، هند رو قوی‌تر و آماده‌تر برای هر سناریوی دفاعی می‌کنه.
کارشناسا معتقدن این آزمایش موفق یعنی هند واقعا دنبال به‌روزرسانی و قوی‌تر کردن ارتششه، مخصوصا با توجه به شرایط امنیتی منطقه تو آسیا که روز به روز پیچیده‌تر می‌شه. الان دیگه هند جزء معدود کشورهایی شده که لانچر متحرک ریلی اتمی دستشه! انتظار دارن این آزمایش راه رو برای ورود رسمی این سیستم به نیروی راهبردی کشور خیلی سریع‌تر کنه.
در کل، هند با این حرکت، نشون داد دنبالِ اینه که قدرت بازدارندگی اتمیش رو قوی و پابرجا نگه داره—اونم تو شرایطی که تنش‌ها تو آسیا داره بیشتر می‌شه و همه چشم به قدرت‌های اتمی دارن. حالا با این سیستم جدید، دنیا باید هند رو تو لیست کشورهای کاملاً آماده و مدرن حساب کنه!
منبع: +
