وقتی اسم توربین بادی میاد، اکثرمون یه غول سه‌پره‌ای رو تصور می‌کنیم که وسط دشت یا دریا داره آروم میچرخه. اما باور کن کلی طرح عجیب و غریب برای تولید برق از باد دارن می‌سازن که واقعاً دیدنشون آدم رو هیجان‌زده می‌کنه! بیا با هم بریم سراغ شش تا از خاص‌ترین و باحال‌ترینشون:
۱. آئرولیف (Aeroleaf): توربین درختی!
بجای اون توربین‌های سنگین و بزرگ، شرکت New World Wind اومده توربین‌هایی ساخته که عین برگای درخت ریز و باحالن و همون شکلی هم رو درخت مصنوعی جا گرفتن. هر برگ خودش یه توربین محوره عمودیه (یعنی حول محور عمودی میچرخه، نه افقی مثل عادی‌ها) و برای شهرهایی که بادشون معمولاً کم و نامنظمه، خیلی بی‌سروصدا برق تولید می‌کنه. تازه، رنگ و ظاهرشو هرچی بخوای می‌تونی سفارش بدی—یکم شبیه هنر خیابونیه! البته اسم این یکی محصول رو هم گذاشتن “Wind Tree” یعنی درخت باد. خلاصه هم برق میدی هم جلوه داره و همه‌جاش قابل مونتاژ و سفارشی‌سازیه.
۲. Windcatcher: دیوار توربینی شناور
شرکت نروژی Wind Catching Systems گفته بجای یه غول، بیا کلی توربین کوچیک روی یه قاب بزرگ و شناور کنار هم بذاریم، عین دیوار توربین! فکر کن وسط آب، یه برج بلند که پر از پروانه‌ست. نکته باحال اینه که با کنار هم گذاشتن مثلاً توربینای ۱ مگاواتی، تا ۲.۵ برابر بیشتر از یه توربین سه‌پره برق می‌گیرن. تازه تعمیر و نگهداری هم راحت‌تره چون قطعاتش استاندارده. پروژه‌اش حمایت دولت نروژ رو هم گرفته و قراره بزودی نسخه نمایشی‌ش رو اجرا کنن.
۳. X-Rotor: طراحی کاملاً متفاوت انقدر جالب!
این یکی اصلاً توربینای عادی رو به هم زده! محورش عمودیه، اما پره‌هایی که مورب هستن، به شکل X قرار گرفتن و در انتهاشون چندتا روتور کوچیک افقی هست که مسئول تولید برقن. تیم X-Rotor گفته چون ژنراتورهای سنگین رو میزارن پایین‌تر و بار رو تقسیم می‌کنن، هزینه برق تا ۲۰–۳۰٪ پایین‌تر میاد و می‌تونن خیلی بزرگ‌ترش کنن. یه طرح عجیب اما کامل فکرش رو کردن و مهندسی پشتشه.
۴. Windstalk: بی‌پره و ساکت، مثل چمنزار جادویی!
آتلیه DNA اومده یه ایده هنری باحال ساخته: یه دشت پر از “نی‌های” بلند ۵۵ متری از جنس فیبر کربن (یه نوع ماده فوق سبک و مقاوم)، هر کدوم چندتا دیسک پیزوالکتریک دارن—پیزوالکتریک یعنی چیزی که از حرکت و فشار، برق تولید می‌کنه—و باد که این نی‌ها رو تکون می‌ده، تو پایه‌شون برق تولید میشه. حتی ال‌ای‌دی هم بالاشون زدن که با حرکت باد روشن میشن و منظره شب رو هم قشنگ می‌کنه. این دیگه فقط یه نیروگاه نیست، جنبه هنری هم داره و هیچ پره‌ای تو کار نیست، خیلی ساکت و باکلاسه!
۵. Windmill Airship: توربین بادی پرنده در آسمون!
کشور چین هم کل‌کلش گرفته بود و اومد یه توربین بادی هوایی رو ساخت به اسم S1500 Airship که شبیه بالن پر از هلیم تو ارتفاع ۱۵۰۰ متری معلقه. این هواگرد (Airship یعنی کشتی هوایی بزرگ مثل بالون زیپلین) از طریق کابل‌های مخصوص یه راست برق رو به زمین ارسال می‌کنه. جالبه بدونی باد تو این ارتفاع تا ۳ برابر تندتر از زمین می‌وزه و این توربین می‌تونه تا ۲۷ برابر بیشتر انرژی نسبت به مدل‌های زمین‌پایه بگیره! وزنش کمتر از یه تنه ولی ۱۲ تا مولد کوچیک از فیبر کربن رو جا داده. نمونه‌های اولیه‌شون (S500 و S1000) قبلاً رکورد هم زدن.
۶. Hercules: وقتی توربین بادی یه اثر هنریه!
آخرین مدل، Hercules Natural، شبیه یه مجسمه گردونه که تقریباً ۹ متر ارتفاع داره و بال‌هاش از ترکیب فیبر کربن و حدود ۴۰,۰۰۰ تیکه چوب پالونیا درست شده—چوب پالونیا خیلی سبکه و مقاوم. برجش از استیل ضد زنگه و یه ژنراتور مغناطیسی سه فاز داره که حتی بادهای وحشی تا ۷۶ نات (حدوداً معادل طوفان قوی) رو تاب میاره. صدای توربینش هم فقط ۳۸ دسی‌بل (خیلی آروم) و تو باد متوسط سالی ۵۰۰۰ کیلووات ساعت برق می‌ده.
جمع‌بندی
واقعاً انرژی بادی فقط اون توربینای خشک و تکراری نیست. کلی مغز خلاق دارن طرح‌هایی می‌زنن که هم هنری و قشنگن، هم برق پاک می‌سازن و هم حمل و تعمیرشون راحت‌تره. به نظرم کم‌کم باید منتظر شهرهایی باشیم که توشون انرژی گرفتن نه تنها الزامی، بلکه یه جور نمایش هنری هم شده!
منبع: +
