حتماً براتون پیش اومده که کلی رشته دانشگاهی داریم، ولی بعد از فارغ‌التحصیلی آدم نمی‌دونه دقیقاً باید کجا استخدام بشه، یا اینکه شغلایی تو بازار هست که هیچ تخصصی براش پیدا نمی‌کنه! این مشکل مخصوص کشور چین نیست و تو ایران هم به چشم می‌خوره: هم شغل خیلی داریم که پر نمی‌شن (یعنی کسی نمی‌ره اونجا کار کنه)، هم کلی فارغ‌التحصیل داریم که دقیقاً مهارتای لازم واسه همون شغلا رو ندارن.
یه مثال جذابش ارتباط رشته مهندسی صنایع (IE که همون Industrial Engineering هست، یعنی یاد می‌گیری چجوری سیستم‌ها و فرآیندهای صنعتی رو بهینه‌سازی کنی) با حوزه خدمات درمانی و پزشکیه. یعنی بچه‌های مهندسی صنایع چجوری می‌تونن بیان و بازار کار حوزه پزشکی و مراکز درمانی رو تکون بدن؟
اینجاست که یه مفهوم کارآمد به اسم “expertise graph” یا “نقشه تخصصی” میاد وسط. این نقشه شبیه یه نقشه ذهنیه که نشون می‌ده دانش و مهارتای یه دانشجو با چه وظایف شغلی جور درمیاد و چطور میشه دانش‌آموزارو به نیازای اصلی بازار کار وصل کرد. یعنی دیگه لازم نیست فقط مدرک داشته باشی! بلکه واقعاً بدونن چه مهارتی داری و بازار به چه مهارتی نیاز داره.
تا اینجا همه‌چی خوبه، اما مشکل اینجاست که تا الان این نقشه‌های تخصصی نمی‌تونستن خوب بفهمن مخصوصاً بچه‌های مهندسی صنایع چه توانایی‌هایی دارن و این دقیقاً برای بازار درمانی چطور استفاده میشه. تحقیقات قبلی هم بیشتر در حد تئوری بودن و کمتر واقعا برنامه اجرایی داشتن یا یه گراف و مدل عملیاتی ساختن.
ماجرا این پژوهش این بود که بیان این فاصله رو کمتر کنن و با یه مدل هوشمند که می‌تونه تشخیص بده کی برای کدوم شغل مناسب‌تره، مشکل رو حل کنن. چی ساختن؟ یه نقشه تخصصی خیلی خوب برای رشته مهندسی صنایع که همه تخصصای مرتبط با شغلای حوزه درمانی رو هم توش لحاظ کرده.
حالا برای اینکه حسابی کار رو هوشمند کنن، اومدن از یه مدل چند لایه‌ی خفن برای استخراج اطلاعات استفاده کردن. این مدل ترکیبی از BERT (یه مدل هوش مصنوعی زبانی خیلی قوی واسه فهمیدن معنی جمله‌ها)، BiLSTM (یه نوع شبکه عصبی برای پردازش متن از ابتدا تا انتها و برعکس)، و GCN (یعنی Graph Convolutional Network، یه مدل برای کار با داده‌هایی که به صورت گراف هستن و ارتباطشون مهمه) هست. اینا با هم همکاری می‌کنن تا مهارتای دانشجوها و نیازای شغلای حوزه درمانی رو دقیقاً از تو داده‌ها بکشن بیرون و شغلای مناسب رو پیشنهاد بدن.
بعد، الگوریتم تطبیق شغلی ساختن که از همین نقشه تخصصی کل عناوین شغلی و نیازمندی‌های هرکدوم رو جدا می‌کنه، و بعد هم یک امتیاز کلی از توانایی‌های دانشجوها درمیاره و می‌گه کدوم شغل به کدوم دانشجو یا فارغ‌التحصیل بیشتر می‌خوره. یعنی عملاً شغل مناسب هرکس رو هوشمندانه و دقیق پیشنهاد می‌ده!
در آخر، یک مطالعه موردی هم انجام دادن و الگوریتمشون رو تست کردن. نتیجه خیلی جالب بود: واقعاً تونست توانایی‌های بچه‌های مهندسی صنایع رو خوب تحلیل کنه و براشون موقعیت‌های مناسب تو حوزه پزشکی پیدا کنه. درواقع مدل جواب داد و نشون داد رویکردشون واقعا می‌تونه فاصله عجیب بین تخصص بچه‌ها و بازار کار درمانی رو کمتر کنه.
در کل این تحقیق به درد هرکسی می‌خوره که دنبال راه‌حل جدی واسه این گپ بزرگ بین رشته‌های دانشگاهی و نیاز بازار کاره. نه فقط تو چین بلکه تو ایران و هر جای دنیا که دنبال بهترین استفاده از نیروهای بااستعداد ان. تازه این مدل باعث میشه دانشجوها بفهمن دقیقاً چجوری و کجا باید خودشون رو تقویت کنن تا آینده‌شغلیشون تضمین بشه و بازار کار هم بالاخره آدم مناسب خودش رو پیدا کنه!
منبع: +
