چرا مردم هنوز با مشاورهای مالی روباتی حال نمی‌کنن؟ بررسی نگرش‌ها به هوش مصنوعی!

خب، بیاید با هم یه نگاهی بندازیم به یه موضوع جذاب درباره هوش مصنوعی و تاثیرش رو سرمایه‌گذاری. داستان مربوط میشه به مشاورهای مالی روباتیک یا همون Robo-Advisorها؛ یعنی یه سری سیستم مالی که با کمک هوش مصنوعی (Artificial Intelligence یا همون AI، که یعنی یه نرم‌افزاری که سعی می‌کنه مثل آدم‌ها فکر کنه و تصمیم بگیره) به مردم مشاوره سرمایه‌گذاری میدن.

حالا سوال اینه: چرا هنوز خیلی از سرمایه‌گذارهای عادی توی هند (و احتمالا جاهای دیگه هم همینطوره) زیاد حال نمی‌کنن با این مشاورهای هوشمند و ترجیح میدن سراغشون نرن؟ این تحقیق دقیقاً رفته سراغ این ماجرا و با تئوری مقاوت در برابر نوآوری (Innovation Resistance Theory یا IRT، یعنی همون مشکلی که آدم‌ها موقع برخورد با یه چیز جدید و نو، گاهی مقاومت نشون میدن) توضیحش داده.

تیم تحقیق ۴۰۹ تا از سرمایه‌گذارهای هندی رو زیر ذره‌بین برد و با استفاده از روش «مدل‌سازی معادلات ساختاری» (Structural Equation Modelling، یه مدلی که روابط بین متغیرها رو تحلیل می‌کنه) همه چی رو بررسی کردن. هدفشون هم این بود ببینن چه چیزهایی باعث میشه مردم با این تکنولوژی جدید راحت نباشن.

نتیجه‌ها جالب بودن! تقریباً همه موانعی که بررسی کردن، به جز مانع ارزش (Value Barrier، یعنی وقتی کاربر احساس می‌کنه ارزش واقعی تو اون تکنولوژی نمی‌بینه)، باعث میشن مردم نسبت به ربات‌مشاورها مقاومت کنن. اما قوی‌ترین عامل مقاومت، یه چیزی بود به اسم «اینرسی» (Inertia؛ یعنی همون عادت کردن به کارهای قبلی و سخت دل کندن از روش‌های قدیمی). مردم دوست دارن همون راه‌های سنتی سرمایه‌گذاری رو ادامه بدن چون براشون آشنا و راحت‌تره.

بقیه موانع هم بودن مثل اطمینان بیش از حد به عقل و دانش خودشون (Overconfidence Bias)، یا ترس از لو رفتن داده‌هاشون (Data Privacy Risk، یعنی نگرانی در مورد امنیت و حریم خصوصی اطلاعات شخصی). همه اینا باعث میشه اون حس مقاومت توشون بیشتر بشه و نه تنها خودشون نمی‌خوان از Robo-Advisorها استفاده کنن، حتی پیشنهادشم به بقیه نمی‌دن.

اما نکته باحال ماجرا این بود که دیدن نگرش آدم‌ها به هوش مصنوعی می‌تونه این مقاومت رو کم کنه! یعنی اگه کسی دلش با هوش مصنوعی صاف باشه و اعتماد بیشتری داشته باشه، تاثیر اینرسی، اعتماد خیلی زیاد به خودش، و نگرانی بابت امنیت داده‌هاش کمتر میشه. البته گفتن این نگرش، روی سایر موانع تاثیری نداشت.

در کل این تحقیق نشون داد که برای اینکه مردم راحت‌تر بیان سراغ مشاورهای مالی رباتی، لازمه هم روشنگری درباره هوش مصنوعی بیشتر انجام بشه و هم روی موانع روانی مثل عادت‌های قدیمی یا اعتماد بیش از حد به خود، کار بشه. همینطور توسعه‌دهنده‌های این سرویس‌ها باید بدونن چطور با این چالش‌ها کنار بیان تا آدم‌ها راحت‌تر بیان سمت این تکنولوژی!

پس دیگه دفعه بعدی که یکی از آینده مالی و Robo-Advisor گفت، بدون پشت این قضیه کلی داستان و احساس و نگرش‌های جالب هست که باعث میشه مردم هنوز یه کم مقاومت نشون بدن!

منبع: +