اگه فکر می‌کنی شرکت‌هایی که تجهیزات هوش مصنوعی (مثل سرور و دیتاسنتر) می‌فروشن، الان دارن پول پارو می‌کنن، حتماً باید ادامه این مطلب رو بخونی! داستان لنوو (Lenovo) نشون میده که حتی وقتی درآمد سالانه‌ات میشه ۱۵ میلیارد دلار یا بیشتر، بازم سود تضمین‌شده نیست و ممکنه تو بهترین حالت، تهش هیچی گیرت نیاد!
بیا یه نگاهی به گروه ISG لنوو بندازیم که کارش فروش تجهیزات زیرساختی (Infrastructure Solutions Group) ـه. این گروه تو یکی دو سال اخیر ترکونده و بخصوص سرورهای مربوط به AI (هوش مصنوعی) عین آب خوردن فروش رفتن. فقط تو آخرین فصل مالی، نزدیک ۴.۲۹ میلیارد دلار فروش داشته! این یعنی نسبت به مدت مشابه پارسال، رشد ۳۵.۸ درصدی – عددی که هر شرکتی روش خواب می‌بینه!
ولی نکته باحال اینجاست که با وجود این رشد وحشیانه، لنوو تو همون بازه زمانی گزارش داده که ۸۶ میلیون دلار ضرر عملیاتی داده. یعنی چی؟ یعنی فروش رفته بالا اما هزینه‌ها اینقدر سنگین بودن که سود نکرده حتی ضرر هم داده!
تو همین بازه، نموداری منتشر شده که واقعاً حرف نداره و علت ماجرا رو قشنگ نشون میده: نمودار نشون میده که بعد از ۲۰۲۲، درآمد سالیانه ISG به شدت رشد کرده و تا ۲۰۲۶ تقریباً به ۲۰ میلیارد دلار رسیده. با این حال خط سود عملیاتی تقریباً هیچ تغییری نکرده، بالا پایینش نزدیک صفر بوده!
خب چرا اینطوریه؟ هزینه‌ها! مثلاً سود ناخالص (Gross Profit یعنی درآمد بعد از کم کردن قیمت اجناس فروش رفته) لنوو شد حدود ۲.۷۷ میلیارد دلار از حدود ۱۸.۸۳ میلیارد فروش، یعنی حاشیه سود ۱۴.۷ درصدی. حتی خود مدیرمالی لنوو، وینستون چنگ، میگه اگه فقط بخشی به اسم “ارائه‌دهندگان خدمات ابری” یا CSP رو حساب نکنیم، این درصد می‌تونست بالای ۱۷٪ باشه. CSP یعنی همون شرکت‌هایی که دیتاسنترهای ابری عظیم دارن و تجهیزات زیادی می‌خرن، اما معمولاً چونه می‌زنن و قیمت رو پایین میارن.
طبق محاسبات، فقط بخش غیر-CSP لنوو ۱۶.۴۲ میلیارد فروش زده و حدود ۲.۸۲ میلیارد سود ناخالص داشته، ولی CSPها باعث شدن لنوو تو اون بخش ضرر بده: ۵۰ میلیون دلار ضرر ناخالص و ۳۰۵ میلیون ضرر عملیاتی. ترجمه ساده: به ازای هر ۷.۹۰ دلاری که به CSPها سرور AI می‌فروشن، یه دلار ضرر می‌دن!
جالب‌تر اینکه تو فصل اول ۲۰۲۶، ISG لنوو نزدیک به ۳ میلیارد دلار سرور AI فروخته، که نسبت به سال قبل حدود ۲.۸ برابر شده! و صف خریداراشون هم بالای ۱۰ میلیارد دلاره – احتمالاً نزدیک ۱۲ میلیارد. ولی با این حجم فروش، چرا سود نمی‌کنن؟ چون هزینه ساخت، قطعات و نیروی انسانی این پروژه‌ها فوق‌العاده بالاست، مخصوصاً تو بازار پرنوسان سرور و دیتاسنتر. مسائل سیاسی مثل تنش‌های آمریکا و چین هم مزید بر علت شدن.
یه نکته خیلی مهم دیگه: سود اصلی این بازار معمولاً میره تو جیب کمپانی‌هایی که قطعات اصلی سخت‌افزاری رو می‌سازن، مثل انویدیا (Nvidia) و TSMC (شرکت تراشه‌سازی تایوان). سازنده‌هایی مثل لنوو بیشتر در نقش واسطه باقی می‌مونن و با حاشیه سود بالاخیلی کمی دستشون رو تو پوست گردو می‌مونه!
این داستان فقط مشکل لنوو نیست، مخصوصاً هر برندی که سرور یا تجهیزات دیتاسنتر می‌فروشه با همین موقعیت روبروست. در کل، بازار AI با همه‌ی سر و صدایی که داره، اصلاً جای سودای نجومی برای فروشنده‌های سخت‌افزارش نیست و بیشتر شبیه مسابقه‌ی بقا شده!
خلاصه: اگه فکر می‌کنی راه پولدار شدن، فروش سرورهای هوش مصنوعیه، باید بری سراغ شرکت‌هایی مثل Nvidia و TSMC که مغز متفکر قطعات رو می‌سازن. برای بقیه، فعلاً خبری از سودهای عجیب غریب نیست! 😉
منبع: +
