اگه به دنیای اینترنت و شبکههای بیسیم علاقه داری، احتمالاً شنیدی که نسل شش اینترنت موبایل، یعنی 6G، قراره ترکِ زبون کنه! اما یه مشکلی که هست، اینه که مدیریت این شبکههای فوقپیشرفته و پرجزئیات دیگه از دستِ روشهای سنتی خارج شده. یعنی انقدر پیچیده و تو در تو شدن که نمیتونن فقط با روشهای خودکارسازی ساده ادارهاش کنن.
حالا این وسط یه راهحل خفن اومده سر و کلهاش پیدا شده به اسم “LLM-RAN Operator”. بذار بهت توضیح بدم! LLM خلاصهی Large Language Modelه، همون مدلهای زبانی بزرگ مثل ChatGPT و Bard. این مدلها رو آوردن و کردن وسط کارِ کنترل شبکه! یعنی اومدن یه همچین مدل هوش مصنوعی رو گذاشتن تو قلب کنترل شبکه تا بتونه دستورات و خواستههای آدمها رو بفهمه و بعد تبدیلش کنه به کاری که شبکه باید انجام بده. انگار یکی هست که هر چی بهش میگی، سریع ترجمهاش میکنه به زبان شبکه و اجراش میکنه!
یه نکته مهم اینه که توی مقاله قبلیها، معمولاً فقط تجربی بررسی میکردن که هوش مصنوعی چطوری میتونه به شبکه کمک کنه. ولی این مقاله دیگه اومده حسابی رسمی و علمی کار رو پیش برده و حتی یه چهارچوب (framework) دقیق براش طراحی کرده که همهچی قابل بررسی و آزمایشه. اونهم با توجه به استاندارد Open RAN (یا O-RAN) که یه جور چارچوب متنباز برای شبکههای موبایله، یعنی هر کسی میتونه سازگار با اون روی شبکه کار کنه و توسعه بده.
سیستمی که اینجا مطرح شده، دو تا قسمت داره: یکی بخش استراتژیک یا راهبردی که LLM توش نقشه میکشه و راهنمایی کلی میده، توی یه چیزی به اسم Non-Real-Time RIC (نهاد تصمیمگیری هوشمند برای شبکه که نیازی نیست کارها رو آنی انجام بده – بیشتر به فکر آیندهست)؛ و یکی هم Near-Real-Time RIC که کارهای فوری و سریع رو اجرا میکنه. یعنی توی اولی LLM تصمیم میگیره چی باید بشه، تو دومی هم عمل میکنه. این باعث میشه هم هوش مصنوعی خلاقیت داشته باشه و هم کارها رو سریع انجام بده.
یه مثالش اینه: فرض کن کاربرها گفتن حجم اینترنت رو افزایش بده یا مصرف رو کم کن، LLM میتونه خودش بفهمه دقیقاً باید چه کاری با شبکه انجام بده، بدون اینکه تیم مهندسی شب تا صبح کد بزنه و دستورالعمل بنویسه!
جالبتر اینه که تو مقاله نشون دادن چطوری میشه اطمینان داد که دستورات LLM هم قابل بررسی و چککردنه (قابلیت checkability، یعنی میشه مطمئن شد هوش مصنوعی داره کار درست رو انجام میده و شبکه رو بهم نمیریزه). حتی یه قضیه ریاضی هم ثبت کردن که ثابت میکنه سیستم همیشه به یه حالت ثابت و پایدار میرسه (این یعنی شبکه داغون و بیثبات نمیشه، چون ثابت موندن یا convergence خیلی مهمه).
البته هنوز کلی چالش هست! مثلاً امنیت (safety)، اینکه نکنه هوش مصنوعی اشتباه کنه یا هک بشه و کل شبکه رو ببَره، یا اینکه عملکردش توی زمان واقعی (real-time) باید خیلی سریع و دقیق باشه. یا اینکه این هوش مصنوعی باید یه جوری با دنیای واقعی فیزیکی هم ارتباط برقرار کنه! (مثلاً وقتی هوا بارونی میشه یا شلوغی تو شبکه زیاده، باید بفهمه و منعطف رفتار کنه.)
در کل این مدل جدید، یه جوری فصل جدید رو رقم میزنه که توش هوش مصنوعی تولیدکننده محتوا (Generative AI یعنی هوش مصنوعیای که خودش میتونه متن یا تصویر درست کنه!) دقیقاً بیاد و توی عملیات شبکه موبایل کمک کنه. یعنی همه چی هوشمندتر، راحتتر و حتی باحالتر میشه!
پس خلاصهش اینه: آینده شبکههای وایرلس با اومدن 6G قرار نیست فقط سریعتر بشه، بلکه هوشمندتر و شخصیتر هم خواهد شد، اونم با کمک مغزهای بزرگی مثل ChatGPT که وسط ماجرا قرار گرفتن. ایول به این پیشرفتها!
منبع: +