خب، داستان از این قراره: اندرو بیلی، دادستان کل ایالت میزوری تو آمریکا، اومده و گفته که چهار تا غول تکنولوژی یعنی گوگل، مایکروسافت، OpenAI و متا (همین فیسبوکیها!) دارن با هوش مصنوعیهاشون سر دونالد ترامپ کلاه میذارن و علیهش تبعیض قائل میشن! حالا چی شده؟ ماجرا اینه که یه بلاگر محافظهکار اومده از شش تا چتبات معروف، مثل Gemini (یه مدل هوش مصنوعی گوگله که جواب سوالا رو میده)، Copilot (هوش مصنوعی مایکروسافت واسه جواب دادن و کمک به کاربر)، ChatGPT (که خودتون بهتر از من میشناسینش!) و Meta AI (هوش مصنوعی فیسبوک) و Grok (هوش مصنوعی توی X، همون توییتر سابق) و یه مدل چینی به اسم DeepSeek، پرسیده: «آخرین پنج رئیسجمهور آمریکا رو از نظر مبارزه با یهودستیزی ردهبندی کن از بهترین به بدترین.»
حالا نکته بامزه اینجاست که اکثر این چتباتها، ترامپ رو آخر لیست گذاشتن (یعنی بدترین). فقط Grok و اون مدل چینی DeepSeek ترامپ رو اول آوردن! (یعنی به نظرشون بهترین در این زمینه). از اون طرف Copilot (همون مال مایکروسافت) اصلاً حاضر نشده ردهبندی بده و گفته نمیتونه تو این مورد نظر بده. ولی آقای دادستان یه نامه خیلی خفن هم واسه مایکروسافت فرستاده و اعتراض کرده که چرا Copilot ترامپ رو تحقیر کرده، در صورتی که اصلاً Copilot هیچ ردهبندی نداده بود! خلاصه تو هر چهار تا نامهش، به اشتباه نوشته که هر سه «چتبات» ترامپ رو آخر گزاشتن، بدون توجه به اینکه Copilot اصلاً جوابی نداده بود.
بیلی، توی بیانیه رسمیش و نامههاش به این شرکتها گفته که این جوابهای غلط و گمراهکننده هستن و هوش مصنوعیها باید بتونن از اینترنت کلی اطلاعات بیارن و بدون هیچ تعصب و سوگیری واقعیت رو به مردم بگن. ایشون معتقده این شرکتها دارن «عامدانه»، جوابها رو طوری تنظیم میکنن که به نفع یه روایت خاص باشه («روایت خاص» یعنی همون دیدگاه یا نگاه مورد علاقه خودشون).
بعد، درخواست داده که هر سند و مدرکی دارن درباره اینکه چطور دادهها یا سوالها رو فیلتر یا محدود کردن، بدن دست دادگاه. یعنی خلاصه هرچی مربوط به این باشه که چطور مدلهای زبانی بزرگ (Large Language Modelها، یعنی همون موتور اصلی چتباتهای مدرن که با کلی متن آموزش دیدن) آموزش دیدن یا چطور سوالها رو بررسی میکنن باید رو کنن!
بیلی اصرار داره که این رفتاری که با ترامپ میشه، شبیه به سانسور توسط شرکتهای بزرگ تکنولوژی («بیگتک» یعنی شرکتهایی مثل گوگل و فیسبوک که خیلی قدرت دارن) و خلاف قانونهایی مثل بخش 230 قانون رفتار ارتباطات (Section 230 of the Communications Decency Act یعنی مادهای که میگه پلتفرمها مسئول محتوای کاربرانشون نیستن) هست. البته این یه نظریه بحثبرانگیزه و خیلیا قبولش ندارن.
یه چیز جالب دیگه هم اینه که موضوعِ خانم بیلی با دقت انتخاب نشده، چون سوال «ردهبندی بهترین تا بدترین رئیسجمهور» اصولاً یه سوال صد درصد سلیقهای و ذهنیِ. یعنی واقعاً هیچ جوابی در تاریخ وجود نداره که همه قبولش داشته باشن. همین مجله The Verge که این خبر رو نوشته خودش کلی ردهبندی لپتاپ و بازی داره، شاید از فردا آقای دادستان بره دنبال اینا که «چرا این لپتاپ رو اول گذاشتین؟!»
یه نکته مهم اینه که اصلاً خیلی وقتا چتباتها اطلاعات غلط میدن یا جواباشون بر اساس همون اطلاعات ناقصی هست که از نت گرفتن! یعنی از نظر فنی، چتباتها هنوز اونقدر هوشمند نیستن که جواب بیطرف ۱۰۰ درصد بدن. تازه، گاهی اخبار جعلی یا اشتباه هم پخش میکنن که موضوع شکایت و بحث حقوقی میشه. مثلاً موضوع Defamation یعنی پخش شایعه یا افترا و تهمت زدن — که بعضی وقتا چتباتها سهواً مرتکبش میشن و دعوا راه میافته که کی مسئولشه.
ضمناً، خود آقای بیلی هم قبلاً دنبال پروندههای پر سر و صدا بوده، مثلاً یه بار میخواست بررسی کنه چرا وبسایت Media Matters علیه ایلان ماسک و پلتفرم X (توییتر سابق) گزارش نوشته، اما دادگاه جلوشو گرفت! خلاصه اونجوری که سوابقش نشون میده، معمولاً دنبال پروندههایی میره که سر و صدای رسانهای زیاد دارن، حتی اگه آخرش به نتیجه خاصی نرسه.
در کل، این پرونده بیشتر یه شوی تبلیغاتی برای سیاستمدارای حامی ترامپ به نظر میاد که بخوان شرکتهای بزرگ رو تحت فشار بذارن و از هوش مصنوعیهاشون توقع تعارف و تعریف و تمجید همیشه داشته باشن! چون حتی خودِ چتباتها هم گاهی با ریاضی مشکل دارن؛ یه بار خود چتجیپیتی وسط یه سوال ریاضی کم آورده بود. واقعاً گاهی انتظارات زیادی ازشون داریم!
پس نتیجه این شد که الان دادستان کل ایالت میزوری داره با چهار تا شرکت بزرگ دعوا میکنه که چرا هوش مصنوعیشون به اندازه کافی از ترامپ تعریف نکرده. بعیده که این پرونده تهش به جایی برسه، ولی نشستیم ببینیم جنگ لفظی بعدی چیه!
منبع: +