اگه تا حالا فکر کردی مهارتهای حرکتی (یعنی اینکه بچه بتونه خوب بدوه، توپ پرت کنه، یا مثلاً حرکات بدنی مختلف رو با کنترل انجام بده) فقط به ورزش ربط داره، یه خبر جالب برات دارم! تو یه مطالعه خیلی بزرگ که رو حدود ۲۱۷۹ تا بچه چینی بین ۳ تا ۱۰ سال انجام شده بود، اومدن بررسی کردن که آیا واقعاً بین این مهارتها و اجرایی بودن ذهن (Executive Function – یعنی تواناییهای مدیریتی مغز مثل برنامهریزی، کنترل خود، بهخاطر سپردن چیزها و… درست مثل وقتایی که باید چندتا کار رو با هم پیش ببری یا تصمیم منطقی بگیری) ربطی هست یا نه.
حالا بیام ریز بشیم تو داستان! این بچهها رو از ۸ تا شهر مختلف تو چهار استان شرق چین (اسمشون هم اینه: جیانگسو، ژجیانگ، آنهوئی و شاندونگ) انتخاب کردن که حسابی نمونه وسیع و باحالی بشه. برای اینکه دقیق بفهمن هر کسی چه مهارتهای حرکتی داره، از یه تستی که اسمش TGMD-3 بود استفاده کردن. این تست دو تا بخش اصلی داره: یکی مهارتهای جابجایی (Locomotor Skills یعنی دویدن، پریدن و اینا) و یکی هم مهارتهای کنترل اشیاء (Object Control Skills – مثلاً توپپرت کردن یا گرفتنش).
برای فهمیدن اینکه هر بچه چقدر تو مسائل ذهنی-مدیریتی خوبه، یه پرسشنامه به اسم CHEXI گذاشتن که والدینشون پر کنن. این پرسشنامه چهار بخش داره: حافظه کاری (Working Memory یعنی اینکه چیزی تو ذهن نگه داری و همزمان یه کار دیگه انجام بدی)، بازداری (Inhibition – اینکه بتونی جلوی وسوسههات رو بگیری یا منطقی تصمیم بگیری)، توانایی تنظیم (Regulating Ability یعنی مدیریت احساسات و رفتار)، و توانایی برنامهریزی (Planning Ability – یعنی بتونی کارهات رو منظم کنی).
نتایج چی شد؟ خیلی باحال بود، چون دیدن هرچی بچه تو این مهارتهای حرکتی قویتر باشه، معمولاً ذهن مدیریتیش هم بهتر کار میکنه (یه ارتباط معکوس پیدا کردن، یعنی هرچی نمره مهارت حرکتی میره بالا، مشکلات عملکرد اجرایی کمتر میشه).
از همه جالبتر اینکه این ارتباط تو بچههای کوچیکتر (۳ تا ۵ ساله) خیلی قویتر نشون داده شد تا بچههای بزرگتر (۶ تا ۱۰ ساله). این یعنی تو سنین پایینتر، مهارتهای فیزیکی خیلی بیشتر روی هوش اجرایی اثر داره و کمکم با بالا رفتن سن شاید نقش چیزای دیگه هم پررنگ میشه.
اگه بخوایم جنسیت رو هم بررسی کنیم، برای پسرها یه جور دیگه بود و برای دخترها یه جور دیگه. پسرها وقتی تو کنترل اشیاء (مثل توپپرت کردن) مهارت داشتن، عملکرد اجراییشون هم بهتر بود و بازداری ذهنی (یعنی کنترل خود) هم بهتربود. اما برای دخترا مهارتهای جابجایی (مثل دویدن و پریدن) بیشتر با عملکرد ذهنیشون در ارتباط بود و هم بازداری و هم توانایی تنظیمشون نشون داد هرچی تو فیزیک قویتر بودن، تو مدیریت ذهنشون هم بهتر بودن.
خلاصه که این تحقیق نشون داد اگه دوست دارید بچهها هم بدنشون سالم و قوی باشه و هم مغزشون خوب کار کنه، باید از همون بچگی یه نگاه جدی به بازیهای حرکتی و فعالیتهای بدنی داشته باشید. مخصوصاً تو سن پایین (۳ تا ۵ سال) که خیلی بحرانی و حساسه. در واقع، این داستان نه فقط برا بچههای چین، بلکه برای همه بچهها توی دنیا میتونه راهنمای خوبی باشه که ورزش و تحرک خیلی بیشتر از اونیه که فکر میکنیم با مغز و موفقیتشون ارتباط داشته باشه!
منبع: +