انقلاب نمایشگرها: صفحه‌نمایش نانو که چشمتون فرقش با واقعیتو نمی‌فهمه!

یه خبر باحال از دنیای تکنولوژی! محققای سوئدی موفق شدن صفحه‌نمایشی درست کنن که وضوح تصویرش به اندازه‌ای بالاست که چشم انسان عملاً نمیتونه بیشتر از اینو ببینه! یعنی یه انقلاب بزرگ تو زمینه صفحه‌نمایش‌ها و مخصوصاً برای آدمایی که دنبال واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده هستن. بیاید ببینیم داستان از چه قراره.

این تحقیق رو محققایی از دانشگاه چالمرز، گوتنبرگ و اوپسالا توی سوئد انجام دادن. چیزی که ساختن اسمش هست «رتینا ای-پیپر» (Retina E-paper) یعنی یه نوع کاغذ الکترونیکی فوق‌العاده که کیفیت تصویرش همپای چشم انسانه.

بیاید یکم ساده‌تر بگیم: معمولاً کیفیت صفحه‌نمایش‌ها به اندازه و تعداد پیکسل‌ها بستگی داره. پیکسل همون نقاط ریزی هست که تصویر رو می‌سازن. هرچی کوچیک‌تر و بیشتر باشن، تصویر واضح‌تره. الان نمایشگرهای مدرن مثل micro-LED وقتی میخوان پیکسل‌ها رو خیلی ریز کنن، یه جایی متوقف می‌شن—مثلاً زیر یه میکرومتر دیگه تکنولوژی کم میاره. اما این تکنولوژی جدید پیکسل‌هایی به کوچیکی ۵۶۰ نانومتر ساخته—یعنی حتی از طول موج نور مرئی هم کوچیک‌تر!

برای این کار از نانوذرات اکسید تنگستن (تنگستن یه فلز خیلی سخت و معروف توی لامپ‌هاست) استفاده کردن که با کمکشون میشه رفتار هر پیکسل نسبت به نور رو کنترل کرد. با تغییر اندازه و نحوه چیدن این ذرات، رنگ‌های قرمز، سبز و آبی ساخته میشه و حتی میشه با یه ولتاژ کم کل پیکسل رو خاموش و سیاه کرد. تا اینجا شد یه صفحه‌نمایش که هر پیکسلش تقریباً به اندازه یه سلول حساس به نور تو شبکیه چشه (سلول‌هایی به اسم فوتورسپتور یا گیرنده نوری).”

اینو که بشنوید کف می‌کنید: این صفحه‌نمایش واسه هر اینچ بیش‌تر از ۲۵۰۰۰ پیکسل داره! مقایسه کنید با گوشیای امروزی که حدود ۱۵۰ برابر کمتر هستن. تازه سایز این صفحه دقیقاً اندازه مردمک چشم انسانه.

یه نکته جالب دیگه اونجاست که این صفحه‌نمایش، مثل LED یا OLED، خودش نور نمیده. کارش اینه که نور محیط رو منعکس کنه—دقیقاً مثل پر پرنده‌ها که رنگشون به خاطر بازتاب نوره، نه نور دادن! نتیجه؟ مصرف انرژی خیلی کمتر و میشه صفحه رو خیلی نزدیک چشم برداشت بدون خستگی.

برای تست قدرت این تکنولوژی، اومدن نقاشی مشهور «بوسه» گوستاو کلیمت رو روی یه سطح فقط ۱.۴ در ۱.۹ میلی‌متر چاپ کردن! یعنی تقریباً یه چهار‌هزارم اندازه صفحه موبایل—با این حال، جزئیات کاملاً حفظ شد.

یکی از محققای اصلی به اسم دکتر کونلی شیونگ گفته: “این تکنولوژی می‌تونه راه‌های جدیدی برای تعامل با دنیای اطراف، همکاری از راه دور، خلق آثار هنری و حتی پیشرفت علم باز کنه.” یعنی فقط بحث تفریح یا زیبایی نیست، کلی کاربرد جدی هم داره.

حالا چرا این فناوری اینقد مهمه؟ چون واقعاً به آینده عینک‌های واقعیت مجازی (VR) و افزوده (AR) جهت میده. مثلاً VR یعنی یه محیط دیجیتال سه‌بعدی و تعاملی که حس می‌کنی واقعاً اونجایی—آینده همه‌ی بازی، آموزش و ارتباطات دیجیتال همیناست.

پروفسور جیووانی وولپه (یکی دیگه از اعضای تیم تحقیقاتی) هم گفته: “این یه جهش بزرگه برای اینکه نمایشگرها رو همزمان هم کوچیکتر کنیم، هم کیفیت‌شون رو ببریم بالا و هم مصرف برق‌شون رو بیاریم پایین. البته هنوز جای بهبود داره ولی مطمئنیم که رتینا ای-پیپر آینده‌ساز میشه.”

در کل، این تکنولوژی داره کاری می‌کنه که وقتی وارد دنیای دیجیتال میشیم، چشمتون دیگه فرق بین واقعیت و صفحه‌نمایش رو نفهمه! اگه دوست داشتین بیشتر بخونین، این تحقیق تو مجله معتبر Nature منتشر شده.

خلاصه که دنیای نمایشگرها داره زیر و رو میشه، با فناوری که یه جور فوت و فن از پر پرنده‌ها یاد گرفته و می‌خواد واقعیت رو کپی کنه!

منبع: +