واقعاً تا حالا فکر کردی چرا وقتی خبر طوفان‌ها رو می‌شنویم، همیشه میگن مثلاً “دسته ۳” یا “دسته ۵”؟ خب این سیستم فعلی (Saffir-Simpson Hurricane Wind Scale یا همون SSHWS) که الان هواشناس‌ها استفاده می‌کنن، فقط و فقط سرعت باد رو در نظر می‌گیره و مثلاً اگه یه طوفان باد خیلی تندی داشته باشه، می‌شه دسته بالا. اما واقعیت اینه که داستان فقط با باد حل نمی‌شه!
مثلاً خیلی وقتا خودِ مردم بر اساس همین شماره دسته تصمیم می‌گیرن که خونه بمونن یا تخلیه کنن، اما اگه یه طوفان، بادش زیاد نباشه ولی سیلاب و موج خیلی عظیمی همراه خودش بیاره، سیستم فعلی اصلاً اون رو خوب نشون نمی‌ده و مردم حتی متوجه خطرش هم نمی‌شن.
یه مثال خیلی معروفش، طوفان کاترینا تو سال ۲۰۰۵ هست که خودش رو دسته ۳ نشون دادن (یعنی از نظر باد، خیلی فاجعه نبود)، ولی چیزی که واقعاً مردم رو به دردسر انداخت، همون موج عظیم یا همون “storm surge” (یعنی یه بالا اومدن شدید سطح آب دریا نزدیک ساحل) و بارون بی‌امان بود. این دو تا تقریباً باعث ۸۰ درصد مرگ و میر تو طوفان‌ها می‌شن، ولی توی همین دسته‌بندی اصلاً حساب نمی‌شن! طوفان کاترینا اون موقع حدود ۱۸۰۰ نفر رو به کام مرگ برد و ۱۲۵ میلیارد دلار خسارت زد.
یه مثال دیگه هم طوفان فلورانس تو ۲۰۱۸ هست که دسته‌ش فقط ۱ بود ولی بارون و سیلش اونقدر قوی بود که ۵۵ نفر کشته شدن. خیلی‌ها چون فکر می‌کردن طوفان ضعیفه (بر اساس همون سیستم فعلی)، اصلاً نگران نشدن و هیچی هم آماده نکردن!
حالا یه تیم تحقیقاتی به رهبری پروفسور جنیفر کالینز از دانشگاه جنوب فلوریدا اومدن یه سیستم جدید پیشنهاد دادن به اسم “Tropical Cyclone Severity Scale” یا TCSS (که یعنی مقیاس شدت طوفان‌های گرمسیری). قضیه اینه که این سیستم نه تنها سرعت باد، بلکه میزان بالا آمدن آب ساحل (همون storm surge) و مقدار بارونی که طوفان می‌ریزه رو هم توی نمره‌دهی حساب می‌کنه. یعنی سه تا فاکتور اصلی خطر رو با هم جمع می‌زنه.
توی این سیستم، هر کدوم از این سه تا فاکتور جداگونه از ۱ تا ۵ نمره می‌گیرن. بعدش چند تا قانون دارن که طبق اون، امتیاز نهایی تعیین می‌شه. مثلاً اگر دو تا از اینها نمره ۳ یا بیشتر گرفتن، دسته نهایی یکی زیادتر می‌شه! یه قانون هم هست که اگر دو تا فاکتور ۵ گرفتن یا دو تا ۴ و سومی ۵ شد، طوفان دسته ۶ حساب می‌شه – آره، دسته ۶! انگار کم کم وقتشه با دسته ۶ هم آشنا بشیم.
دلیل این سیستم جدید اینه که همونطور که کالینز می‌گه، خیلی از مردم فقط دسته رو نگاه می‌کنن و تصمیم می‌گیرن. حالا اگه مثلاً می‌بینن دسته ۱ یا فقط طوفان گرمسیری، خیلی اوقات هیچی نمی‌گن و خطر رو جدی نمی‌گیرن.
برای اینکه ببینن این سیستم جدید واقعاً تاثیر داره یا نه، یه تحقیق انجام دادن با ۴ هزار نفر از کسایی که کنار سواحل خلیج و شرق آمریکا زندگی می‌کنن. مردم رو به دو گروه تقسیم کردن: نصفشون اعلان خطر رو بر اساس سیستم قدیمی دیدن و نصف دیگه بر اساس TCSS جدید. بعد هم ازشون پرسیدن با این اطلاعات، چه واکنشی نشون می‌دن.
نتیجه جالب بود. اونایی که سیستم جدید رو دیدن، خیلی دقیق‌تر فهمیدن که خطر اصلی چیه (مثلاً سیل یا باد) و احتمال اینکه به خاطر خطر غیر از باد (مثلاً سیل)، خونه رو تخلیه کنن بیشتر شد. همچنین، کسایی که اطلاعاتشون کامل‌تر بود، اکثراً کار بیشتری برای محافظت از خونه و خانواده‌شون انجام دادن (مثلاً کیسه شنی جلوی درها گذاشتن تا جلوی ورود آب رو بگیرن).
پس خلاصه اینجوری بگم: سیستم فعلی فقط به باد توجه می‌کنه اما تقریباً ۸۰ درصد تلفات طوفان‌ها از سیل و موج عظیم آب دریاست. سیستم جدید (TCSS) همه ایناشو حساب می‌کنه و حتی دسته ۶ هم داره. تحقیقات نشون داده که با این مقیاس جدید، آگاهی و تصمیم‌گیری مردم بهتر می‌شه و خطرات جدی‌تر گرفته می‌شن.
خلاصه این که همونطور که پروفسور کالینز می‌گه: “الان وقتشه!” باید مردم رو با یه سیستم واقعی‌تر و قابل فهم‌تر آماده کنیم تا تو طوفان بعدی گول دسته پایین رو نخورن و واقعاً آماده باشن. سیستم جدید شاید زندگی خیلی‌ها رو نجات بده!
منبع: +
