یه خبر خیلی جالب و مهم اومده که آینده دیتاسنترهای هوش مصنوعی (همون سیستم‌هایی که کارهای سنگین یادگیری ماشین و هوش مصنوعی رو انجام میدن) رو تو تگزاس دگرگون می‌کنه! بذار همه چی رو ساده برات توضیح بدم:
یه شرکت آمریکایی به اسم Fermi America با همکاری شرکت بزرگ Hyundai Engineering & Construction (همون هیوندای معروف کره‌ای؛ البته اینجا بخش مهندسی و ساختشه!) دارن یه پروژه عظیم به اسم HyperGrid راه میندازن که قرار دیتاسنترهای نسل بعدی AI رو با انرژی پاک تامین کنه.
قراره این مجموعه تو نزدیکی شهر آماريلو تو تگزاس ساخته بشه و جالب اینجاست که می‌خوان بزرگترین نیروگاه خصوصی هسته‌ای آمریکا رو هم توش داشته باشن! البته این همه‌ی ماجرا نیست؛ چون علاوه بر هسته‌ای، بزرگترین نیروگاه گاز طبیعی سیکل ترکیبی آمریکا، پنل‌های خورشیدی و باطری ذخیره برق هم قراره همه در کنار هم کار کنن. به این مدل میگن یک سیستم هیبرید انرژی، یعنی ترکیبی از منابع مختلف برق که هم مطمئن باشه هم پاک.
چرا همچین کاری؟ چون مصرف برق تو آمریکا به خاطر رشد سریع دیتاسنترهای AI، صنعتی شدن دوباره و گسترش برق سراسری تو خونه‌ها و ماشین‌ها یه دفعه اوج گرفته و دیگه با روش‌های سنتی جواب نمیده. طبق یه مطالعه معروف McKinsey (یه شرکت مشاوره خیلی مهم تو دنیای انرژی)، تا سال ۲۰۴۰ مصرف برق سالانه قراره بیش از ۳ درصد رشد کنه که این عدد خیلی بالاست! واسه همین شرکت‌ها دارن دنبال راهکارهایی می‌رن که نه فقط انرژی پایدار تولید کنن، بلکه خودشون هم مستقیم همونجا مصرف کنن تا دردسر انتقال و نوسان قیمت رو نداشته باشن.
البته همین الان مطالعات زمینی پروژه شروع شده و هدفشون اینه که تا آخر ۲۰۲۶ یک گیگاوات برق وارد مدار کنن! برای تصور بهتر، یک گیگاوات یعنی یه رقم فوق‌العاده بزرگ که میشه برق مصرفی تقریبا ۷۵۰ هزار خونه رو تامین کنه. اما جالب‌تر اینجاست که تقریباً همه این برق فقط برای همون دیتاسنترهای AI همون محوطه استفاده میشه، نه شبکه سراسری مردم.
یه بخش مهم قضیه اینه که آمریکایی‌ها به همین راحتی اجازه ساخت نیروگاه هسته‌ای نمی‌دن! ولی مجوزشون به طرز غیرقابل باوری سریع صادر شد: قراره چهار تا رآکتور پیشرفته Westinghouse AP1000 بسازن. AP1000 هم یعنی نسل جدید رآکتورهای آب‌فشاری که هم ایمن‌تره هم کم‌خرج‌تر، مثلاً کاملاً اتوماته و با سیستمای کنترل پیشرفته کار می‌کنه (رآکتور هسته‌ای هم یعنی قلب نیروگاه که توش انرژی هسته‌ای به برق تبدیل میشه). فرآیند ساخت رآکتور اولی برای سال آینده برنامه‌ریزی شده و اگه همه چی طبق نقشه پیش بره، اولین رآکتور سال ۲۰۳۲ برق میده.
حالا چرا هیوندای انقدر مشتاقه؟ چون این پروژه براش یه فرصت طلایی تو بازاری مثل آمریکاست که دوباره هوس هسته‌ای شدن کرده! حتی خود شرکت گفته: «واسه ما خیلی مهمه که از اول پروژه توش حضور داریم و می‌خوایم تو ساخت بزرگترین پردیس انرژي و هوش مصنوعی دنیا نقش داشته باشیم.» اون‌ها می‌خوان از این تجربه واسه پروژه‌های انرژی آینده‌شون تو آمریکا و حتی دنیا استفاده کنن.
راستی، این مدل پروژه‌ها چند تا مزیت دارن: هم مشکل ظرفیت انتقال برق به دیتاسنترها رو حل می‌کنن (چون برق جلوی همون دیتا‌سنتر تولید و مصرف میشه)، هم دیتاسنترها رو از نوسانات قیمت بازار برق راحت می‌کنن، هم باعث کاهش شدید آلایندگی‌ها و احتمالاً هزینه‌ها میشه. جالب اینجاست که ترکیب هسته‌ای با تاسیسات گاز طبیعی و خورشیدی و باطری، باعث میشه برق ۲۴ ساعته و تقریباً بدون قطعی تامین بشه (به اینا میگن سیستم‌های baseload و renewables؛ baseload یعنی منبع برق دائمی و renewables هم یعنی تجدیدپذیر مثل خورشیدی و بادی).
در آخر باید بدونی که این پروژه احتمالاً یه الگو میشه واسه بقیه جاهای دنیا که دیتاسنترها و هوش مصنوعی دارن به شدت برق می‌خورن و دنیا دنبال راه‌حل پایدار و تمیز می‌گرده. خلاصه اگر دیدی چند سال دیگه دیتاسنترهای هوش مصنوعی با انرژی هسته‌ای تغذیه میشن، بدون ریشه‌ش از همین تگزاس شروع شد!
منبع: +
