تا حالا فکر کردید که تو دنیای زیر آب، کی با کی رفیقه و کی با کی دشمنه؟ خب، جدیداً یه داستان خیلی جالب از سواحل بریتیش کلمبیای کانادا بیرون اومده که هر کی شنیده، گفته: “وای! واقعاً؟!” داستان درباره نهنگهای قاتل (که بهشون اورکا هم میگن، مثلاً همون نهنگ سیاه و سفید معروف!) و دلفینهای دوستداشتنیه که انگار دارن با هم یه تیم تشکیل میدن تا سالمونهای غولپیکر رو شکار کنن!
ماجرا از جایی شروع شد که یه تیم دانشمند و محقق با کلی ابزار عجیب غریب، مثلا دوربین پهپادی و دوربین زیر آب، شروع کردن به زیر نظر گرفتن این نهنگها و دلفینها. اونا حتی کلی اطلاعات از طریق چیزی به اسم سوکشن-کاپ بیولوگینگ تگ هم جمع کردن (یعنی سنسورهایی که مثل لیوان مکنده به بدن حیوانات میچسبونن تا حرکتهاشون رو ثبت کنه). خلاصه، هرچی ابزار مدرن و خفن بوده، به کار بردن!
توی این رصدها فهمیدن که نهنگهای رزیدنت شمالی (یه جور گروه خاص از اورکاها که تخصصشون شکار سالمون به اسم چینوک یا همون Oncorhynchus tshawytscha هست)، گاهی با دلفینهای Pacific white-sided (اونایی که خط سفید کناری دارن) یه جور همکاری دارن. یعنی نه تنها کنار هم شنا میکنن، بلکه موقع شکار همدیگه رو دنبال میکنن و حتی بعضی وقتها، تیکههای سالمون که اورکاها شکار کردن رو دلفینها هم میزنن! اصلاً تصور کنید دوتا موجود دریایی قوی با هم تیم بشن تا راحتتر غذای مورد علاقشون رو گیر بیارن.
حالا نکته جالب اینجاست که اصولاً اورکاها تو مناطق دیگه شکارچی دلفینها هستن! یعنی میشه گفت دلفینها معمولاً باید از اورکاها فرار کنن. اما تو این منطقه، نه تنها خبری از دشمنی نیست، گاهی حتی دنبال هم میگردن تا کنار هم شکار کنن. طبق یافتههای محققها، ۲۵۸ دفعه دلفینها نزدیک اورکاهایی که برچسب داشتن، شنا میکردن و هر وقت این اتفاق میافتاد، اورکاها مشغول شکار یا خوردن سالمون بودن. تو ۲۵ مورد هم دیدن که اورکاها بعد برخورد با دلفینها مسیرشون رو عوض میکنن و با هم شیرجه میزنن زیر آب؛ شاید دارن همکاری میکنن یا صدای دلفینها رو برای پیدا کردن ماهیا استفاده میکنن (دلفین دستگاه سونار طبیعی داره، یعنی با صدا کردن و شنیدن پژواک، مسیر شکار رو پیدا میکنه).
حتی محققهای این تحقیق، ۸ بار ضبط کردن که اورکاها سالمون رو میگیرن، تیکهتیکه میکنن و با بقیه اورکاها قسمت میکنن. در ۴ تا از این دفعات، دلفینها هم نزدیکشون بودن و تو یکی از اونا حتی دیدن دلفینها خودشون رو به تیکههای باقیمونده سالمون میرسونن و یه کم ناخونک میزنن!
سارا فورچن، اقیانوسشناس دانشگاه دالهوزی کانادا که مسئول این مطالعه است، گفته: “واقعاً برامون جالب بود؛ چون اورکاها خودشون استاد شکار چینوک هستن، پس چرا دنبال دلفینها میرن؟” به نظرش این اولین مدرک ثابت درباره این نوع شکار و تقسیم شکار بین اورکاها و دلفینهاست.
البته هنوز کامل مشخص نیست سود این همکاری برای هر دو طرف یکسانه یا نه. فقط مشخصه که هر دو منفعتی دارن. مثلاً دلفینها باید کلی حواسشون باشه چون یه سری اورکاها ممکنه باهاشون دوست باشن، یه سری دیگه هم ممکنه خودشونو بخورن! لوک رندل، زیستشناس دانشگاه سنت اندروز تو اسکاتلند گفته: “مدیریت ریسک دلفینها خیلی جالبه، اگه با دسته اشتباه اورکاها بپری، خوردی مُردی!”
حالا جالبه بدونید همه دانشمندها قانع نشدن که این یک همکاری کامله و بعضیا میگن شاید دلفینها فقط دارن از فرصت استفاده میکنن و تیکههای سالمون یا تهماندههای شکار اورکاها رو میدزدن. مثلاً این رفتارو کلتوپارازیتیسم میگن، یعنی یه حیوان غذای شکار شده توسط حیوان دیگه رو میقاپه. جرد تاورز، رئیس یه موسسه تحقیقاتی درباره نهنگها تو کانادا، تاکید کرده که شواهدی هست که دلفینها واقعاً این کارو میکنن و اضافه کرده که حتی ممکنه اورکاها عمداً از دلفینها دوری کنن!
یه نکته بامزه دیگه هم اینکه اورکاها تو آبهای مختلف گاهی کلهشون رو با سالمون میپوشونن (یعنی سالمون رو مثل کلاه میذارن روی سرشون – اصلاً یه رفتار عجیب و خاص)، یا با جلبک همدیگه رو ماساژ میدن و حتی تو اروپا به قایقها حمله کردن!
در نهایت خود سارا فورچن هم قبول داره باید بیشتر بررسی کنن که بدونن واقعاً این همکاریهای باحال چقدر رایج و عادیه یا فقط استثناست.
راستی، حالا که حرف از اورکا شد، اگه دوست دارید اطلاعات عمومیتون رو تست کنید، یه کوییز آنلاین باحال درباره اورکاها هم هست که میتونید پیداش کنید. خلاصه، دنیای زیر آب کلی داستان عجیب و دوستداشتنی داره که هر چی بیشتر دربارهش بدونیم، بیشتر شگفتزده میشیم!
منبع: +