خب بذارین یه داستان عجیب از دنیای نهنگ‌های قاتل یا همون اورکاها (یه مدل دلفین خیلی بزرگ که اسم علمی‌ش “Orcinus orca” هست و حتماً تو کلی مستند دیدینشون!) رو براتون تعریف کنم.
یه ویدیو خفن اخیرا منتشر شده که اولین بار شکار تمرینی گروهی اورکاها رو نشون میده. توی این ویدیو، مادرای اورکا دارن به بچه‌هاشون یاد میدن چطوری موقع شکار با هم همکاری کنن و حتی یکی‌شون رو الکی غرق کنن تا مهارتشون رو تو شکار موجودات خیلی بزرگ مثل نهنگ آبی (Blue Whale، بزرگترین حیونی که تا حالا روی زمین زندگی کرده!) بالا ببرن.
قضیه از این قراره: یه اورکای جوون نقش طعمه رو بازی می‌کنه، بقیه اعضای گله میان دورش جمع میشن و می‌رن سوراخ تنفسش رو زیر آب نگه می‌دارن؛ یعنی نمیذارن نفس بکشه و سرش رو زیر آب فشار میدن! البته آخرش ولش می‌کنن و نمیذارن غرق شه، ولی همین کار کلی براشون تجربه شکار به حساب میاد.
قسمت جذاب‌تر ماجرا اینجاست که بعدها همین ترفند رو موقع واقعی شکار کردن یه نهنگ آبی به کار می‌برن! یه دفعه خودشون رو می‌رسونن به سر نهنگ، سوراخ تنفسش رو زیر آب نگه می‌دارن و با اینکه مشخص نیست از فیلم که واقعا تونستن نهنگ آبی رو بکشن یا نه، ولی همین که چند تا نهنگ کوچیک دارن غول دریارو قافلگیر می‌کنن، خودش محشره!
این اولین بار بود که دانشمندا تونستن همچین تمرین گروهی شکار با فیلم ضبط کنن. BBC مخصوصاً برای مستند “Parenthood” (که درباره روش‌های عجیب و باحال والدین حیوانات برای بزرگ کردن بچه‌هاشونه) با تجهیزات خاص اومده بود؛ یه وسیله به اسم gimbal (یعنی پایه دوربین لرزش‌گیر مخصوص که زیر آب هم کار می‌کنه) و دوربین‌هایی که قایق‌طور دنبال گله اورکاها می‌رفتن تا بتونن دقیق و نزدیک لحظه شکار رو نشون بدن. این تکنولوژی باعث شد خیلی بهتر رفتارهای اورکاها رو زیر نظر بگیرن.
جالبه بدونین حدود ۲۰۰ اورکا تو منطقه Bremer Bay تو استرالیا زندگی می‌کنن (بزرگترین جمعیت ثبت‌شده اورکا تو نیم‌کره جنوبی همینه!). هر گله شون معمولا بین ۶ تا ۲۰ تا عضو داره. اصل غذای اورکاها اینجا، بیشتر ماهی مرکب‌های غول‌پیکرن! مثلاً Giant squid (یعنی اختاپوس یا ماهی مرکب خیلی گنده) و colossal squid (یه نوع ماهی مرکب خیلی عظیم دیگه). اما گاهی سر شوخی یا حتی برای سرگرمی (!) میزنن به دل نهنگ آبی‌ها.
دانشمندا و متخصصا میگن اورکاها معمولاً نهنگ آبی رو نه الزاماً واسه خوردن، بلکه بعضی وقتا فقط واسه این شکار می‌کنن که قدرت خودشون رو ثابت کنن یا حتی واسه سرگرمی! مثلاً مثل گربه‌هایی که با طعمه‌شون بازی می‌کنن. یه محقق به اسم “نانسی بلک” (کارش دیدن و بررسی رفتاری نهنگاست) می‌گه حتی ممکنه بعضی اورکاهای کم‌سن‌وسال فقط دنبال هیجان باشن!
البته حمله به یه نهنگ آبی بالغ به این سادگی نیست و خطر بالایی داره، به خاطر همین معمولا سراغ نهنگ‌هایی می‌رن که مریضن یا همراه با بچه‌هاشون میان. چون بچه‌نهنگ‌ها خیلی سریع‌تر خسته میشن و از مادرشون جا می‌مونن و اون موقع است که اورکاها خیلی راحت‌تر گیرشون می‌ندازن.
گزارشگر اصلی این صحنه‌ها، همون سر دیوید آتنبروه معروف (زیست‌شناس خیلی خفن انگلیسی که بیشتر مستندهای معروف طبیعت‌گردی با صدای اونه!) بوده. خودش تو فیلم می‌گه: “این اورکاها باید همیشه در اوج آمادگی باشن، چون دارن حیواناتی رو شکار می‌کنن که بزرگترین موجودات روی زمین هستن.”
راستی، اگه این سبک مستندات رو دوست دارین، برنامه “Parenthood” پنج قسمته و هر قسمتش درباره یه مامان یا بابای خاص تو دنیای حیواناته که کارهای عجیب و فداکارانه‌ای می‌کنه. مثلاً یه عنکبوت اجتماعی آفریقایی هست که به‌خاطر بچه‌هاش خودش رو قربونی می‌کنه تا اونا زنده بمونن! (یه عمل به اسم matriphagy یعنی مادرُ می‌خورن تا بزرگ شن!)
خلاصه، دنیاشون خیلی عجیب‌تر و باحال‌تر از چیزیه که فکر می‌کنیم. دفعه بعد که صدای اورکا شنیدین، یادتون باشه دارن حسابی به همدیگه روش های شکار رو یاد میدن – حتی با یه تمرین ترسناک اما هیجان‌انگیز مثل غرق‌کردن الکی یکی از خودی‌ها!
منبع: +
