تا حالا براتون سوال شده چرا بعضی بچهها از همون اول توی مدرسه یا مهدکودک توی یادگیری یا درک احساسات قویتر هستن؟ خب، بیاین یه کم ریشهایتر نگاه کنیم! این مطلب دقیقاً همون چیزیه که میخوام براتون باز کنم: ارتباط بین سطح تحصیلات والدین با تواناییهای ذهنی و اجتماعی بچهها و البته نقش سرگرمیها و وقتگذرونیهای بچهها مثل دیدن تلویزیون یا کتاب خوندن با هم.
همه میدونیم وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده روی رشد بچه تاثیر داره. مثلاً سطح تحصیلات والدین یکی از اصلیترین چیزهاست. اما تا چه حد و دقیقاً کجاها توی رشد بچه تاثیر داره؟ این یه سوال مهمه که محققها روش کار کردن.
یه گروه تحقیقاتی اومدن و روی ۱۲۸۸ تا پیشدبستانی با میانگین سن ۷۰ ماه (یعنی حدوداً ۶ سال) مطالعه کردن. هم بچهها و هم والدینشون توی این تحقیق بودن. از پدر و مادرها در مورد میزان تحصیلاتشون، مدت زمانی که بچهها تلویزیون یا موبایل و تبلت نگاه میکنن (که بهش میگن “screen time” یعنی مدت زمانی که بچه جلوی صفحه نمایش میگذرونه)، و همچنین اینکه هر چند وقت یه بار با هم کتاب میخونن، پرسیدن.
حالا بریم سراغ نتایج جالبش! اولین نکته این بود که تحصیلات والدین با حافظه کلامی بچهها (یعنی توانایی به خاطر سپردن و استفاده از کلمات)، انعطافپذیری ذهنی (یعنی بتونن بین کارای مختلف جابجا شن یا روش فکرشون رو عوض کنن)، و درک احساساتشون رابطه مثبت داشت.
اما نکته جالبتر اینکه تحصیلات والدین تاثیر خاصی روی اینکه بچهها بین دوستاشون پذیرفته بشن یا نه (که بهش میگن «peer acceptance» یعنی اینکه بین همسالاشون مقبول باشن)، یا روی حافظه تصویری و کنترل خود بچهها (مثلاً اینکه جلوی انجام دادن یک کار وسوسهانگیز رو بگیرن) نداشت.
حالا بخش شیرین ماجرا اینجاست: مقدار زمانی که بچهها تلویزیون یا موبایل نگا میکنن و اینکه چقدر با والدینشون کتاب میخونن، واقعاً توی عملکرد ذهنی اونا تاثیر داره. بچههایی که بیشتر با مامان باباشون کتاب میخونن، حافظه کلامی قویتری دارن. برعکسش اگر بچهها مدت زیادی پای صفحه نمایش باشن، قاعدتاً حافظه کلامیشون ضعیفتر میشه. این ماجرا به خصوص تو خانوادههایی که تحصیلات والدین کمتره بیشتر دیده شد.
پس چی نتیجه میگیریم؟ اگه خونوادهای کمتر با بچهشون کتاب میخونن یا زمان زیادی بچه جلوی تلویزیون باشه – که این اتفاق معمولاً در خانوادههای با تحصیلات پایینتر میفته – احتمال داره بچهها از نظر ذهنی و از جهت سلامت روان یه کم عقب بیفتن. یعنی اختلاف توی رشد ذهنی و روحی بچهها تا حد زیادی به همین تفاوتها برمیگرده.
در کل این تحقیق خیلی خوب نشون داد که فقط پول یا وضعیت اقتصادی مطرح نیست، بلکه عادتهای کوچیک خونوادگی مثل کتاب خوندن مشترک یا تماشای زیاد تلویزیون هم تاثیر زیادی توی رشد کلی بچهها دارن. پس اگه دور و برتون خانوادههایی هستن که دنبال راهکار برای بهتر شدن اوضاع بچههاشون میگردن، راحتترین پیشنهاد اینه: بیشتر با بچهتون کتاب بخونید و زمان دیدن تلویزیون یا موبایل رو کمتر کنید!
خلاصه که بچهها مثل اسفنج همه چی رو جذب میکنن، پس کارهای کوچیکی که توی خونه انجام میدیم میتونه پایه کلی موفقیت و سلامت روانشون رو بسازه.
منبع: +
