خب بچهها بیاید یه موضوع جالب رو با هم بررسی کنیم: واقعاً دوستای نزدیک و اونایی که تو مدرسه باهاشون رفیقیم، چقدر روی حال و روزمون تاثیر میذارن؟ تازه این فقط به اینجا ختم نمیشه، یه تیم پژوهشی تو چین اومدن یه تحقیق گسترده روی بچههای راهنمایی انجام دادن که ترکوند!
اول بگم که تو این تحقیق تقریباً ۱۹۰۰ تا دانشآموز از استان آنهویی شرکت داشتن و سنشون هم تقریباً از ۱۱ تا ۱۹ سال بود. هم دخترها بودن، هم پسرا (یعنی تقریباً نصف نصف). بهشون چهار تا پرسشنامه دادن؛ هرکدوم یه موضوع رو بررسی میکرد:
- یکی درباره کیفیت رابطه با دوستها (یعنی چقدر با رفیقات کیف میکنی)
- یکی درباره حس مثبت و حال خوب
- یکی درباره اینکه چجوری احساساتشون رو مدیریت میکنن
- اون یکی هم درباره میزان خوشبینی شون به زندگی
البته یه سری تحلیل آماری هم روش انجام دادن؛ مثلاً آمار توصیفی، مقایسه گروهی و چیزایی مثل این. خلاصه کار علمی حسابی بوده!
حالا برسیم به نکات خفن تحقیق: نتایج نشون داد هرچی با دوستات راحتتر باشی، معمولاً حس شادتری داری و حال بهتری هم تجربه میکنی. یعنی واقعاً رفقا حال آدمو بهتر میکنن!
ولی اینجا یه داستان مهمتر هم هست. دوتا ویژگی ذهنی هستن که تو این رابطه خیلی نقش دارن:
- یکیش بهش میگن “خوشبینی ذاتی”؛ یعنی اون دید مثبتی که بعضیا نسبت به دنیا دارن و فکر میکنن آخرش همه چی خوب میشه.
- دومی هم “بازنگری شناختی” یعنی همون که اتفاقات و احساساتو از یه زاویه جدید و مثبت نگاه میکنی تا راحتتر باهاش کنار بیای و استرس نگیری.
توی تحقیق چینیها فهمیدن:
۱. هم خوشبینی ذاتی و هم بازنگری شناختی رابطه بین داشتن دوست خوب و حال خوبِ بچهها رو تا حدی توضیح میدن. یعنی اگه خوشبین باشی و بتونی ذهنت رو نسبت به مشکلات تنظیم کنی، تاثیر دوستا روی حال خوبت خیلی بیشتر میشه.
۲. خوشبینی ذاتی باعث میشه راحتتر بتونی اتفاقات رو دوباره تفسیر کنی و حالت خوبتر شه.
۳. هرکدوم از این موارد (خوشبینی و بازنگری شناختی) به تنهایی میتونن نقش واسطهای بازی کنن—یعنی انگار بین دوست خوب و حال مثبتت، این دو تا مثل پلی عمل میکنن.
۴. حتی به صورت زنجیرهای هم کار میکنن؛ یعنی اول خوشبین میشی، بعد ذهنت بهتر اتفاقات رو مدیریت میکنه و نهایتاً حالت هم بهتر میشه!
یه نکته دیگه: توی تحلیلشون از مدل میانجی استفاده کردن (مدل میانجی یعنی بررسی اینکه یه عامل یا چند تا عامل چطوری توی یه رابطه مستقیم، نقش واسطه رو بازی میکنه و مسیر اثرگذاری رو مشخص میکنه).
در نهایت چی شد؟ اونا نتیجه گرفتن اگه دوستات خوب باشن و تو هم خوشبین و باهوش تو مدیریت احساساتت باشی، احتمال اینکه از زندگی بیشتر کیف کنی بالاتر میره.
خلاصه حرفشون اینه: رفاقت رو جدی بگیر، سعی کن دید مثبتتری به زندگی داشته باشی و تکنیکهای مدیریت احساسات رو یاد بگیر. اینا میتونه کلی بهت حال خوب بده!
و یه توضیح کوچیک:
- بازنگری شناختی (Cognitive Reappraisal): همون تکنیکی که موقع ناراحتی یا بحران، به خودت یه زاویه جدید و خوشبینانه میدی تا آروم بشی.
- سرکوب ابراز احساسات (Expressive Suppression): یعنی وقتی احساساتو تو دلت نگهداری و از بقیه قایم میکنی؛ این یکی اما تو این تحقیق خیلی تاثیر خاصی نداشت.
در کل این تحقیق نشون داد چطوری هم رفاقت و هم مهارتای ذهنی با هم دست به دست هم میدن تا دوره دانشآموزی رو شادتر و راحتتر بسازی. زیاد سختش نکن: دوستی خوب + ذهن خوشبین + مهارت مدیریت احساسات = شادی بیشتر!
منبع: +