چطور افسردگی، تاب‌آوری و خودخواهی روی حالِ دانشجوها اثر می‌ذارن؟! (یه نگاه جدید و خفن با مدل روان‌پویشی)

خب راستشو بخواین، چند سالیه که مسئله‌ی افسردگی بین دانشجوها واقعاً بحث داغیه و همه نگران شدیم. چون هم روی ذهنشون تاثیر می‌ذاره و هم روی بدنشون. یه تیم باحال از پژوهشگرها اومدن و گفتن که بیا این وضعیت رو یه خورده جدی‌تر و کامل‌تر بررسی کنیم، مخصوصاً با نگاهِ روان‌پویشی یا همون Psychodynamic که در واقع یکی از شاخه‌های روانشناسیه و اعتقاد داره مشکلات روانی مثل افسردگی، ریشه‌های عمیق‌تری تو ناخودآگاه و گذشته آدم‌ها داره.

حالا بچه‌های تیم تحقیق، اومدن سه تا عامل مهم رو گذاشتن زیر میکروسکوپ: یکی افسردگی، یکی تاب‌آوری (Resilience یعنی اون قدرتی که داری تا بعد از هر ضربه روحی دوباره خودتو جمع و جور کنی و قوی‌تر بشی)، و سومی هم خودخواهی یا همون ایگوئیسم (Egoism که یعنی آدم حواسش به خودش و منافعش باشه، که البته همیشه هم چیز بدی نیست!).

نکته جالب اینه که تو مقالات قبلی، اینا رو یا جدا جدا بررسی کرده بودن یا اصلاً ارتباطاشونو درست حسابی نسنجیده بودن. اما این تیم گفتن “بیا همه‌شونو یکجا و با هم نگاه کنیم!”. اونا فرض کردن شاید تاب‌آوری می‌تونه مثل یه واسطه بین افسردگی و حال خوبِ دانشجو عمل کنه و از اون ور، خودخواهی ممکنه نقش تعدیل‌کننده داشته باشه (یعنی تاثیر یکی رو روی اون یکی بیشتر و کمتر کنه).

روش تحقیقی‌شون هم به نسبت باکلاسه! اول رفتن سراغ ده تا متخصص که با روش Fuzzy Delphi (یه جور نظرسنجی پیشرفته و باحال که توش نظر متخصصا باهم ترکیب میشه و یه جور داده دقیق درمیاد)، عوامل تاثیرگذار رو بررسی کردن. بعدشم رفتن سراغ عدد و رقم: یه سری پرسشنامه معتبر رو به دست ۱۳۳۶ نفر از دانشجوهای یه دانشگاه بزرگ تو چین دادن و نتایج رو با مدل‌یابی معادلات ساختاری یا همون Structural Equation Modeling (SEM) تحلیل کردن. این کار باعث شد بتونن همزمان تاثیر همه این عوامل رو زیر کنترل ببرن و حتی استرس درسی و اجتماعی رو هم در نظر بگیرن.

نتیجه چی شد؟ اولاً افسردگی واقعاً یه ضربه جدی به حالِ روانی دانشجوها می‌زنه؛ اصلاً شوخی نداره. اما از اون طرف، معلوم شد دو تا چیز می‌تونن تا حد خیلی خوبی جلوی تاثیر بدشو بگیرن: یه مقدار تاب‌آوری توی شخصیت دانشجو باشه (یعنی تو موقعیت سخت خودش رو نبازه)، و یه ذره خودخواهی سالم هم داشته باشه (بتونه حد و حدودش رو با بقیه مشخص کنه و فقط نگران رضایت دیگران نباشه)، خیلی وضعش بهتره و حالش قابل کنترل‌تره.

درواقع اونایی که هم تاب‌آوری دارن و هم یه خورده هم خودشون رو دوست دارن (!) کمتر از افسردگی آسیب می‌بینن و حالشون تو دانشگاه بهتره.

تحلیل داده‌ها هم نشون داد تاثیر مثبت و منفی این فاکتورها تو بعضی جاها با هم ‌می‌تونه هم‌زمان دیده بشه و همین باعث میشه پژوهشای قبلی که نتایج متناقض داشتن، بهتر بفهمیم.

راستی یه ابزار جدید هم برا سنجش حالِ خوب دانشجوها از دل همین تحقیق دراومد که به کمکش میشه توی تحقیقات آینده یه نگاه تازه‌تر و دقیق‌تر به روحیه‌ی بچه‌ها تو دانشگاه انداخت.

خلاصه، این کار نشون داد هم افسردگی خیلی جدیه، هم میشه با تاب‌آوری و یه خودخواهی بجا حال بچه‌ها رو خیلی بهتر کرد. پس اگه دانشجویی، حواست باشه هم به خودت برسی و هم تاب بیاری، می‌تونی کلی از بار روانی رو کم کنی!

منبع: +