اگه اهل ورزش باشی یا حتی فقط چند بار تو تیم یا باشگاه ورزش کردی، حتماً شنیدی که انگیزه چقدر تو نتیجه گرفتن ورزشکارها تاثیر داره. این دقیقا موضوع یه مقاله خیلی مفصل و جالب بوده که من نتایجشو خلاصه کردم براتون تا یه نگاه کلی، ولی غیررسمی و راحت بهش داشته باشیم!
توی این مقاله، نویسنده‌ها اومدن ۹۷ تا تحقیق معتبر از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۴ رو کنار هم گذاشتن (تحقیقاتشون رو از دیتابیس‌های معروف مثل Google Scholar، PubMed، Scopus و PsycINFO جمع کرده‌ان که محلای جمع کردن تحقیقات علمی معتبر هستن). اونم فقط تحقیقایی رو بررسی کردن که مستقیم به بحث انگیزه و عملکرد ورزشکارها ربط داشتن.
حالا مهم‌ترین چیزایی که این تحقیقات نشون دادن رو بهت میگم:
اول از همه، دو جور انگیزه وجود داره: انگیزه درونی (Intrinsic Motivation یا همون IM) و انگیزه بیرونی (Extrinsic Motivation یا EM).
انگیزه درونی یعنی وقتی خودت، واسه حال خودت یا لذت و هدف شخصیت دنبال ورزش میری. مثلاً اون لحظه‌ای که به خودت می‌گی «میخوام رکوردم رو بشکنم!».
اما انگیزه بیرونی همون موقعیه که به خاطر جایزه، تشویق دیگران، یا فشار دوستان و خانواده میری سراغ ورزش یا بیشتر تمرین می‌کنی.
طبق این مقاله، نتیجه جالب اینه که انگیزه درونی، اثر خیلی عمیق‌تر و پایدارتری رو ورزشکارها داره. کسایی که انگیزه‌شون از درون خودشونه، معمولاً طولانی‌مدت‌تر ورزش رو ادامه میدن و همش در حال بهتر شدنن. چون انگیزه‌شون به بیرون وابسته نیست و حال خوبشون، خودشون هستن! در مقابل، انگیزه بیرونی معمولاً باعث یه پیشرفت هیجانی و سریع میشه، ولی موندگار نیست. یعنی ممکنه بخاطر جایزه یا تشویق سریع بجنبی ولی دوومش نسبت به انگیزه درونی کمتره.
یه نکته بانمک دیگه هم این بود که تو ورزشای تیمی (مثل فوتبال یا والیبال)، انگیزه بیرونی و حمایت اجتماعی شدیداً مهم‌تر هست، چون کار گروهیه و بچه‌ها همدیگه رو هل میدن و تشویق می‌کنن. اما تو ورزش‌های انفرادی (مثل دو یا شنا)، معمولاً انگیزه درونی نقش بیشتری داره. چون خیلی وقتا فقط خودتی و هدفت و باید خودت رو هل بدی جلو!
حالا نقش مربی‌ها خیلی پررنگه. مقاله میگه مربی‌هایی که با هر ورزشکار جدا جدا حرف میزنن، فیدبک مخصوص به اون میدن (که یعنی بازخورد اختصاصی براش دارن)، محیط مثبت و امن می‌سازن و تلاش بچه‌ها رو می‌بینن و تحسین می‌کنن، واقعاً می‌تونن انگیزه قوی‌تری ایجاد کنن.
در واقع، ترکیب درست انگیزه درونی و حمایت بیرونی (مثلاً تشویق مربی یا دوستهات و خانواده) و همینطور جَو مثبت و حمایت‌گر تیم، یه فرمول عالی واسه پیشرفت بلندمدت تو ورزشه.
آخرش هم نتیجه گرفتن که اگر باشگاهای ورزشی و مربی‌ها بتونن بهترین ترکیب این دوتا انگیزه رو برای هر ورزشکار پیدا کنن، یعنی بر اساس نیازهای هر فرد، براش برنامه‌ریزی کنن، هم ورزشکارها موفق‌تر میشن، هم بیشتر لذت می‌برن و هم احتمال ادامه دادن و پیشرفت درازمدتشون بیشتره.
پس خلاصه بگم: اگه میخوای تو ورزش موفق باشی، بیشتر دنبال دلیلای درونی باش تا فقط جایزه و تشویق بیرون؛ ولی حمایت و تشویق دوستهات و مربی رو هم دست کم نگیر! و مربی‌ها هم یادتون نره که هر کسی رو جداگانه باید شناخت و براش انگیزه ساخت!
منبع: +
