این روزها هر جا سر میچرخونی صحبت از پیشرفتای عجیب غریب هوش مصنوعیه! ولی جدا از هیجان و ترس و حرفهای گنده، یه سوال اساسی پیش میاد: واقعاً میشه به هوش مصنوعی (همون AI یا Artificial Intelligence که یعنی ماشینها و کامپیوترها خودشون بتونن فکر کنن و کار انجام بدن) اعتماد کرد یا نه؟
حالا اعتماد به هوش مصنوعی میتونه از یه پیشنهاد خوشمزه سریال برای دیدن شروع بشه تا چیزای خیلی جدیتر، مثلاً اینکه برای مشاوره پزشکی (مثلاً تشخیص مریضی) بهش تکیه کنی یا حتی کنترل ماشینتو بسپری دستش! جدی جدی!
سایت Live Science اومد یه نظرسنجی روز 29 آگوست گذاشت و از کاربرا پرسید: به نظر شما هوش مصنوعی قابل اعتماده یا نه؟
نتیجه چی شد؟ از بین ۳۸۲ نفر که شرکت کردن:
- فقط ۱۳ درصد گفتن “آره، به AI میشه اعتماد کرد و باعث بهتر شدن زندگی میشه.”
- ۵۵ درصد رسماً گفتن “نه، اصلاً نمیتونیم مطمئن باشیم هوش مصنوعی درست و امن رفتار میکنه.”
- حدود ۳۲ درصد هم شک داشتن و میگفتن تا قوانین و نظارتهای سختتر نیاد، نمیشه نظر داد. (گفتنیه، “قوانین و نظارت” یعنی اینکه یه سری نهاد و سازمان بر کار هوش مصنوعی نظارت کنن که خرابکاری نشه.)
یکی از کسایی که نظر داده بود نوشته بود: “اعتماد من به هوش مصنوعی مثل اعتماد یه ملوان به دریاست؛ دریا هم میتونه ببرت اون طرف دنیا، هم میتونه غرقت کنه!” چقدر درست گفته!
خیلی از کاربرا ایرادای اساسی به هوش مصنوعی گرفتن. یکی نوشته بود هوش مصنوعی عمومی یا Artificial General Intelligence (یعنی اون سطحی از هوش که یه کامپیوتر مثل مغز انسان بتونه فکر کنه و همهفنحریف باشه) هنوز کاملاً تخیلیه و هیچوقت بهش نمیرسیم. حتی به طعنه گفته بود که حرفهای Sam Altman (مدیر عامل OpenAI، شرکت معروف سازنده چتباتها) هم هیچ فرقی به حال واقعیت نمیکنه!
بعد بعضی دیگه مخصوصاً به مدلهای زبانی بزرگ یا Large Language Models (LLMs) گیر دادن. اینا همون چتباتها هستن که با کلی دیتا آموزش دیدن و جواب میدن. طرف میگفت: «ما به LLMها اعتماد نداریم و اصلاً فکر نمیکنیم این تکنولوژی هیچوقت حتی نزدیک هوش مصنوعی واقعی بشه.» جالبتر اینکه توضیح داد LLMها هیچ درکی از زمان ندارن؛ نه گذشته، نه حال، نه آینده. فقط به درخواست تو یه جواب میدن و میتونن اطلاعات قبلی رو بهشون بدی تا حافظهشون پر بشه. همین!
یکی دیگه نوشته بود: «هوش مصنوعی در اصل فقط یه جور اتوماسیونه؛ یعنی همون دانشی که آدما تا الان جمع کردن تو کامپیوتر ذخیره شده و اگه ما ازش درخواست کنیم، خودکار میاره بیرون. من هیچ هوشی تو AI نمیبینم!»
بعدشم اضافه کرد: «بهش میشه اعتماد کرد تا وقتی درخواستمون روشن و فقط درباره داده باشه، ولی تصمیمگیری رو نباید سپرد دست AI.»
یه سری کاربرا هم زاویه نگاه فلسفی داشتن. همون دوست ملوانصفت گفته بود: «یه فرصت داریم، شاید فقط یکی، که بتونیم هوش مصنوعی رو درست مدیریت کنیم. مهمه که چطور شکلش میدیم و باهاش رفتار میکنیم.»
راستی، اگر فکر میکنین AI واقعاً میتونه تهدیدی برای بشر بشه یا نه، یا حتی دوست دارین ببینین چه کارایی هست که انسان تو چند ثانیه انجام میده اما هوش مصنوعی هنوز بهش نمیرسه، کلی مطلب کنجکاوکننده درباره اینا هست که میتونین بخونین.
در کل، خلاصهی حرف مردم اینه: هوش مصنوعی فعلاً باید زیر ذرهبین باشه! یعنی هم احتیاط لازمه و هم قوانین سفت و سخت. هنوز راه زیادی مونده تا بشه مطمئن شد که واقعاً میشه بهش تکیه کرد. یه جورایی همون حس دوگانه: وسوسه و نگرانی!
تو هم وقتی دفعه بعد میخوای به یه ربات، هوش مصنوعی یا چتبات اعتماد کنی، یادت باشه مردم مثل ملوانها با دریا باهوش مصنوعی برخورد میکنن؛ دوستش دارن، اما هیچ وقت بیگدار به آب نمیزنن!
منبع: +