خرابکاری آب‌وهوایی ۲۰۲۵: نصف سال، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار ضرر!

اگه فکر می‌کردین سال ۲۰۲۵ قراره سال آرومی باشه واسه طبیعت آمریکا، باید بگم سخت در اشتباه بودین! فقط تو شش ماه اول سال، ضرر ناشی از بلایای طبیعی (یعنی مثلاً سیل، آتش‌سوزی، گردباد و اینجور داستان‌ها) از ۱۰۰ میلیارد دلار هم بیشتر شده. یعنی این رکوردیه که قبلا هیچ سالی حتی نزدیکش هم نشده بود!

ماجرا از اونجا شروع شد که یه سری اتفاق‌های عجیب و غریب رقم خورد، مخصوصاً آتیش‌سوزی‌های لس‌آنجلس که واقعاً بی‌سابقه بود. پروفسور Paul Ullrich که استاد مدل‌سازی اقلیم هست، گفته وضعیت فجایع طبیعی امسال حسابی استثنایی بوده. گزارش‌های شرکت‌های بیمه مثل Munich Re، AON و Gallagher Re هم نشون می‌ده که مجموع خسارت امسال بین ۹۳ تا ۱۲۶ میلیارد دلار تخمین زده شده. این عدد پارسال که تورمی هم حسابش کردن، فقط ۵۷ میلیارد دلار بوده!

جالب اینجاست که این فقط به خاطر یکی دوتا حادثه نیست. باز طبق همون گزارش‌ها، تعداد بلایای طبیعی زمستون امسال فوق‌العاده زیاد بوده. مثلا آتیش‌سوزی‌های Pacific Palisades و Eaton توی لس‌آنجلس، خونه‌های گرون قشر بالای جامعه رو داغون کرد و بیشتر از هر آتیش‌سوزی دیگه‌ای تو آمریکا و حتی دنیا ضرر به بار آورد. طبق تخمین شرکت‌های بیمه، فقط همین آتیش‌ها بین ۵۳ تا ۶۵ میلیارد دلار خسارت مستقیم زدن. بعضی برآوردها حتی این عدد رو تا ۲۷۵ میلیارد دلار هم بالا بردن، البته اگه کل ضرر اقتصادی رو در نظر بگیریم (یعنی فقط خونه و ماشین نه، بلکه اقتصاد منطقه و هزینه‌های مربوط به درمان و کوچ مردم رو هم حساب کنیم).

فقط مقایسه کنید با سال ۲۰۱۸ که گرون‌ترین فصل آتیش‌سوزی کالیفرنیا بود و ضررش با احتساب تورم ۳۰ میلیارد دلار می‌شد. یعنی امسال فقط یه آتیش‌سوزی، دو برابر اون سال خسارت زده!

حالا بماند که آتیش از بادهای قوی Santa Ana (یه جور باد خشک و شدید که مخصوص جنوب کالیفرورنیاست و باعث شعله‌ور شدن آتیش‌ها می‌شه)، گیاه‌های خشک و گرمای بی‌سابقه هم جون گرفت. برخلاف قبل، این‌بار آتیش‌ها داخل شهر و مناطق شلوغ و گرون‌قیمت رخ دادن.

تازه این فقط آتیش نبوده؛ گردبادهای شدید، دوبار در ماه مارچ و می، هرکدوم بالای ۸ میلیارد دلار ضرر رسوندن. سیل و هوای بد زمستونی هم بودن که اوضاع رو بدتر کردن.

اگه فصل طوفان‌های مناطق استوایی یعنی hurricane رو هم حساب کنیم و سال آروم نباشه، ۲۰۲۵ راحت می‌تونه گرون‌ترین سال تاریخ آمریکا تو بلایای طبیعی بشه. طبق آمار NOAA (اداره ملی اقیانوس‌شناسی و هواشناسی آمریکا، که کارش نظارت دقیق روی وضعیت هوا و اقلیم هست)، مخرب‌ترین اتفاقات همیشه hurricaneها بودن. از سال ۱۹۸۰ تا حالا، همین طوفان‌ها بیشتر از ۱.۵ تریلیون دلار ضرر زدن و بالای ۷ هزار نفر رو کشتن. چرا؟ چون خیلی وقت‌ها درست همون‌جایی میان که مردم و خونه‌ها فشرده ساخته شدن، مخصوصاً لب ساحل فلوریدا که همه علاقه دارن اونجا زندگی کنن!

تو دهه‌های اخیر آمار بلایای طبیعی همش رو به زیاد شدنه. مثلاً دهه ۱۹۸۰، فقط ۳۳ تا فاجعه میلیارد دلاری (با تورم محاسبه شده) ثبت شده بود، در حالی که فقط سال ۲۰۲۴، ۲۷ تا حادثه میلیارد دلاری داشتیم و دهه ۲۰۲۰ تا الان به ۱۱۵ مورد رسیده (تازه امسال رو هم حساب نکردیم!). پروفسور Ullrich و سایر متخصصا می‌گن دلیلش بیشترش تغییرات اقلیمه؛ یعنی گرمایی که ما با سوختن سوخت‌های فسیلی وارد جو کردیم، باعث شده انواع هوای غیرعادی مثل بارندگی‌های سنگین یا طوفان‌های سنگین و ناگهانی بیشتر بشه.

یه مثال: سیل نابودکننده تگزاس در جولای، طی چند ساعت یه عالمه بارون اومد، رودخانه Guadalupe یه دفعه ۸ متر بالا اومد و شکست، ۱۳۵ نفر هم جونشونو از دست دادن. طبق پیش‌بینی محققای Climate Central (یه سازمان معتبر تحقیقاتی درباره آب‌وهوا)، تا ۲۰۵۰ ضرر مالی ناشی از سیل تو لوییزیانا تا ۱۴۷٪ و تو فلوریدا ۷۴٪ بیشتر از سال ۲۰۲۰ می‌شه!

جالب اینجاس که تغییرات ما انسانا تو نحوه استفاده از زمین هم اوضاع رو بدتر کرده. هرچی جمعیت زیاد می‌شه، شهرها بیشتر گسترش پیدا می‌کنن، خونه‌ها و جاده‌ها بیشتره و وقتی بلایای طبیعی میان، تعداد بیشتری آسیب می‌بینن. اینو بهش می‌گن اثر expanding bull’s-eye یعنی “گسترده‌شدن سیبل”؛ به زبان ساده، هرچی شهرها بزرگ‌تر و متراکم‌تر بشن، تیر بلایای طبیعی راحت‌تر وسط هدف می‌خوره!

یه نکته جالب دیگه اینه که تعداد تلفات جانی بلایا اونقدر بالا نرفته. دلیلش؟ پیش‌بینی و هشدارهای سریع هواشناسی که باعث می‌شه مردم قبل از حادثه فرار کنن. اما بعضی از بلایا مثل Heatwaves (موج گرماهای خیلی طاقت‌فرسا که در بعضی شهرها باعث کوره شدن هوا می‌شه) و سیل‌های ناگهانی، با شدت گرفتن تغییرات اقلیمی ممکنه تلفات بیشتر بدن، مخصوصاً واسه کسایی که امکانات کافی مثل کولر یا پناهگاه مناسب ندارن.

راستی، این هم بگم که تصمیمای دولت واسه کم کردن بودجه و نیرو توی سازمان‌های مهمی مثل FEMA (آژانس مدیریت اضطراری آمریکا که کار مدیریت و امدادرسانی بلایا رو داره)، سرویس جنگل‌داری و NOAA، می‌تونه باعث بیشتر شدن ضررهای آینده بشه. چون با هشدار کمتر و بودجه محدود، مردم دیرتر خبردار می‌شن یا کمک دیرتر می‌رسه. پروفسور Swain حتی گفته این تصمیمات کاملاً اشتباه و کوتاه‌نگرانه‌ست چون ضررهایی که حاصل می‌شه، خیلی بیشتر از چیزیه که دولت سعی می‌کنه با صرفه‌جویی به دست بیاره.

خلاصه‌اش اینکه ما با دو تا غول روبه‌رو شدیم: هم تغییرات اقلیمی که آب‌وهوای وحشی‌تر به‌وجود آورده، هم جمعیتی که مدام تو مناطق پرخطر جمع‌تر می‌شن. اگه این روند همینجوری پیش بره، سال به سال باید منتظر ضررهای مالی بیشتری باشیم. ولی خوشبختانه هنوز تکنولوژی و علم دارن جلوی مرگ میلیون‌ها نفر رو می‌گیرن—تا زمانی که کارشونو تعطیل نکنن!

منبع: +