خب بذار خلاصه و خودمونی برات تعریف کنم چی شده! یه دانشمند خلاق اومده با پرینتر سه‌بعدی یه ربات خرچنگی درست کرده که اسمش رو گذاشتن “ویوی دیو” (Wavy Dave). قراره این ربات بره وسط خرچنگ‌های فیدلر – خرچنگ‌هایی که فقط یه چنگال بزرگ دارن و برای جلب توجه جنس مخالف، با اون چنگالشون کلی حرکت خاص انجام میدن.
حالا این خرچنگ‌های نر فیدلر (که اسم علمی‌شون Afruca tangeri هست؛ همین خرچنگ‌های کوچیکی که یک‌دست چنگالشون گنده‌تره)، جایی تو سواحل گِلی جنوب پرتغال زندگی می‌کنن. همون جایی که تحقیق شروع شد. این خرچنگ‌ها برای به‌دست آوردن دل خرچنگ‌های ماده، باید با چنگالشون کلی ژست و ادا و شکلک دربیارن! که به این کارشون هم به انگلیسی میگن claw waving یعنی “دست تکون دادن با چنگال” و برایشون واقعا موضوع مهمیه: هر خرچنگ نری که موفق بشه، خرچنگ ماده میاد تو لونه‌ش تا تخم‌هاش بارور بشن؛ خلاصه قضیه سَرِ آینده‌ی نسلشونه!
آزمایش اینجوری بود که ربات رو با دو نوع چنگال متفاوت (یکی عادی، یکی بزرگ‌تر) فرستادن سراغ خرچنگ‌های واقعی. تازه، اون ربات کنترل از راه دور داشت و به‌کمک اپ موبایل و بلوتوث هدایت میشد (یعنی دانشمندای ما هم عشق فناوری هستن!).
وای که اولش چه افتضاحی شد! ماده‌ها فهمیدن یک‌جای کار ویوی دیو می‌لنگه، و نرها هم بعضیاشون حسابی روی مخش رفتن. حتی یکی از نرها چنگالِ ربات بیچاره رو کشید و کند! یعنی وسط دعوا رسماً ربات رو ترکوند و آزمون به‌خاطرش نیمه‌کاره موند؛ کلی خندیدن محققین… بعد ربات رو دوباره راه انداختن و آزمایش رو ادامه دادن.
حالا نکته‌های جالب تحقیق چی بود؟ فهمیدن وقتی این ربات وسط میاد:
-
خرچنگ‌های نر دیگه مدت بیشتری با چنگالشون دست تکون میدن، اما تندتر نه! انگار حدس می‌زدن یه ماده تو منطقه هست، ولی صبر می‌کردن اول خودش رو نشون بده بعد جدی‌تر وارد رقابت بشن.
-
اگر چنگال ربات کوچیک‌تر از خودشون بود، راحت‌تر میومدن و کمتر تو لونه قایم می‌شدن (انگار خودشون رو قوی‌تر می‌دیدن). ولی اگه چنگال ربات گنده‌تر بود، بعضیاشون بی‌خیال رقابت می‌شدن، شاید چون می‌دیدن شانس پیروزی ندارن یا می‌ترسیدن دعوا بشه!
-
خلاصه بر خلاف خیلی از حیوانات که فقط به حضور رقیب حساس میشن، این خرچنگ‌ها حتی به تغییر در نحوه دست تکون دادن و سایز چنگالِ رقیب هم واکنش نشون میدن و روششون برای جلب توجه ماده رو عوض می‌کنن؛ یعنی کم نمیارن و مدام استراتژی‌شون رو بسته به شرایط محیط تغییر میدن.
خود نویسنده تحقیق (جو وایلد که آمارگر و مدل‌ساز اکولوژی و محیط زیست هست؛ مدل‌ساز یعنی کسی که با ریاضیات اتفاقات طبیعت رو شبیه‌سازی می‌کنه) گفته:”مثلاً اگر تو مغازه‌ی خودت کار می‌کنی و رقیب‌ها اجناس رو ارزون‌تر بفروشن، مجبوری سیاستت رو عوض کنی. اینجا هم همینطوره، نرها باید برای جلب نظر ماده‌ها شیوه‌شون رو تطبیق بدن.”
این نتایج تو مجله Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences چاپ شده.
درکل، آزمایش ویوی دیو نشون داد رقابت تو دنیای حیوانات چقدر پیچیده و پویاست. حتی یه ربات نسبتا ساده هم می‌تونه معادله رقابت و رفتار رو تغییر بده! واقعاً بامزه و عجیب بود. حالا دیگه فهمیدی که حتی عشق و عاشقیِ خرچنگ‌ها هم داستان کم نداره! 😉
منبع: +
