تا حالا درباره خرچنگ‌های نوازنده شنیدی؟ همون خرچنگ‌هایی که یه چنگ بزرگ دارن و جلوی لونه‌شون باهاش کلی ادا و اصول در میارن تا خانم‌ها رو تحت تاثیر قرار بدن! خب، دقیقاً روی همین موضوع دانشمندها از دانشگاه اکستر رفتن تحقیق کنن، ولی با یه ترفند خیلی باحال: ساختن یه خرچنگ رباتی که اسمش رو هم گذاشتن Wavy Dave یا همون “دیو موجی” خودمون!
داستان از این قراره که این خرچنگ‌های پایه‌بلند، وقتی نوبت جلب توجه می‌رسه، حسابی جدی می‌شن. مردها با اون چنگ گنده‌شون جلوی لونه‌هاشون وایمیستن و اون‌قدر با انرژی چنگشون رو تکون می‌دن که هرکی نگاه می‌کنه، میگه آقا این دیگه چیه! یه جورهایی مثل موقعی که تو یه جمع، یکی هی برات ابرو بالا می‌ندازه تا دیده بشه. کل ماجرا اینه که این حرکت‌ها یه جور سیگناله. سیگنال یعنی یه نشونه که چیزی رو برسونه، مثلاً علاقه یا قدرت.
حالا دانشمندها می‌خواستن بفهمن اگه یه خرچنگ دیگه، ولو ساختگی، اون‌جا باشه و چنگش رو تکون بده، بقیه چی کار می‌کنن؟ واسه همین دیو موجی رو با کمک پرینتر سه‌بعدی ساختن و یه چنگ متحرک براش وصل کردن. بعدش هم این ربات رو وسط گل و لای کنار بقیه خرچنگ‌های واقعی در جنوب پرتغال گذاشتن تا اتفاقات رو زیر نظر داشته باشن.
روش کارشون هم خیلی قشنگ بود؛ ربات رو دقیقاً ۳۰ سانتی‌متر دورتر از لونه یه خرچنگ واقعی می‌ذاشتن و با دوتا دوربین فیلم می‌گرفتن که ببینن این آقایون چه واکنشی نشون می‌دن. سوال واضح هم این بود: خرچنگ واقعی حالا چیکار می‌کنه؟ چنگش رو بیشتر تکون می‌ده؟ می‌ترسه میره تو لونه؟
نتایج خیلی جالب شد! وقتی دیو موجی چنگش رو تکون می‌داد، خرچنگ‌های مرد اطراف واقعاً بیشتر تلاش می‌کردن؛ یعنی چنگشون رو مدت بیشتری تکون می‌دادن و کمتر می‌رفتن قایم بشن. تازه، این اثر زمانی بیشتر بود که ربات چنگ کوچیک‌تری داشت. انگار طرف حس می‌کرد رقیبش زورش بهش نمی‌رسه و با خیال راحت‌تری می‌تونست جلو خانم‌ها خودنمایی کنه.
دکتر جو وایلد که حالا تو BioSS فعالیت می‌کنه (یه مرکز تحقیقاتی برای آمار و راهکارهای اسمارتِ زیستی)، می‌گفت این ماجرا یه جورایی شبیه کاسبی خودمونه؛ تو بازار، اگه رقیبت قیمت رو بیاره پایین، تو هم باید یه جوری خودتو جمع و جور کنی. بین خرچنگ‌ها هم اینطور شده: اگه رقیبش قوی‌تر یا پرسر و صداتر شد، طرف مدل نمایش خودش رو عوض می‌کنه. خلاصه، رقابت مردونه همه‌جا هست حتی وسط لجن و گل!
البته، همه رابطه‌ها و واکنش‌ها خیلی علمی و باکلاس نبود؛ گاهی حسابی اوضاع کمیک می‌شد! بعضی از خرچنگ‌های واقعی، مخصوصاً اگر خیلی کله‌خر بودن، کلاً با دیو موجی درگیر می‌شدن. مثلاً یه مرد حسابی کله‌شق اومد و چنگ ربات بی‌زبان رو کَند و آزمایش رو همین‌جا تعطیل کردن. وایلد خودش با خنده تعریف می‌کرد که بعضی خانم‌های خرچنگ هم فهمیدن طرف یه‌کم عجیب و غریبه و آقایون هم از خجالتش درومدن…
یه نکته‌ی بامزه دیگه اینه که هرچند خرچنگ‌ها از همدیگه واهمه دارن، ولی اگه یه رقیب چنگ بزرگ‌تر داشته باشه، اصلاً سمتش نمیرن! یعنی از ترس جونشون بی‌خیال رقابت می‌شن. البته اگه یه خانم بالاخره وارد لونه خرچنگ مرد بشه، اون‌وقت آقای خرچنگ دست‌به‌کار می‌شه و تخم‌ها رو بارور می‌کنه و بچه‌هاش بعداً می‌رن تو دریا شناگر حرفه‌ای می‌شن!
در کل با این آزمایش همه‌فهم و خلاق، دانشمندها فهمیدن که چطوری این خرچنگ‌های عجیب و غریب تو شرایط مختلف با هم رقابت می‌کنن، سیگنال‌های جنسیتشون رو تنظیم می‌کنن و حتی گاهی دست به جنگ و کتک‌کاری هم می‌زنن.
نتایج این تحقیقات بامزه رو هم تو مجله Proceedings of the Royal Society B Biological Sciences چاپ کردن که کلی اعتبار داره (یه نشریه علمی مطرح که کارش چاپ مقالات پیشرو در زیست‌شناسیه). خب دیگه، حالا اگر خرچنگ نوازنده‌ای دیدی که جلوی لونه‌ش وسط گِل‌ها با شور و حرارت چنگش رو تکون می‌ده، بدون اونم واسه دل خانم‌ها و رقابت با رقیباش دست به هر کاری می‌زنه—even اگه قرار باشه با یه ربات عجیب و غریب سر و کله بزنه!
منبع: +
