خب، رفیق، بذار یه خبر فوق‌العاده رو بهت بگم: یه شرکت به اسم Rondo Energy اومده و بزرگترین باتری گرمایی دنیا رو راه اندازی کرده! حالا این باتری چیه و چرا همه سرش ذوق کردن؟ بیایید با هم مشتی و خودمونی بازش کنیم.
اول از همه، باتری گرمایی (یا Thermal Battery) یعنی دستگاهی که می‌تونه با برق کار کنه اما به جای اینکه برق رو ذخیره کنه، گرما رو توی یه مواد مقاوم و ارزون مثل آجر جمع می‌کنه تا هر وقت بخوای دوباره اون گرما رو برای کارای مختلف در بیاری. این خیلی باحاله مخصوصاً برای صنایع سنگین، چون خیلی لازم دارن گرمای پیوسته و زیادی براشون تامین بشه.
تا الآن معمولاً این گرما رو با سوزوندن گاز و سوخت‌های فسیلی تولید می‌کردن. اما مشکلش رو که می‌دونی: آلودگی و کربن و همه دردسرهای گرمایش جهانی! مثلاً طبق آمار، الان تقریباً ۲۰ درصد کل مصرف انرژی دنیا صرف تولید گرما برای صنایع میشه. حالا فکر کن بیان همین بخش رو با یه باتری گرمایی سبز تامین کنن؛ یعنی کلی از انتشار گازهای گلخانه‌ای کم میشه.
سیستم جدید Rondo که الان راه افتاده، ظرفیتش ۱۰۰ مگاوات‌ساعته (اگه برات سوال شد: مگاوات‌ساعت یعنی برق یا انرژی‌ای که یه سیستم می‌تونه در یه مدت مشخص ذخیره و بعد مصرف کنه). این باتری رو به یه صفحه خورشیدی وصل کردن یعنی برقش رو از خورشید می‌گیره و دیگه حتی به شبکه برق هم وابسته نیست. تازه این آجرها رو تا بالای ۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد داغ می‌کنن که واقعاً وحشیانه گرمه، و جالب اینجاست که بیشتر از ۹۷ درصد انرژی‌ای که وارد این آجرها می‌کنی رو دوباره به صورت گرما می‌گیری.
حالا شاید بگی این سیستم الآن داره کجا استفاده میشه؟ راستش یه کم جنجالیه! چون فعلاً داره توی “استخراج بهتر نفت” کمک می‌کنه؛ یعنی برای اینکه نفت‌هایی که توی چاه مونده رو راحت‌تر بیارن بالا، بخار داغ می‌فرستن پایین زمین و این بخار هم با همین باتری تولید میشه. یعنی انرژی سبز، ولی برای نفت! یه جورایی پارادوکسه دیگه.
خیلیا ایراد گرفتن که چرا تکنولوژی سبز باید به نفت و گاز کمک کنه؟ میگن باعث میشه سن این صنایع آلاینده بیشتر بشه و تغییر اقلیمی سخت‌تر کنترل بشه.
ولی موسس این شرکت، آقای جان اُدانل، حرف جالبی زد: “ما داریم دنیا رو همینجوری که هست پاک‌تر می‌کنیم. اگه شرکت نفتی بتونه گرماش رو با انرژی خورشیدی و سیستم ما تامین کنه، بهتر از اینه که همچنان گاز طبیعی بسوزونه.” مخصوصاً وقتی خورشیدی ارزون‌تر از گاز شده، واسشون منطقی بوده.
تا اینجا فقط یکی از این سیستم‌ها راه افتاده ولی قراره سه تای دیگه هم توی اروپا بسازن و تجربه‌ای که تو پروژه کالیفرنیا جمع کردن باعث میشه بعدی‌ها سریع‌تر و ارزون‌تر راه بیفته. کارخونه شون تو تایلند هم ظرفیت ساخت کلی باتری گرمایی داره، مثل اینکه تا ۲/۴ گیگاوات‌ساعت (گیگاوات‌ساعت هم یعنی هزار برابر مگاوات‌ساعت!)
در کل، این پروژه نشون داد ذخیره انرژی با استفاده از گرما نه تنها ممکنه، بلکه مقیاس بزرگشم جواب داده. البته هنوز راه داریم تا این باتری‌ها بیشتر توی صنایعی مثل سیمان و فولاد کار کنن، اما همین هم یه قدم گنده‌ست.
قبول دارم شاید هیجان انگیزترین کاربردش نباشه که به صنعت نفت کمک می‌کنه؛ آخه قرار بود سریع‌تر از سوخت‌های فسیلی خداحافظی کنیم. ولی تا وقتی این صنایع هستن، تمیزتر کردنشون هم کمکیه به نفع زمین. خود اُدانل هم یه جمله باحال گفته: “این یه چیز ساده و کاربردیه که همین الان آمادست!”
این ماجرا رو از خبرنامه آب و هوایی MIT Technology Review خوندم و واقعاً دوست داشتم براتون با یه لحن راحت توضیحش بدم چون اینجور اتفاقا شاید آینده انرژی رو تو دنیا عوض کنه و کلاً دنیامون رو سبزتر کنه.
منبع: +
