خب بچهها، بیاید براتون یه داستان جالب از روسیه و پهپادها تعریف کنم که به اندازه یه بازی کامپیوتری هیجانانگیزه! توی دانشگاه Southern Federal University، یا همون SFU توی روسیه، چند تا از دانشجوها اولین شبیهساز اختصاصی دنیا رو ساختن که واسه آموزش استفاده از اسلحههای ضدپهپاد و سیستمهای شناسایی پهپاد ساخته شده. خلاصه اگه دوست داشتی توی جنگهای مدرن با پهپادها کلکل کنی یا فقط از تکنولوژی ضدپهپاد سردربیاری، این شبیهساز دقیقاً همون چیزیه که میخوای!
دنیای شبیهسازیشون رو با Unreal Engine ساختن (Unreal Engine یه موتور بازیسازیه که خیلی از بازیهای معروف روش ساخته شدن). اینطوری کارآموزها واقعاً حس میکنن وسط یه میدون تیراندازی هستن که توش همه چی – از امواج رادیویی و اختلال تو GPS گرفته تا رفتار خود دستگاه دفاعی – تقریباً مثل دنیای واقعی شبیهسازی شده.
مثلاً تو میتونی با تفنگهای دیجیتالی مدل روسی که بهشون میگن “Pars” یا “Harpy” کار کنی یا با دستگاه شناسایی “Bulat v3” تست بزنی. حتی یه آرشیو کامل از انواع پهپادها هم دارن – از اون کوادکوپترهای کوچیک FPV (اول شخص، انگار خودت داری پرواز میکنی) گرفته تا مدلهای تجاری شرکت DJI و حتی پهپادهای نظامی مثل “Leleki-100” که بردش بالاست و ارتش اوکراین ازش استفاده میکنه.
توی این شبیهساز، کارآموزا قراره نقش بازی کنن، با تجهیزات ضدپهپاد آشنا بشن و توی شرایط استرسزا تصمیمهای سریع بگیرن. یعنی دقیقاً همون چیزی که توی میدون جنگ لازمه! حتی یه بخش تئوری هم داره – فیلم آموزشی، جزوه، تست و کلاً هرچی لازم باشه که بچهها قبل از رفتن به میدان واقعی، همه فوتوفنها رو یاد بگیرن.
واقعیت اینه که الان توی جنگ روسیه و اوکراین، درگیری با پهپادها از هر زمان دیگهای جدیتر شده. همه تحلیلگرها این نبرد رو اولین جنگ مدرن میدونن که پهپادها توش پادشاهی میکنن! از وقتی روسیه به اوکراین حمله کرده (یعنی از ۲۰۲۲)، هر دو طرف کلی پهپاد استفاده کردن – هم برای شناسایی و شلیک توپخانه، هم برای حملههایی که بهش میگن کامیکازه (یعنی پهپاد میره و خودش رو میزنه به هدف تا منفجر شه!). حتی تخمین میزنن که الان ۶۰ تا ۷۰ درصد تلفات تو این جنگ، مستقیم یا غیرمستقیم ربط به پهپادها داره؛ خیلیاشونم مدلهای ارزون FPV هستن که یه مواد منفجره کوچولو هم روشون بستن.
فقط برای اینکه بدونین چه خبره، توی ماه جولای، روسیه بیشتر از ۶۰۰۰ تا پهپاد فقط توی خاک اوکراین شلیک کرده! (یعنی روزی بیشتر از ۶ تا!) یا اوکراین اوایل ژوئن با ۱۱۷ تا پهپاد FPV به پنج تا پایگاه هوایی روسیه حمله کرد و ظاهراً نزدیک به نصف ناوگان بمبافکنهای استراتژیک روسیه رو هم ترکوند، که بزرگترین حمله پهپادی تا الان تو روسیه به حساب میاد.
حالا که رقابت اینقدر داغ شده، مقابلش هم ضدپهبادها دارن با سرعت باورنکردنی پیشرفت میکنن. مثلاً اوکراین پهپادهای رهگیر میسازه که خودشون میتونن پهپاد دشمن رو بزنن و کل هزینهشون هم یه چیزی خیلی کمتر از سامانههای دفاع موشکی در میاد. تازه ادعا میکنن فقط تو چند ماه گذشته ۱۵۰۰ تا پهپاد روس رو انداختن پایین! روسیه هم به شدت روی اختلالگرهای الکترونیکی یا جَمرها حساب باز کرده (جمر یعنی دستگاهی که سیگنال GPS و امواج راهنمایی پهپاد رو مختل میکنه یا به هم میریزه تا دیگه پهپاد نتونه به هدف برسه یا طرفش رو گم کنه).
حالا تو این شرایط بازار داغ، شبیهساز SFU دقیقاً همون چیزیه که نیروها نیاز دارن: تمرین توی فضای مجازی، ولی با سناریوهای واقعی، بدون اینکه گلوله واقعی حروم شه یا دستگاههای گرون آسیب ببینن. مدرسها میتونن کلی سناریوی مختلف براش تعریف کنن؛ مثلاً شرایط جنگ الکترونیک، یا باید هدف رو از بین چندتا انتخاب کنی. مهمترش اینه که بچهها قبل از رفتن به میدون واقعی، راهنمای آموزشی، امتحان، تحلیل فیلم و همه چی دستشونه.
یکی از تحلیلگرهای نظامی به نام Yuri Lyamin هم گفته: این روش بسیار پایه خوبیه ولی تمرین واقعی رو هیچوقت کامل جایگزین نمیکنه. میگه بهتره بعدش تو میدون واقعی حتماً تمرین عملی کنن تا حس گرفتن اسلحه تو دست و تجربه فیزیکیشون هم بالا بره. مخصوصاً اگه براش مدل واقعی یا واقعیت مجازی بسازن دیگه ترکونده!
فارغ از این حرفا، یه ویژگی خفن دیگه مخصوص این شبیهساز اینه که میتونه حتی جَمینگ و معرفی فرکانس اشتباهی GPS یا اصطلاحاً GPS spoofing رو هم شبیهسازی کنه (GPS spoofing یعنی مختل کردن یا فریب دادن سیگنال GPS که دشمن گم شه). بعد تو یاد میگیری تو این شرایط آنتن رو عوض کنی، فرکانست رو تغییر بدی یا کدوم هدف رو اول بزنی. اینا چیزاییه که تو آموزش با تجهیزات واقعی، کلی هزینه داره و خیلی وقتها نمیشه راحت اجراش کرد.
در آخرم باید بگم که هر دو طرف این جنگ – یعنی هم روسیه و هم اوکراین – الان مسابقه گذاشتن ببینن کدومشون زودتر میتونه نیروهاش رو برای استفاده سریع از تجهیزات جدید آماده کنه. چون توی این عرصه، هر کی تندتر یاد بگیره، جلوتره!
خلاصه که اگه دنبال اینی بدونی آینده جنگها به کجا میره، این ماجرا نمونه واقعی ورود بازیهای ویدیویی و هوش مصنوعی به میدون جنگه!
منبع: +