خب بچه‌ها، بریم سراغ یه موضوع مهم درباره‌ی یادگیری: خودبازخورد و اعتمادبه‌نفس در گرفتن بازخورد از خودمون! شاید فکر کنید بازخورد فقط همونیه که معلم بهمون می‌ده، اما قضیه اینه که خودمون هم می‌تونیم به خودمون بازخورد بدیم و این خیلی توی یادگیریمون تاثیر داره.
توی این تحقیق، ۶۶۵ تا دانش‌آموز دبیرستانی چینی تو سه درسِ چینی، انگلیسی و ریاضی شرکت کردن و ازشون درباره‌ی رفتارهای خودشون در زمینه‌ی بازخورد گرفتن و همینطور اعتمادی که به توانایی خودشون توی گرفتن و استفاده از این بازخوردها دارن، پرسیده شده. خب حالا خودبازخورد یعنی چی؟ مثلاً وقتی داری تکالیف تو مرور می‌کنی، می‌بینی کجای کارت اشکال داشته و سعی می‌کنی خودت خودتو درست کنی.
اعتمادبه‌نفس در گرفتن بازخورد یا همون Feedback Self-efficacy یعنی اینکه چقدر کسی به خودش ایمان داره که بازخوردهایی که به خودش می‌ده واقعاً مفیده و می‌تونه روشون حساب باز کنه.
حالا بریم سر اصل ماجرا؛ توی این مطالعه از یه روشی به اسم مدل‌سازی معادلات ساختاری (Structural Equation Modeling) استفاده شده که خلاصه‌ش اینه: ببینیم چه رابطه‌هایی بین رفتارهای مختلف با بازخورد (مثل استفاده، جستجو و بررسی فرآیندش) با موفقیت تحصیلی وجود داره.
سه تا نوع رفتار تو بازخورد هست: ۱- استفاده از بازخورد (Use Feedback که یعنی وقتی بازخورد گرفتی، واقعاً ازش تو کار و تکالیفت بهره ببری)، ۲- بررسی فرآیند بازخورد (Process Feedback یعنی قدم‌به‌قدم دنبال کنین ببینین توی کل پروسه یادگیری چه جوری می‌تونید بازخورد بگیرید یا بدید)، و ۳- دنبال بازخورد گشتن (Seek Feedback یعنی مثلاً بری از معلم یا دوستات نظر بخوای).
نتایج بهمون چی گفتن؟ فقط “استفاده از بازخورد” به صورت مستقیم باعث بهتر شدن عملکرد درسی شد. اما “بررسی فرآیند بازخورد” و “استفاده از بازخورد” به شکل غیرمستقیم و با واسطه‌ی همون اعتمادبه‌نفس تو بازخورد روی موفقیت تحصیلی تاثیر داشتن. یعنی اگر تو این اطمینان رو کسب کنی که می‌تونی بازخوردهای خودتو جدی بگیری و واقعا ازشون استفاده کنی، اونوقت موفق هم می‌شی. دنبال بازخورد گشتن (Seek Feedback)، برخلاف چیزی که شاید فکر کنیم، چه مستقیم چه غیرمستقیم تأثیر مشهودی تو این تحقیق نداشت.
یه نکته‌ی جالب هم این بود که بین دخترا و پسرا تفاوت وجود داشت. مثلاً پسرها عملکرد قوی‌تری تو تبدیل کردن بررسی فرآیند بازخورد به اعتمادبه‌نفس داشتن، اما توی دخترا وقتی اعتمادبه‌نفس در مورد بازخورد بیشتر بود، موفقیت تحصیلیشون هم بهتر می‌شد. یعنی هرکدوم یه جور می‌تونن از ماجرای بازخورد سود ببرن!
یه مقیاس جدید هم برای سنجش رفتار خودبازخورد به اسم SfBS (Self-feedback Behavior Scale) استفاده شده بود. این تحقیق هم به قابل اعتماد بودن و مفید بودن این مقیاس کمک کرد، مخصوصاً برای مقایسه‌ی دخترا و پسرا.
حالا جمع‌بندی: اگه می‌خواین توی درس خوندن پیشرفت کنید، فقط دنبال بازخورد گرفتن از بقیه نباشید! یاد بگیرید خودتون هم به خودتون بازخورد بدین و سعی کنین بهش عمل کنین. اعتمادبه‌نفستون رو توی این زمینه بالا ببرید و بدونید که برای هر کسی ممکنه یه راه مخصوص جواب بده. معلم‌ها هم باید بسته به شرایط و جنسیت دانش‌آموزها، رویکردشون رو تنظیم کنن تا همه بیشترین بهره رو ببرن و واقعاً پیشرفت کنن!
منبع: +
