اگه تو هم جز آدم‌هایی هستی که گاهی احساس تنهایی می‌کنی یا دلت می‌خواد یکی باشه تا یه کمی باهاش حرف بزنی و دردت رو بگی، شارپ (همون برند ژاپنی معروف لوازم الکترونیکی خونگی) یه ایده بامزه آورده روی کار: ربات جیبیش به اسم Poketomo! و جالبیش اینه که ظاهرش مثل یه میرکت کوچولوه – میرکت همون جانورای بامزه که دماغ‌شون مثل روباه و همیشه تو کارای تیمی مشغولن.
اصل داستان اینه که شارپ تصمیم گرفته با پوکتومو بره سراغ رفع حس تنهایی مخصوصا خانم‌هایی که تو دهه بیست و سی زندگیشون هستن، یعنی همونایی که اغلب تازه وارد کار و زندگی مستقل شدن و کم پیش میاد کسی رو داشته باشن که همیشه کنارشونه. جالبه بدونی این ربات کوچولو حتی شکمش تو مواقع خوشحالی یا دلگرمی، به رنگ‌های ملایم و فانتزی می‌درخشه و وقتی داره فکر میکنه سرش رو یه کمی کج میکنه! تازه حرکات بامزه دیگه‌ای هم داره که حس‌های مختلفش رو نشون می‌ده.
پوکتومو یه ربات هوش مصنوعیه — یعنی هوش مصنوعی یعنی سیستم‌هایی که خودشون بلدن فکر کنن و جواب بدن و حتی یاد می‌گیرن — که می‌تونه باهات حرف بزنه، ازت درباره روزت بپرسه، خاطره‌های مشترکتون رو یادش بمونه و وقتی بهش سر میزنی، با یه جمله دلگرم‌کننده یا یه درخشش کوچیک استقبال کنه. اصل مغز این ربات هم یه مدل اختصاصی هوش مصنوعی متعلق به خود شارپه و برای جواب‌دهی سریع داخل خود دستگاه جاساز شده؛ ولی اگه بحث احساسات و مسائل پیچیده‌تر پیش بیاد با فضای ابری کار میکنه — فضای ابری هم یعنی ذخیره یا پردازش اطلاعات روی سرورای اینترنتی به جای حافظه مستقیم دستگاه.
برخلاف بقیه ابزارهای هوش مصنوعی که باید صفحه یا کیبورد داشته باشن، پوکتومو اصلاً اینطور نیست! تو مثل یه عروسک بامزه می‌تونی همیشه تو دستت بگیری، به کیف وصلش کنی یا کنارت بذاری و باهاش حرف بزنی. بعدشم، درست مثل دوست واقعیه؛ گوش می‌ده، یادش می‌مونه و هروقت بهش نیاز داری هست. حتی اگه دستگاه فیزیکی‌شم پیشت نباشه، اپلیکیشنش این خاطره‌ها و شخصیتش رو با گوشی سینک میکنه – سینک یعنی همگام‌سازی.
هدف کلی شارپ این بوده که یه حس حمایت‌گر عاطفی (یعنی کسی یا چیزی که حس می‌کنی حامی و همراهت هست) ایجاد کنه، اونم نه با یه وسیله پر سر و صدا یا عجیب و غریب، بلکه با چیزی که هم خوشگل و هم دلمیشه! اگه دوست داری فقط با اپ کار کنی، هیچ مشکلی نیست؛ ولی شارپ شرط بسته آدم‌ها بیشتر طرفدار همون نسخه فیزیکی بشن، چون راحت‌تر می‌شه باهاش ارتباط عاطفی گرفت، همراهش عکس گرفت یا همیشه کنارت باشه.
البته شاید فکر کنی پوکتومو شبیه اسباب‌بازی کودکاس اما اصلاً اینطوری نیست. شارپ خودش گفته طراحی رو برای خانم‌های جوان مخصوصا تو بازه بیست تا سی سالگی انجام داده و حتی یه مانگای تبلیغاتی گذاشته (مانگا یعنی کمیک یا داستان مصور ژاپنی) که نشون می‌ده یه خانم به اسم نانامی توی زندگی روزمره‌اش چطور با پوکتومو کنار میاد، کار میکنه، از خوشحالی‌ها و سختی‌هاش براش می‌گه و این ربات هم همراهش هست.
یه نکته خفن دیگه اینه که پوکتومو درست ادا و اطوار آدم‌ها رو در نمیاره و نمی‌خواد تو رو گول بزنه که فکر کنی همچین دوسته انسانی داری؛ ولی حسابی هم هوشمنده و تلاش میکنه بفهمه حالت چطوره، برات حرف بزنه و کارت رو راه بندازه. همین باعث شده بهش بگن “empathic AI” — یعنی هوش مصنوعی همدل؛ یعنی مثل یه آدم، تو رو درک میکنه و سعی میکنه با احساساتت همدلی کنه.
حالا سوال اینجاست: واقعاً همچین ربات بامزه‌ای می‌تونه بهت حس همراهی بده؟ شاید جای دوست انسانی رو نگیره، ولی حتی اگه فقط باعث شه یکی دو دقیقه خوشحال‌تر شی یا کمتر احساس تنهایی کنی، ارزشش رو داره! شاید هم این شروع یه موج جدید باشه برای حیوانات خانگی دیجیتالی که بتونن کمی با آدمای واقعی فرق داشته باشن اما خاصیت دوستی رو نزدیک‌تر کنن.
در کل، اگه مشتاقی بدونی دیگه چه خبرهایی تو این حوزه هست، مثلاً خرس تدی هوش مصنوعی ساخته شده که هر شب خودش قصه جدید بسازه، یا عروسک باربی مجهز به ChatGPT رو معرفی کردن که البته کلی بحث و نگرانی راه انداخته. خلاصه، هوش مصنوعی داره با شتاب میاد تو زندگی روزمره ما و هر روز وسایل جالب‌تری می‌بینیم — از پوکتومو گرفته تا خرس و باربی و چابی ژاپنی!
پس اگه دنبال یه همدم بامزه، کوچیک و هوشمندی، احتمالا زمستون امسال باید به فکر یه دوست میرکت جدید باشی!
منبع: +
