این روزا دیگه کمتر کسی پیدا میشه که شبکه‌های اجتماعی رو نشناسه یا استفاده نکنه. مخصوصاً توی دانشگاه‌ها، بچه‌ها دیگه زندگی بدون اینستاگرام و واتساپ و تلگرام خیلی براشون سخته! اما یهو این سؤال پیش میاد که آقا این وابستگی به شبکه‌های اجتماعی چه بلاهایی سر درس و دانشگاه دانشجوها میاره؟ واقعاً ذهن آدم رو درگیر میکنه، نه؟
خب یه تحقیقی توی کامرون انجام دادن (کامرون هم یه کشور آفریقاییه که دانشجوهاش جدی میگیرن درس و زندگی رو!). تو این تحقیق ۵۹۵ نفر از دانشجوهای کامرونی که اهل سوشال مدیا بودن، شرکت کردن و هدفشون این بود که بفهمن این وابستگی به شبکه‌های اجتماعی دقیقاً چطور روی عملکرد تحصیلی و روحیه‌شون تأثیر میزاره.
حالا یکی از نکات جالب این تحقیق اینه که یه چیزی به اسم “sense of belonging” رو بررسی کردن؛ یعنی اون حس تعلق داشتن به یه جمع یا گروه. مثلاً وقتی توی گروه تلگرام کلاس هستی و همه دارن کمک می‌کنن و با هم خوش می‌گذرونن، حس می‌کنی واقعاً به اون جمع تعلق داری و تنها نیستی.
یه چیز خفن دیگه‌ای که بررسی کردن، “social anxiety” بود؛ یعنی همون اضطراب اجتماعی که خیلی‌ها دارن: مثل اینکه تو جمع استرس بگیری یا از حرف زدن بترسی. این‌جا دنبال این بودن که آیا وقتی کسی وابسته به شبکه‌های اجتماعی میشه، اضطراب اجتماعیش بیشتر میشه یا کمتر.
نتایج تحقیق چی بود؟
اولش اینو فهمیدن که اونایی که به شبکه‌های اجتماعی وابسته‌تر بودن، حس تعلق بیشتری به جمع داشتن. یعنی واقعاً سوشال مدیا کمک کرده بودن بچه‌ها تنها نمونن و حس خوبی پیدا کنن.
جالبه بدونی که این “حس تعلق” باعث شده بود به طور غیرمستقیم عملکرد درسی هم بهتر بشه! یعنی به صورت خلاصه از طریق بهتر شدن حال روحی و اجتماعی، نمره‌ها هم بهتر شدن. البته به شکل مستقیم، یعنی اگه فقط وابستگی به شبکه‌های اجتماعی رو بدون توجه به چیزای دیگه نگاه کنیم، تأثیر منفی خیلی خاصی روی نمره‌ها نداشت (یعنی اون تأثیری که گرفتن، از نظر آماری خیلی مهم نبود).
پس میشه گفت که توی این تحقیق، بچه‌های کامرونی اونقدری که فکر می‌کردن شبکه‌های اجتماعی رو درس خوندنشون تأثیر منفی نداره. حتی بیشتر نشون داد که اگر درست استفاده بشه، می‌تونه کمک کنه تا حس بهتری نسبت به دانشگاه و دوستای جدیدشون پیدا کنن.
این تحقیق یه پیام مهم هم برای مسئولین دانشگاه‌ها و سیاست‌گذارها داشت: گفتن بهتره جای اینکه سوشال مدیا رو هی محدود کنین یا بترسونین بچه‌ها رو، راه‌هایی پیدا کنین که بشه این شبکه‌های اجتماعی رو به شکل درست و مفید وارد فضای آموزشی کرد. مثلاً با کمک این فضاها، دغدغه‌های روحی دانشجوها رو کم کنین، استرس اجتماعی‌شون رو پایین بیارید، و فضای تحصیل رو براشون جذاب‌تر و دوستانه‌تر کنید.
در کل، این تحقیق نشون داد که اگه شبکه‌های اجتماعی رو درست و حسابی هدایت کنیم، به جای اینکه بد باشه، می‌تونه حتی به بهتر شدن حال روحی و در نتیجه نمره‌های دانشجوها کمک کنه! فقط کافیه بلد باشیم به نفع خودمون ازشون استفاده کنیم، نه اینکه بترسیم و کامل کنار بذاریمشون.
منبع: +
