رفقا، داستانی که امروز می‌خوام براتون تعریف کنم یکی از همون چیزاست که هم خنده‌داره هم یه‌کم ترسناک! فرض کن یه روز میری تو اسپاتیفای و می‌بینی یه آهنگ جدید اومده به اسم Blaze Foley (یکی از خواننده‌های معروف سبک کانتری که سال ۱۹۸۹ یعنی حدود ۳۶ سال پیش کشته شده بود)، زیر صفحه رسمی خودش! آهنگه اسمش بود “Together”. همه چی هم مثل بقیه آهنگای رسمی: عکس کاور داشت، اطلاعات حق نشر (Copyright) و حتی اسم صاحب اثر هم مشخص بود. تنها یه چیز این وسط عجیب بود: خود Blaze Foley خیلی وقته از دنیا رفته و عملاً غیرممکنه آهنگ جدید بده بیرون! خب، واقعیت این بود که این آهنگ رو اصلاً خودش نساخته بود؛ بلکه یه هوش مصنوعی ساخته بود و با زرنگی گذاشته بودن سر جاش، طوری که اصلا معلوم نشه واقعی نیست.
هوش مصنوعی‌تولیدکننده محتوا (Generative AI یعنی هوش مصنوعی‌ای که خودش می‌تونه متن یا موسیقی تولید کنه!) الان انقدر قوی شده که می‌تونه تقلید کنه و حتی صدای هنرمندای قدیمی رو شبیه‌سازی کنه. مثلاً تو همین ماجرا، یه سری اومدن با AI چند تا آهنگ ساختن و بعد پنهونی گذاشتن زیر اسم Blaze Foley. حتی یه نمونه دیگه هم از Guy Clark (اونم خواننده کانتری که ۲۰۱۶ فوت کرده)، همین‌جوری تو اسپاتیفای پیدا شد. خب، ملت فهمیدن و هم طرفدارا و هم کمپانی که حقوق آثار Blaze Foley رو داره (Lost Art Records) سریع ماجرا رو به اسپاتیفای و رسانه‌ها گفتن. حتی سایت 404Media خبر رو کار کرد و سریع اون آهنگ‌های فیک رو پایین کشیدن.
یه نکته جالب اینه که این آهنگ‌ها توسط شرکتی به اسم Syntax Error روی سایت‌ها آپلود شده بود – درباره خودشون اطلاعات زیادی نیست، ولی اسمشون خیلی برنامه‌نویسیه، نه؟ خب، اینجا کلاً قضیه اینه که الان پر از آهنگ‌های الکترونیک و لوفای که با ماشین (یعنی هوش مصنوعی) ساخته شدن تو اسپاتیفایه. اکثرشون رو می‌ذارن با یه اسم ساختگی و معلومه که این مثلاً یه پروژه هوش مصنوعی بوده. اما این یکی فرق داشت چون واقعاً اومده بودن هنرمند واقعی رو جعل کرده بودن!
اتفاقی که افتاده عجیب‌تره چون آهنگ “Together” اومده بود قشنگ تو صفحه رسمی هنرمند و حتی تو دیسکوگرافیش دیده می‌شد، انگار که مال خودش باشه – یعنی تک آهنگ رسمی و قانونی. حالا فکر کن این آهنگ‌ها توسط یه سرویس به اسم SoundOn آپلود شده بودن – SoundOn هم یه پلتفرم پخش موسیقیه که مال TikTok هست.
اسپاتیفای بعد از این جنجال بیانیه داد که: “قضیه تخلف از قوانین ما بوده. ما اصلاً اجازه نمیدیم کسی خودش رو جای کس دیگه جا بزنه، چه برای فریب دادن، چه تقلید اسم و تصویر هنرمندان یا برندها و غیره.”
ولی چیزی که ترسناک‌تره اینه که این آهنگای جعلی اصلاً تونستن برن تو اسپاتیفای! یعنی سیستم بررسی محتوای اسپاتیفای، که باید چک کنه آهنگا جعلی یا تقلبی نباشن، از دستش در رفته بود. اونم تو حالتی که روزانه ده‌ها هزار آهنگ جدید وارد این پلتفرم می‌شن – خب منطقیه اتوماسیون کامل باشه، ولی همین باعث میشه مثلا اگر همه چیز از لحاظ فنی اوکی باشه، کسی نپرسه این آهنگ واقعاً مال کیه! و این برای هنرمندا یه مشکل بزرگه. چون فرض کن هوش مصنوعی بیاد یه آهنگ بزنه و با اسم یه آدم فوت‌شده پخش کنه، بعد عملاً خانواده و مالک حقوقی اثر هیچ پول یا اعتباری نمی‌گیرن و هنرمند واقعی هم نمی‌تونه اعتراض کنه.
این داستان فقط مختص اسپاتیفای نیست – تو اپل موزیک و یوتیوب هم همین مشکلا هست. با اومدن نرم‌افزارهای قوی تولید موسیقی با AI مثل Suno یا Udio (اینا ابزار آنلاینی هستن که تو چند ثانیه یه موسیقی مولد با متن و خوانندگی تولید می‌کنن – همینقدر راحت!)، انتظار دارین که این مشکلات بیشتر هم بشه.
حالا البته روش‌هایی هست (مثل گذاشتن واترمارک دیجیتال یا برچسب‌گذاری دقیق روی محتوای AI)، ولی چون اضافه‌کردن اینا زمان و هزینه می‌بره، خیلی از پلتفرما باهاش حال نمی‌کنن.
یه نکته جالب دیگه: کسی مخالف پیشرفت AI نیست؛ همه می‌دونن که میشه با هوش مصنوعی پروژه‌های خلاقانه زد و آهنگ واقعی‌تر و بهتری تولید کرد، اما باید معلوم باشه که آهنگ واقعا با AI ساخته شده. مشکل اونجاست که یکی از این آهنگا رو با هدف فریب بخواد بذاره، مخصوصاً وقتی هنرمند مرحوم دیگه اینجا نیست که از خودش دفاع کنه. این کار عملاً کلاهبرداری حساب میشه.
در نهایت باید بگم که این ماجرا فقط مختص موسیقی نیست. این اتفاقا تو هر جای دیگه‌ای بیفته (مثلاً عکس، ویدیو یا حتی متن) می‌تونه روی صنعت کلی تأثیر بزاره و آدمارو نسبت به تکنولوژی بی‌اعتماد کنه. واسه همین بهتره همیشه بدونیم آهنگی که گوش می‌دیم واقعاً مال کیه و مطمئن باشیم که با هویت آدم واقعی بازی نشده.
منبع: +
