بیا با هم راحت درباره یه بحث خفن حرف بزنیم: خیلیا این روزا از هوش مصنوعی مولد یا همون Generative AI زیاد می‌شنون (مثلاً GenAI یعنی هوش مصنوعی‌ای که خودش می‌تونه محتوا تولید کنه، مثل متن یا تصویر). حالا این GenAI داره آروم‌آروم وارد شبکه‌های رادیویی هم میشه؛ همون جایی که بهش میگن RAN یا Radio Access Networks. البته اگر نشنیدی، RAN در واقع اون بخشی از شبکه موبایل هست که گوشی‌هامون رو به اینترنت وصل می‌کنه.
تو این فضا، هوش مصنوعی مدل‌زبان بزرگ، یا Large Language Model (مثلاً همون مدل‌هایی که ChatGPT روش ساختن)، می‌تونه کلی کمک کنه تا شبکه‌ها هوشمندتر بشن. یعنی چی؟ یعنی می‌تونن برنامه‌ریزی، اجرا و حتی تصمیم‌گیری برای کارای شبکه رو خودشون انجام بدن، مخصوصاً زمانی که بخوان یه شبکه 6G رو مدیریت کنن (6G یعنی نسل شیشم شبکه موبایل که هنوز نیومده ولی نوید اینترنت خارق‌العاده سریع رو میده!).
اما اینجا یه سوال مهم پیش میاد: چطور باید واسه این هوش‌های مصنوعی یه معماری درست و استاندارد ساخت تا همه چیز منظم و یکپارچه باشه؟ اصلاً چرا استاندارد مهمه؟ چون اگه هر شرکتی ساز خودش رو بزنه و روشی برای وصل کردن یا آموزش به این مدل‌ها نداشته باشیم، دیگه نمی‌شه مطمئن بود همه چی درست کار می‌کنه یا اصلاً هماهنگی وجود داره یا نه.
یکی از چالش‌های اصلی، ساخت یه نقشه راه یا blueprint برای پیاده‌سازی این معماریه. باید بدونیم چطور حافظه (مثلاً Memory Integration یعنی اینکه این هوش‌ها بتونن اطلاعات گذشته رو یادتون بمونه و هوشمندتر کار کنن) رو خوب استفاده کنیم، ابزار واسه‌شون بسازیم، همکاری بین چند تا هوش رو هماهنگ کنیم (multi-agent orchestration یعنی چندتا مدل AI با هم کار کنن بدون اینکه قاطی بشه)، و روش‌هایی بذاریم که عملکردشون رو واقعا تست کنیم (performance benchmarking یعنی ببینیم که چقدر خوب از پس کار براومدن).
یه سری کارهایی هم لازمه تا این مسیر درست پیش بره:
- باید یه استاندارد برای ابزارهای این ایجنت‌ها (Agent Tool Specifications یعنی هر ایجنت چه امکاناتی باید داشته باشه) بسازیم.
- مدل‌زبان بزرگ‌ها یا LLM ها رو با دیتای مخصوص شبکه‌های رادیویی دوباره آموزش بدیم (RAN-specific LLM fine-tuning یعنی مدل‌ها واقعاً بفهمن شبکه رادیویی چیه نه فقط سؤالات عمومی).
- یه چارچوب تست و اعتبارسنجی بچینیم (Validation frameworks یعنی باید مکانیزمی باشه که کار مدل‌ها رو تأیید یا رد کنه).
- مستندسازی راحت و هوش‌مصنوعی‌پسند داشته باشیم (AI-friendly documentation یعنی سندها جوری نوشته بشن که هم انسان هم هوش مصنوعی بفهمه و کارش راحت باشه).
اینجا یه پیشنهاد جالب مطرح شده: بهتره یه پروژه تحقیقاتی مستقل به اسم GenAI-for-RAN (یعنی استفاده GenAI برای شبکه رادیویی) و GenAI-on-RAN (یعنی اجرا و آموزش GenAI روی خود زیرساخت شبکه رادیویی) راه بندازیم تا با خیال راحت از هوش مصنوعی برای خودکارسازی و هوشمندسازی شبکه‌ها بهره ببریم.
در کل، اگه همه این قسمت‌ها درست پیش بره، آینده شبکه‌های موبایل (مخصوصاً نسل‌های جدید مثل 6G) خیلی هیجان‌انگیزتر و خودکارتر می‌شن، و آدم‌ها دیگه لازم نیست نگران اختلالات و کندی شبکه‌ها باشن. همه چیز می‌ره سمت هوشمندی و حتی تصمیم‌گیری خودکار توی شبکه! واقعاً دنیای ارتباطات داره جذاب‌تر میشه، نه؟
منبع: +
