امروز میخوام در مورد یه مقاله جالب باهاتون حرف بزنم که درباره کم کردن هدر رفت غذا تو فروشگاههای مواد غذاییه – همون سوپرمارکتهایی که همهمون میشناسیم و همیشه توش خرید میکنیم! موضوعش اینه که چطور میشه با تحلیل دادهها و یه سری روشهای هوشمند، کاری کنیم که نه غذا اضافی بیاد و خراب شه، نه قفسهها خالی بمونه و مشتریها دست خالی برگردن.
تو این مقاله، نویسندهها یه روش جدید معرفی کردن که بهش میگن “Object-centric process mining” یا OCPM. حالا OCPM یعنی چی؟ یعنی اومدن فرآیندهای کاری رو بر اساس همه اجزاشون بررسی کردن – مثلاً هم مشتری، هم محصولات و هم اتفاقاتی که تو فروشگاه میفته – تا ببینن دقیقاً چه اتفاقی میفته که گاهی از یه جنس زیاد میاد و خراب میشه، یا برعکس کم میاد و زود تموم میشه.
یکی از جالبترین کارهایی که تو این تحقیق انجام دادن، استفاده از “Stochastic process discovery” بود. این اصطلاح یه کم عجیب به نظر میاد، ولی سادهست: یعنی کشف الگوهای تصادفی یا اتفاقات شانسی توی کارها، که مثلاً ببینن چطوری تعداد خرید مشتریها یا تأمین کالا میتونه بالا و پایین بشه.
این کار رو با کمک یه مدل ریاضی به اسم “Continuous-time Markov chain” انجام دادن – این مدلم باز یه جور روشه که رفتار یه سیستم (مثلاً همین فروشگاه و محصولاتش) رو در طول زمان تو قالب احتمالها پیشبینی میکنه. خلاصه، اومدن از دادههای واقعی فروش سوپرمارکت استفاده کردن و این مدل رو ساختن تا مسیر حرکت کالاها رو در طول زمان بررسی کنن.
اما داستان اینجا تموم نمیشه! بعدش اومدن اطلاعات تأمین کالا (یا همون supply activities) رو هم به مدل اضافه کردن. یعنی فقط به فروش نگاه نکردن، بلکه بررسی کردن تأمین کالاها و آوردن دوباره اجناس به فروشگاه چطور روی کل سیستم تأثیر میذاره.
در آخر هم یه تحلیل جالب انجام دادن به اسم “what-if analysis” یا همون تحلیل اگه-اگر. یعنی میان میسنجد که اگه شرایط رو تغییر بدیم – مثلاً تعداد محصولات یا روش تأمین رو عوض کنیم – چه اتفاقی میفته؟ این کمک میکنه بفهمیم بهترین نقطه تعادل کجاست؛ جایی که نه غذا اضافه بمونه که خراب شه و دور ریخته شه، نه هی کم و کسری پیش بیاد و مشتریها ناراضی بمونن.
در کل، این تحقیق نشون میده که با کمی هوشمندسازی و استفاده از مدلهای آماری و تحلیل دادهها، میشه خیلی بهتر و بهینهتر فروشگاهها رو مدیریت کرد تا هم نفع مشتریها بیشتر بشه، هم ضرر کمتری به محیط زیست بخوره (چون هدر رفت غذا خیلی به طبیعت آسیب میزنه).
اگه دوست دارین بدونین تو آینده نزدیک سوپرمارکتها چطور با تکنولوژی اداره میشن و چطور میشه با یه نگاه علمی جلوی خراب شدن و هدر رفت کلی جنس رو گرفت، این مقاله میتونه حسابی واستون الهامبخش باشه!
منبع: +