تا حالا به این فکر کردی چرا هنوز خیلیا توی شهرها سراغ ماشین برقی نمی‌رن؟ خب، خیلی‌ش تقصیر جای شارژشه! مخصوصاً اگه تو خونه آپارتمانی زندگی می‌کنی یا پارکینگ اختصاصی نداری، واقعاً اوضاع سخته. آخه بیشتر شارژرهای ماشین برقی تو پارکینگای خصوصی هستن و خب همه که پارکینگ ندارن!
حالا یه تیم باحالی تو دانشگاه پن‌استیت آمریکا اومدن یه کاری کنن که همه شهرها بتونن راحت‌تر ماشین برقی شارژ کنن: اونا چراغ‌برقای معمولی کنار خیابون رو تبدیل کردن به شارژر ماشین برقی! یعنی همون تیرای چراغ‌برق که بلدیم و می‌شناسیمشون.
این تیم اومدن توی شهر کانزاس‌سیتی تو ایالت میسوری، ۲۳تا از این چراغا رو به شارژر تبدیل کردن! خلاصه پولو زمان زیادی صرف نشد چون کلی زیرساخت برق از قبل بود و فقط باید یه سری تجهیزات اضافه می‌کردن.
دکتر شیان‌بیاو هو (XB Hu) که استاد دانشکده مهندسی عمران و محیط زیسته، گفته خیلی از ساکنین آپارتمان و خونه‌های چندواحدی مخصوصاً تو مرکز شهر یا جاهای شلوغ، نمی‌تونن تو خونه شارژر داشته باشن چون اصلاً پارکینگ ندارن. این طرح براشون خیلی می‌تونه فرق ایجاد کنه.
حالا چرا چراغ‌برق خیابون؟ چون این تیرهای چراغ‌برق، برق دارن، معمولاً مال شهرداری هستن و دقیقاً جایی قرار گرفتن که ماشینا و مردم همیشه رفت‌و‌آمد دارن یا پارک کردن. یعنی نیاز به جابه‌جایی یا ساخت چیز جدید نیست و همه‌چیز همون‌جا حاضره! اصلاً خود پروژه رو وزارت انرژی آمریکا حمایت مالی کرده و ترکیبی از دانشگاه، مسئولای شهری، شرکت‌های برق و مرکز ملی انرژی تجدیدپذیر روش کار کردن.
تیم تحقیقاتی یه چارچوب جالب طراحی کرده که شامل سه بخشه:
۱. بررسی نیاز (مثلاً تو کجاها بیشتر لازمه شارژر باشه)
۲. امکان‌سنجی (یعنی آیا واقعاً میشه اونجا اجراش کرد یا نه)
۳. مزیت‌ها (مثل هزینه، سرعت، بازدهی و …).
برای اینکه بفهمن دقیقاً کجاها بیشتر نیاز به شارژر هست، اومدن با هوش مصنوعی (AI، یعنی برنامه‌های هوشمندی که شبیه مغز انسان می‌تونن داده‌ها رو تحلیل کنن و پیش‌بینی کنن) مدل ساختن که با توجه به اینکه چه مناطقی پررفت‌وآمدتره، چه ساختمونایی دوروبرش هستن و ترافیک چیه، بتونه تشخیص بده کجاها شلوغ‌تره. یه نکته باحال دیگه این بود که گفتن باید برابری رعایت بشه. یعنی همه محله‌ها، حتی اونایی که کمتر بهشون رسیدگی میشه، از این امکان استفاده کنن. اینم بهش می‌گن equity یعنی عدالت در دسترسی و بهره‌مندی.
دکتر یانگ «کریس» سونگ گفته این چارچوب رو طوری ساختیم که فقط مال یه شهر نباشه؛ هر شهری می‌تونه اجراش کنه و مقیاس‌پذیره (یعنی کم و زیاد شدن تعدادش راحته).
حالا پس از یک سال، چی به دست اومد؟ معلوم شد این ایستگاه‌ها نسبت به شارژرهای معمولی خیلی ارزون‌تر اجرا میشن، چون نیازی به کندن خیابون و سیم‌کشی جدید نیست. حتی سرعت شارژشون هم بالاتر بود چون این برق رو مستقیماً از خطوط شهرداری می‌گرفتن و معمولاً همزمان فقط یه ماشین متصل بود. دکتر یویان «انی» پنم گفته سرعت ما تقریباً از شارژهای تجاری تو شهر بیشتر بوده.
از نظر محیط زیستی هم خیلی برد حساب میشه. چون وقتی دم همون جایی که ماشین پارک کرده شارژر هست، دیگه مردم کمتر دنبال جای شارژ می‌گردن و گازوئیل و بنزین هم صرفه‌جویی میشه و گاز گلخانه‌ای کمتری تولید میشه. گازهای گلخانه‌ای یعنی همون گازهایی که باعث گرم شدن زمین میشن، مثل دی‌اکسید کربن.
قراره تیم تحقیقاتی مدل‌هاش رو بهتر هم کنه و اطلاعات اقتصادی-اجتماعی (سوشیو-اکونومیک، یعنی مثلاً درآمد و سطح رفاه مردم محله‌ها) و آب‌وهوای هر منطقه رو هم وارد مدل کنه. اینجوری هم می‌تونن بهتر پیش‌بینی کنن کجاها باید ایستگاه نصب کنن، هم اثر شرایط جوی رو روی تقاضا و باطری‌ها بسنجن.
اگه علاقه داشتی اطلاعات جزئی‌تر بخونی، این پژوهش تو مجله «برنامه‌ریزی و توسعه شهری» هم چاپ شده.
در کل، این طرح می‌خواد نشون بده که اگه از زیرساختای ساده‌ای که تو شهر داریم استفاده کنیم، هم سریع‌تر، هم ارزون‌تر و هم برای محیط زیست بهتر، می‌تونیم ماشین برقی رو به همه محله‌ها بیاریم و دسترسی رو عادلانه‌تر کنیم. کی میدونه، شاید بزودی تو ایرانم پایه‌گذاری شد!
منبع: +
